"Tepkisel milliyetçi oylar" seçimi ne kadar etkileyebilir?
Hasan Basri Yalçın, çok büyük bir değişken ortaya çıkmadıkça Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ipi göğüsleyeceğini ifade ediyor.
Hasan Basri Yalçın / Sabah
Son pozisyonlar
İkinci tur öncesinde son pozisyonlar belirleniyor. Sinan Oğan, Cumhur İttifakı'na destek açıkladı. Ümit Özdağ ise Millet İttifakı'na destek vereceğini söyledi. Böylece Ata İttifakı da ikiye ayrılmış oldu. Şimdi herkes aynı soruyu soruyor: Sinan Oğan'ın ilk turda aldığı % 5 oy, ikinci turda ne tarafa yönelecek? Veriye dayalı olarak cevaplamaya çalışalım.
Öncelikle Sinan Oğan'ın aldığı oyların "tepkisel milliyetçi oylar" olduğunu görmek lazım. İki tarafa da birinci turda oy vermek istemeyen ve milliyetçi duyguları ağır basan seçmen, Oğan'a yönelmişti. Bu nedenle Oğan'ın veya Özdağ'ın o oylara tek başına hükmetme şansının oldukça az olduğunu düşünüyorum. Kimin hangi tarafa geçtiği pek belirleyici olacak gibi değil. Seçmen yine kendi kararını kendi verecektir.
Bu çerçevede size kendi yürüttüğüm iki araştırmadan bahsedeceğim. Türkiye Araştırmaları Vakfı (TAV) olarak hem birinci hem de ikinci tur öncesinde iki anket yaptık. Birinci tur için yaptığımız anket neredeyse bütünüyle doğru çıktı. İkinci tur için de sahaya çıktık. Ve anketi tamamladık. Her iki ankette de Oğan'a giden tepkisel milliyetçi oyların belirleyici olduğunu tespit ettik. Hatta birinci raporda, seçimin birinci turda Erdoğan lehine bitmesi için Sinan Oğan'a gidecek oyların kilit olacağını da öngörmüştük. Aksi takdirde % 49.8 ile ikinci tura kalabileceğini düşünmüştük. Tam da söylendiği gibi oldu. Seçim % 49.5 ile ikinci tura kaldı.
İlk araştırmada Oğan'a oy vereceğini dile getiren seçmenin % 22'si ikinci turda Erdoğan'a, % 24'ü Kılıçdaroğlu'na oy vereceğini söylüyordu. % 36, ikinci tur için kararsız olduğunu, % 18 ise ikinci turda sandığa gitmeyeceğini dile getiriyordu. Kabaca bir hesap yapacak olursak, Sinan Oğan'dan hem Erdoğan'a hem de Kılıçdaroğlu'na % 1.25'lik ilaveler gelecek görünüyordu. Geriye kalan kararsızları da oransal olarak dağıttığınızda dengeli bir dağılım olacağı ve Erdoğan'ın seçimi ikinci turda % 53.6 ile kazanacağı görülüyordu.
Şimdi yaptığımız ikinci ankette de benzer bir durum ortaya çıkıyor. Çok ufak bir farkla. Oğan'a 14 Mayıs'ta oy verenlerin ikinci turda kime oy vereceği sorulduğunda bu kez Erdoğan'a oy vereceğini dile getirenler % 34 seviyesine ulaşmış görünüyor. Kılıçdaroğlu'na oy verebileceğini söyleyenlerde ise anlamlı bir değişim görülmüyor. Yine kabaca hesaplarsanız bu kez Oğan'dan Erdoğan'a yaklaşık % 1.75, Kılıçdaroğlu'na ise % 1.25 oy gelebileceğini görürsünüz. Tüm kararsızlar dağıtıldığında da bu sefer sonuç % 53.7 oranında Erdoğan lehine tamamlanıyor. Zaten bu son ankette de Erdoğan'ın oy oranını % 53.7 olarak bulduk. Her türlü sağlamasını yapsanız da aynı oran karşınıza çıkıyor
Yani neresinden bakarsanız bakın Oğan veya Özdağ'ın seçmenlerine etki etme oranı belli bir düzeyin üzerine geçmiyor ve ikinci turda bu oylar az farkla da olsa Erdoğan lehine akıyor. Aslında bu da bizi yine aynı sonuca götürüyor. Siyasi partilerin ve liderlerin kurumsal olarak nasıl anlaşmalar yaptığına pek bakmadan seçmen kendi tercihiyle hareket ediyor. Bu tercih de yaklaşık on yıldır hemen hemen aynı motivasyonla şekilleniyor. Erdoğan'la devam mı, tamam mı? Ve göründüğü kadarıyla devam oyları ile "Erdoğan gitsin oyları" arasında % 7.5'lik bir fark var ve korunuyor. Sanırım yine aynı farkı göreceğiz. Herhangi bir rehavet sorunu yaşanmadığı müddetçe Erdoğan yaklaşık % 53.7 ile kazanacaktır.
HABERE YORUM KAT