Zena Al Tahhan / Mücerret

İsrail neyi seçti?

İsrail Başbakanı Netanyahu, Batı Şeria’daki yerleşimci karakollarını yasallaştırmayı kabul etti

Müstakbel İsrail Başbakanı, aşırı sağcı müttefiki Ben Gvir’e yasadışı yerleşimci karakollarının yeni hükümetin ilk 60 gününde yasallaştırılacağına dair söz verdi.

İsrail medyasına göre ikili, çarşamba günü bir araya gelerek hükümetin yemin etmesinden sonraki 60 gün içinde ileri karakolları geriye dönük olarak yasallaştırma konusunda anlaştılar.

Netanyahu’nun sağcı Likud partisi , Ben-Gvir’in Yahudi Gücü partisiyle yaptığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, iki siyasetçinin “önemli ilerlemeler” kaydettiğini söyledi.

Ancak, bir anlaşma yapılmış olsa bile, bunun uygulanması için İsrail parlamentosunda (Knesset) gereken sayıda oyu geçeceğinin garantisi yok.

Plan kapsamında yasallaştırılacak ileri karakollar arasında, Filistin’in Nablus ve Cenin şehirleri arasında yer alan ve 2005 yılında boşaltılan tartışmalı yerleşim yeri Homeş de bulunuyor. Yerleşim yeri Filistinliler ve Yahudiler tarafından kullanılan işgal altındaki Batı Şeria’daki ana kuzey-güney otoyolu üzerinde bulunuyor.

Karakollar da dahil olmak üzere tüm İsrail yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasa dışı ancak Tel Aviv hükümeti bu yerleşimleri kendisinin değil Yahudi yerleşimcilerin inşa ettiğini belirterek iddiaları reddediyor.

İnsan hakları dernekleri tarafından yayınlanan onlarca raporda , İsrail hükümetinin yerleşimcilere ileri karakollar inşa etmeleri için altyapı, destek ve finansman sağladığını kanıtladı. Buna ek olarak, İsrail hükümeti son birkaç yılda geriye dönük olarak birçok ileri karakolu yasallaştırdı ve bunu yapmayı kolaylaştıran yasalar çıkardı.

2021’de 12 yıl iktidarda kaldıktan sonra görevden alınan Netanyahu, pazar günü İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog tarafından resmen hükümeti kurmakla görevlendirildi.

Likud partisi ve Dini Siyonizm ittifakından Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich gibi aşırı milliyetçi müttefikleri, 1 Kasım’da 120 sandalyeli Knesset için yapılan seçimlerde net bir çoğunluk elde etti.

Nablus’taki Filistinliler, özellikle geçen yıldan bu yana yerleşimci saldırılarındaki artışla birlikte halihazırda gergin olan gerçekler göz önüne alındığında, planların son derece endişe verici olduğunu söylüyor.

Yerel gazeteci Şadi Jararah El Cezire’ye verdiği demeçte “Özellikle Homeş’in yeniden işgal edilmesi, Nablus-Cenin yolundaki Filistinliler için yıkım anlamına gelecek” dedi.

Homeş’in yakınlarındaki Filistinlilere ait köylere, Yahudi yerleşimcilerin saldırı düzenlediğini bildiren Jararah “Homeş’te ve Cenin’e giden ana yol üzerinde yerleşimcilerin varlığı daha yüksek gerilimlere yol açacak.” İfadelerini kullandı.

Jararah, bölgede yerleşim birimlerinin bulunması, geçen yıldan bu yana bölgede askerlere ve yerleşimcilere yönelik artan silahlı saldırılar nedeniyle İsrail ordusunun ana yola yaklaşık 11 kilometrelik bir mesafe boyunca Shavei Shomron yerleşim yeri ile Homeş ileri karakolu arasına üç kontrol noktası yerleştirdiğini kaydetti.  

Geçen yıldan bu yana, Batı Şeria’nın kuzeyindeki Nablus ve Cenin şehirleri, İsrail askeri üslerine, kontrol noktalarına, askerlerine ve yerleşimcilere yönelik saldırılarda belirgin bir artışla birlikte, on yıllardır süren İsrail işgaline karşı silahlı direniş merkezleri olarak ortaya çıktı. Saldırılar geçtiğimiz haftalarda Salfit, El Halil ve Kudüs’e de sıçradı.

Salı günü, 18 yaşındaki bir Filistinli, işgal altındaki Batı Şeria’nın kuzeyindeki Salfit’teki yasadışı Ariel yerleşim yerinde 3 yerleşimci Yahudiyi öldürdü.

Homeş’i yasallaştırmak 

Homeş ileri karakolu, 1980’de yerleşimcilere teslim edilmeden önce ilk olarak 1978’de özel Filistin topraklarında İsrail askeri üssü olarak inşa edildi. Daha sonra 2005’te dönemin Başbakanı Ariel Şaron’un “geri çekilme planı”nın bir parçası olarak boşaltıldı.

Homeş’i yasallaştırmak, 2005 tarihli Tepki Yasasında Yahudilerin karakola yeniden yerleşmelerine izin verecek bir değişiklik anlamına geliyor.

Karakolun boşaltılmasına rağmen, İsrail ordusu bölgede bir askeri üs bulunduruyor ve Filistinli toprak sahiplerinin bunu yapması yasak olsa bile yerleşimcilerin oraya girmesine izin veriliyor.

2007’de yerleşimciler karakolda bir dini okul veya “yeşiva” kurdular. Okul faaliyetine devam ediyor ve yerleşimcilerin karakolda kamp yapmalarına, etkinlikler ve protestolar düzenlemelerine izin veriliyor, ancak kalıcı evlere sahip olmalarına izin verilmiyor.

İsrail yerleşimleri, uluslararası hukuka aykırı olarak Filistin toprakları üzerine inşa edilmiş, yalnızca Yahudilerin yaşadığı müstahkem konut kompleksleridir. 

700 binden fazla İsrailli yerleşimci , işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki en az 250 yasadışı yerleşimde yaşıyor.

Netanyahu ve Ben-Gvir çarşamba günü yaptıkları görüşmede, Filistin’in Beita köyünden araziler üzerine inşa edilen Evyatar karakolunda bir din okulu kurma konusunda da anlaştılar. 

Bir Likud kaynağı İsrail Haaretz gazetesine verdiği demeçte, salı günü Smotrich ve Ariel saldırısının hemen ardından yaptığı ayrı bir toplantıda Netanyahu, yeni hükümetin izinsiz karakolları tanıma “fırsattan yararlanmasını” önerdi.

İsrailli politikacılar geçmişte Filistinlilerin saldırılarına yanıt olarak yeni yasadışı yerleşim faaliyetlerini düzenli olarak ve kamuoyuna duyurdular.

Bu, Ben-Gvir ve Smotrich gibi figürlerin de dahil olduğu bir hükümette muhtemelen genişleyecektir.

Ben-Gvir, Filistin’in Şeyh Cerrah mahallesindeki aileleri taciz etmesi ve işgal altındaki Doğu Kudüs’teki Mescid-i Aksa yerleşkesine baskınlar düzenlemesiyle ünlü.

Geçen hafta İsrail Devlet Başkanı Herzog’un Ben-Gvir’in tutumları hakkında “tüm dünya endişeli” dediği sırada mikrofonun kapalı olduğunu zannederek yaptığı açıklamalar kulak misafiri oldu.

Yeni seçilen milletvekili daha önce ırkçılığa tahrik, mülke zarar verme ve bir “terör” örgütünü –Kach grubu – desteklemekten hüküm giymişti.

Filistin Yönetimi’nin işgal altındaki Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerini izleme başkanı Ghassan Daghlas, yeni hükümet altında Batı Şeria’daki Filistinliler için koşulların daha da kötüleşeceğine inandığını söyledi.

“Yeni hükümetin ileri karakolları yasallaştırarak, yerleşim yerleri inşa ederek, daha fazla arazi ilhak ederek daha fazla yerleşim yeri inşa ediyor ve Filistinlileri köylerinden ediyor” diyen Daghlas “Zaten askeri bir bölgede yaşıyoruz Homeş kararı 24 saat gerginliğe yol açacak” ifadelerini kullandı

Ghassan Daghlas sözlerine şu şekilde devam etti:

Yerleşimcilerin zaten askerler üzerinde güçleri var, gündüzleri saldırılar, mitingler düzenliyorlar ve yüzlercesi ana yolları kapatıyor.

Bunu seçim sonuçlarından önce yaptılar, şimdi nasıl olacağını hayal edebilirsiniz.