Onların erzak yüklerini kendilerine hazırlayınca da, su kabını kardeşinin yükü içine bıraktı, sonra bir münadi (şöyle) seslendi: "Ey kafile, sizler gerçekten hırsızsınız." (Yusuf-70)

Yusuf, kardeşlerinin ihtiyaçlarını karşılayıp yüklerini hazırlattıktan sonra Mısır hükümdarının su içmek için ve ölçek olarak kullandığı bir kabı, Öz kardeşi olan Bünyaminin yükünün içine koydu. Kafile hareket ettikten sonra, arkalarından bir tellal şöyle bağırdı: "Ey kafile sizler hırsız insanlarsınız."

Çok büyük bir ihtimalle Hz. Yusuf (a.s), kardeşinin yüküne o kabı, kardeşinin bilgisi dahilinde, anlaşmalı olarak koymuştu. Nitekim bu, bir önceki ayetten çıkarılabilir. Hz. Yusuf (a.s) kardeşini zalim üvey kardeşlerinin baskısından kurtarmaya karar vermişti, bu açıktır; ayrıca kardeşi de onlarla dönmek konusunda gönülsüzdü. Fakat bu doğrudan, Hz. Yusuf'un (a.s) kimliğini açığa vurması yoluyla yapılamazdı; mevcut şartlar altında bu hiç de uygun olmazdı. Bu yüzden iki kardeş, diğer kardeşlerini bir süre hırsızlık suçlamasıyla sıkıntıya düşürmek pahasına böyle bir plan tasarlamak durumundaydılar. Ancak bu planı benimsediler zira nasılsa ikisi de sırası gelince meselenin aslını rahatça açıklayabileceklerdi.

Bu ve sonraki ayetlerde Hz. Yusuf'un (a.s) memurlarını bu planla ilgili olarak ayarlayıp, 'onlara şöyle şöyle suçlamada bulunun' şeklinde bir emir verdiğine dair hiçbir işaret yoktur. Olayın basit yorumu budur. Kap sessizce ve gizlice yük denginin içine konmuş olmalıdır. Akabinde hizmetçiler kabı yerinde bulamayınca zorunlu olarak onun orada bulunan yabancılar tarafından çalınmış olabileceği sonucuna varmış olmalıydılar.

TEFHİMUL KURAN

Burada hareketlerle, tepkilerle ve sürprizlerle dolu dehşetli bir sahne karşısındayız. Öyle ki, bundan daha hareketli, daha canlı ve daha yoğun tepkili bir sahne düşünülemez. Yalnız bu sahne, pratik gerçeği somutlaştıran bir realiteler yumağıdır. Kur’an, bu realiteler yumağını son derece canlı ve çekici bir anlatımla gözlerimizin önüne getiriyor.

Perde arkasında Hz. Yusuf, kralın tasını, maşrabasını bir çuvala koyduruyor. Bu tas, normal olarak altından olmalıdır. Kimi rivayetlere göre o bir içecek kabı olarak kullanılmaktadır. Fakat öte yandan geniş ve derin bir hacme sahip olduğu için o günlerde buğday ölçeği olarak kullanılıyor. Çünkü o açlık yıllarında buğday son derece az bulunur, değerli bir nesnedir. İşte Hz. Yusuf, perde gerisinde bu tası öz kardeşinin payına düşen hayvanın yüküne gizlice koyduruyor. Maksadı yüce Allah’ın kalbine ilham ettiği bir planı yürütmektir. Bu planın ne olduğunu az sonra öğreneceğiz.

Arkasından görevlilerden birinin yüksek sesle bağırdığını işitiyoruz. Adam bir genel duyuruyu seslendiriyor. Bu sırada Hz. Yusuf’un kardeşleri geri dönüş yolculuğunun başlangıcındadırlar.

FİZİLALİL KUR’AN