Haber Yorum: SELÇUK GÜLTAŞLI

NATO üyesi ülkeler arasında, Libya'da uçuşa yasak bölge uygulamasının İttifak tarafından üstlenilmesi konusunda mutabakat sağlanamıyor. Ankara, koalisyon kuvvetleri Libya'yı bombalamaya devam ederken NATO'nun devreye girmesine şiddetle itiraz ediyor. Fransa ise bütün kontrol ve komutanın İttifak'a geçmesine karşı çıkıyor.

Türkiye, koalisyon kuvvetleri ile NATO arasındaki koordinasyonun nasıl sağlanacağına dair ayrıntıların netleşmemesi üzerine uçuşa yasak bölgenin İttifak'ın denetimine geçmesini engelledi. Ankara, koalisyon kuvvetleri Libya'yı bombalamaya devam ederken NATO'nun devreye girmesine şiddetle itiraz ediyor. Dün sonuçsuz neticelenen toplantıya Fransa, Almanya ve Türkiye'nin itirazları damgasını vurdu. Fransa, bütün kontrol ve komutanın NATO'ya geçmesine karşı çıkarken, Almanya NATO'nun Libya'ya müdahil olmasına kategorik olarak itiraz ediyor. Türkiye ise koalisyon kuvvetleri ile NATO'nun aynı anda operasyon yapmasına "hayır" diyor. Ankara, geçen cumartesi NATO'ya danışmadan Libya'yı bombalamaya başlayan koalisyon kuvvetlerinin (ABD, Fransa ve İngiltere) faturasının İttifak'a çıkarılmaması gerektiğini düşünüyor.

Türkiye'nin, operasyonun İttifak'a devri konusundaki itirazlarını sürdürmesi üzerine NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Oramiral James Stavridis, Ankara ziyaretini bir gün öne alarak dün Türkiye'ye geldi ve Davutoğlu ile görüştü. Davutoğlu dün ayrıca NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve İngiliz muhatabı ile de telefonda görüşerek Ankara'nın uçuşa yasak bölgenin komuta ve kontrolüne ilişkin görüşlerini aktardı.

Fransa Devlet Başkanı Nicolas Sar-kozy'nin tutumundan rahatsızlığını her fırsatta dile getiren Türkiye, Fransa İçişleri Bakanı Claude Gueant'ın "çok şükür ki Cumhurbaşkanımız, Haçlı seferine önderlik yapıyor" sözlerine sert tepki gösterdi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu arka arkaya yaptıkları açıklamalarda Fransa'ya çok ağır yüklendi. Ankara, askeri harekatı tamamıyla NATO'ya devretmekte direnen Paris'in niyetlerini tartışmaya açıyor.

Fransa'yı isim vermeden "fırsatçılıkla" itham eden Gül, "Daha düne kadar bu diktatörlerin en yakınları ve onlardan faydalanmak için kendi halklarının bile tasvip etmediği işleri yapanlar, bugün bazı aşırı davranışlar içerisindeler. Şüpheler uyandırmaktalar ve gizli niyetler şüphesi uyandırmaktadır." dedi.

Davutoğlu da "Haçlı seferleri" gibi söylemlerle yapılacak bir harekata izin vermeyeceklerini açıkladı. "Haçlı seferleri" gibi söylemlerle bir harekatın meşru kılınmasının mümkün olmadığını belirten Dışişleri Bakanı, bütün çalışmaların tek bir şemsiye altında toplanması gerektiğini, tek taraflı inisiyatiflere bırakılmamasının önem taşıdığını vurguladı.

Başbakan Erdoğan'ın askeri harekat başladığında NATO'nun görev almasına itiraz ettiği ancak şu an Türkiye'nin NATO'nun bütün komutayı almasını destekler hale geldiğini, iki tutum arasında çelişki olup olmadığının sorulması üzerine Davutoğlu, Türkiye'nin tutumunu savundu. Dışişleri Bakanı, "Bahsettiğiniz açıklamalar yapıldığında ortada bir BM Güvenlik Konseyi kararı yoktu ve bölgesel bir inisiyatif gerçekleştirilmemişti, Arap Birliği kararı da yoktu. NATO'nun devreye girebilmesi için, bütün NATO forumlarında iki tane önemli unsurun mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini söyledik. Birisi BM Güvenlik Konseyi kararı, 1973 ile gerçekleşti, diğeri de bölgesel katılım o da Arap Birliği'nin açıklaması ile gerçekleşti ve BAE ve Katar başta olmak üzere bazı ülkelerin bu 1973 sayılı karara fiilen katılma iradesi ile gerçekleşti. Bu şartlar gerçekleştikten sonraki tutumumuz tabii ki eskisi gibi olamaz." dedi.

TÜRKİYE LONDRA'YA DAVET EDİLECEK Mİ?

Geçtiğimiz hafta Paris'te yapılan Libya Zirvesi'ne davet edilmediği için rahatsızlığını ifade eden Türkiye'nin, cumartesi günü bu defa Londra'da yapılacak ikinci zirveye davet edilip edilmeyeceği netlik kazanmadı. İngiliz Dışişleri Bakanı William Hague yaptığı yazılı açıklamada "kapsayıcı ve geniş bir ülkeler listesi" yapılacağını belirtti. NATO kaynakları, Libya ablukası için en büyük katkıyı sağlayan Türkiye'nin Londra toplantısından dışlanmasını "muhtemel" görmüyor. Türkiye'nin davet edilmesinin operasyonun etkili yürütülebilmesi için "elzem" olduğuna işaret ediyor. İngiliz Dışişleri Bakanlığı Zaman'ın bu yöndeki sorularına henüz cevap vermedi.

ZAMAN