Halid el-Katib / Al-Monitor

Haksöz-Haber İçin Çev: Hasan Soylu

1 ve 2 Aralık tarihlerinde Suriye rejimine bağlı güçler İdlib’in doğusunda muhalefete kaptırdıkları mevzileri yeniden ele geçirmek maksadıyla saldır düzenlediler. Şiddetli çatışmalar sonucunda savaşlarda rejim kuvvetleri İcaz köyünün kontrolünü yeniden ele geçirmeyi başardı ama kaybettikleri Suruc, Rasm el-Ward ve Istablat köylerini ele geçirmeyi başaramadı.

İngiltere'de bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, çatışmalarda öldürülenlerin sayısı 100 civarındaydı.

Suriye rejimine ait ve Rus savaş uçakları,  İdlib'in doğu ve güneyindeki muhalefet alanlarına yoğun bombardımanlarında siviller zarar gördü. Saraqib'de en az bir kişi can verirken, Maarat el Numan'daki sebze pazarına yapılan saldırıda 9 kişi öldü. İdlib Merkez Hapishanesini hedef alan bombardımanda ölen ve yaralananların sayısı 23’ü buldu. Maarat el-Numan'da tehlike nedeniyle eğitime 1 Aralık’ta ara verildi.

30 Kasım günü muhalifler Kasım ayı ortasından itibaren rejimin gerçekleştirdiği saldırılara karşı bir operasyonla cevap verdiler ve İdlib’in doğusunda bir dizi yerleşim bölgesinde kontrolü sağladılar. Aynı gün, rejim güçleri  Hama eyaletinin kuzeybatısındaki Hawica'ya doğru ilerlemeye çalıştı, ancak  şafakta Doğu Idlib'deki Tell Barajı yakınındaki muhalefet mevzilerini ele geçirmekte başarısız oldu. Lazkiye'nin kuzey kırsalındaki Kabana cephesinde ise çok sayıda rejim askeri öldürüldü.

Aktivist Bilal Bayuş  , Al-Monitor'a Rus savaş uçaklarının ve rejim helikopterlerinin Kasım ayının son haftasında güney ve doğu İdlib'de düzinelerce hava saldırısı düzenlediğini söyledi.

Bayuş , nüfusun yoğun olduğu bölgelere odaklanan bombardıman nedeniyle binlerce sivilin bölgeden ayrılmak zorunda kaldığını söyledi.

Rejimin kara ve havadan başlattığı saldırılar Rusya’nın 30 Ağustos’ta duyurduğu ateşkesin ardından başlayan nisbi sükunet havasını bozdu. Rejimin Kasım ayında başlattığı saldırılarda onlarca sivilin öldürülmesi, okullar ve hastanelerin hedef alınması üzerine muhalif güçler karşı saldır başlattı.

Rejim güçleri, bir yandan Özgür Suriye Ordusu'na bağlı olan ve Türkiye Destekli Cephe Vataniyye diğer taraftan Heyet’ut Tahrir’uş Şam operasyonlarında ağır kayıplar verdi.

Cephe Vataniyye sözcüsü Yüzbaşı Naci Ebu Huzeyfe, Al-Monitor'a, Rusya ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ateşkes kararlarını defalarca ihlal ettiğini söyledi. Sivil alanların bombardımanını artırdıklarını ve oradaki insanları tehcire zorladıklarını belirtti. “Rejim güçleri ... daha fazla köyün kontrolünü ele geçirmeye çalışıyor. Kasım ayının başından bugüne kadar bombardımanlarını önemli ölçüde yoğunlaştırdılar.” Diyen sözcü rejimin ve Rusya'nın savaş uçaklarının birçok yerleşim birimini ve insani mekanı tahrip ettiğini ”söyledi.

Bu arada eylemci Abdul Fettah el-Huseyni de Al-Monitor'a “Rejim kuvvetlerinin Şeyh Baraka ve Ebu Zuhr’daki Rus kontrol noktaları yakınındaki mevzilerde yeniden konuşlandırıldığını” söyledi. Rusya ve rejimin Türkiye destekli güçleri buradan çıkmaya zorlayarak Halep-Şam ve Halep-Lazkiye otoyollarını yeniden açmaya çalıştığını söyledi. 

Hüseyin, bu yolların yeniden açılmasının, Eylül 2018’de Soçi’de imzalanan Rusya-Türkiye anlaşmalarında belirtilen hususlardan biri olduğunu da belirtti.

Ancak rejimin askeri çalışmaları Idlib cepheleri ile sınırlı değil; Ayrıca Kürt ve Türkmen dağlarından kuzeydeki Lazkiye kırsalına kadar uzanıyorlar. Rejim kuvvetleri, Kabana cephelerinde ve yaylalarda savaşçı ve ağır askeri teçhizatla konumlarını güçlendirdi. İlerleme kaydetmedeki başarısızlıklarına ve büyük kayıplarına rağmen, Kasım ayının son haftasında burada muhaliflerin mevzilerine yönelik onlarca kara saldırısı başlattılar. Helikopterler ve savaş uçakları, varil bombaları ve roketlerle düzinelerce hava saldırısı gerçekleştirdiler.

Heyet’ut Tahrir’uş Şam’dan bir kaynak Al-Monitor'a, rejimin güçlerinin İran Devrim Muhafızlarınca desteklenmelerine rağmen Kasım ortasından bu yana Kabana'daki saldırılarının tümünü püskürttüklerini söyledi.

Özgür Suriye Ordusundan Albay Mustafa Haşim de Al-Monitor'a şunları söyledi: “Suriye dosyasıyla bağlantılı ülkeler arasında devam eden rekabet yüzünden çatışmalar sürecek ve acı çekmeye devam edeceğiz. Önümüzdeki günlerde rejim kuvvetlerinin saldırılarını daha da arttırdığını göreceğiz.”