HAKSÖZ HABER

2011 senesinde başlayan Suriye kıyamı rejimin destekçilerinin ülkeye girişi ile paradoksal bir duruma dönüştü. Suriye halkı bunca sıkıntı ve zorluğa rağmen rejimin varlığını kabul etmezken rejim ise destekçileri olmadan ayakta kalamayacak bir durumda.

Teknik olarak var olan ama fiiliyatta esamesi bile okunmayan Esed rejimi aslına bakılırsa geçerliliğini yitirdi ancak İran ve Rusya’nın hem siyasi hem askeri olarak ağırlıklarını koymaları Suriye halkının tek başına deviremeyeceği bir statüko oluşturdu. Dünya ise Suriye halkının çığlığına karşı sessiz kaldı.

Şuan fiiliyatta varlığı olmayan halksız bir rejimin destekçileri tarafından bazı bölgeleri yönetilmeye çalışılan bir ülke ile karşı karşıyayız. Rejim, Rusya ve İran’ın yönetimi altında olan bölgeler de ise refahtan bahsetmek mümkün değil. Çok ciddi yakıt sorunu başta olmak üzere gıda ve sağlık problemleri de had safhada.

Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde kurmaya çalıştığı düzen ise bir nebze daha yaşanabilir ortam sağlarken, PKK’nın Suriye kolu YPG’nin bölgesindeki azınlık halklara karşı baskıcı politikaları ile uğraşan Suriyeliler tam anlamıyla var oluş mücadelesi veriyorlar.

Suriye’de yaşananların nasıl değerlendirildiğiyle ilgili ise medyaya bakmak yeterli. Vekalet savaşı ve iç savaş söylemleri arasında Suriye halkının haklı mücadelesi aslında tahfif ediliyor. Suriyeli direniş gruplarını temsilci konumunu oturtan vekalet savaşı söylemi, direnişin asli unsurunu ikincil plana oturtuyor. İç savaş söylemi ise savaşan taraflar arasında bir eşitlik bağlamı inşa ediyor. Ancak Suriye halkının meşru talepleri ve direnişine karşı rejim, Rusya ve İran’ın gayrı meşru varlığını eşitlemek demek ahlaki ve hukuki açıdan oldukça zaaflı bir perspektifi ortaya koyuyor.

Rakamlarla Suriye’deki İnsani Kriz

İNSAMER tarafından 7 Aralık tarihinde yayımlanan rapora¹ göre:

600.000’i aşkın insan hayatını kaybetti.

500.000’e yakın insan hapsedildi veya kayboldu.

6 milyondan fazla kişi ülke içinde yerinden edildi.

6 milyondan fazla kişi başka ülkelere sığındı.

Evlerin en az üçte biri yıkıldı veya hasar aldı.

İnsani yardıma ihtiyaç duyan Suriyelilerin sayısı 11,1 milyona ulaştı.

Hapishanelerinde 100.000 kişinin öldürüldüğü tahmin ediliyor.

Suriye’deki hastane ve okulların yarısı savaşta hasar aldı.

Göç meselesi ve Suriyeli mülteciler

Suriye’de yaşanan vahşetin ortaya çıkarttığı en temel problemlerden birisi ise göç meselesi. Milyonlarca insan rejimin katliamlarından kaçmak için Suriye’yi terk etmek durumunda kaldı. Türkiye’nin en fazla Suriyeli mülteci ağırlayan ülke olduğu düşünüldüğünde göç meselesi bizleri yakında ilgilendiriyor. Türkiye’de hükümetin ve toplumun bu konuda geniş bir çerçeveden bakıldığında başarılı bir sınav verdiği söylenebilir. Son yıllarda artan ırkçı saldırganlık karşısında ise daha aktif politikalar geliştirilmesi gerekiyor.

Ne Yapmalı?

Peki, Suriye’de yaşanan insani krize karşı elimizden ne geliyor? Öncelikle yapılması gereken toplumsal bilinç ve birliktelik şuurunun artırılması gerektiğidir. Müslümanca hasletlere sahip insanlar için mültecilik meselesi aynı zamanda İslam geleneğinde de var olan köklü bir meseledir. Allah Resulü (s)’nün de bir mülteci olduğu gerçeği bu konuya dair tavır alışın önemsiz bir şey olmadığının kanıtıdır. Bu sebeple mülteci kardeşlerimiz için yapılan yardım çalışmalarına elimizden geldiği kadar destek verirken, yükseltilmeye çalışılan ırkçılık belasına karşı da bilinç oluşturucu söylemleri yaygınlaştırmamız gerekmektedir.

Öncelikle yapılması gereken bu çalışmalar uzun vadede ise rejim ve onu destekleyen katillere karşı sahada aktif bir mücadele verilmesi için çaba göstermekten geçiyor.