Abdullah Muradoğlu / Yeni Şafak

Biden İsrail’e yaranamıyor!

ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail’e “500”ve “2000” kiloluk bombaların sevkiyatını duraklatması ABD Kongresi’ndeki sıkı İsrail yanlısı Vekiller tarafından tepkiyle karşılanmıştı. İsrail yanlısı bu Vekiller silah sevkiyatının hiçbir koşulda kesintiye uğramaması gerektiğini savunuyorlar.

Cumhuriyetçiler Biden’ın duraklatma kararını Demokratlar ile “İsrail Lobisi” arasındaki ilişkiyi bozmak için kullanıyorlar. ABD’deki Yahudilerin ezici çoğunluğu Demokratlar’a oy veriyorlar. Başkanlığı döneminde Netanyahu’nun her istediğini “şak” diye yerine getirdiğini sık sık dile getiren Trump ise Biden’a oy veren Yahudileri eleştiriyordu. Demokratlar’a bağış yapan bazı milyarder Yahudiler de Biden’ın duraklatma kararını geri çekmesi için bastırıyorlar.

Aslında İsrail’e silah sevkiyatı yukarıda sözünü ettiğim bombalar hariç devam ediyor. İsrail’e yaklaşık 15 Milyar Dolarlık ek yardım paketini onaylayan Biden, duraklatma kararının hemen ardından 1 Milyar Dolarlık bir askerî yardımı daha Kongre’ye taşımaya hazırlanıyor.

Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kontrol eden Cumhuriyetçilerse İsrail’e silah sevkiyatının kesintiye uğramasını engelleyecek bir tasarıyı oylamaya sundular. Geçtiğimiz Perşembe günü oylanan tasarıya 224 Vekil “Evet”, 187 Vekil ise “Hayır” dedi. İsrail yanlısı 17 Demokrat “Evet” oyu kullanırken 13 Demokrat oy kullanmadı. Sadece üç Cumhuriyetçi tasarıya “Hayır” dedi. Tasarının Demokratlar’ın kontrol ettiği Senato’dan geçmesine ise ihtimal verilmiyor. Biden’ın da Senato’dan geçmesi halinde tasarıyı veto edeceği belirtiliyor. Dolayısıyla tasarının daha çok Demokratlar arasındaki “İsrail bölünmesi”ni derinleştirmeyi amaçladığı anlaşılıyor.

İsrail her yıl ABD’den 4 Milyar Dolara yakın askerî yardım alıyor. Temsilciler Meclisi ve Senato’dan geçerek Biden tarafından imzalanan yaklaşık 15 Milyar Dolarlık yardım İsrail’e son 50 yılda tek bir yıl için tahsis edilen en büyük yardım. 1946’dan bu yana ABD’den en fazla dış yardım alan rejim olan İsrail’in ithal silahlar listesindeki silahların yüzde 70’i ABD’den geliyor.

Tüm bu yardımlara rağmen Biden’ın bazı bombaların sevkiyatını duraklatması “İsrail Lobisi”, “Neoconlar” ve İsrail tarafından şiddetle eleştiriliyor. İsrail’in Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben Gvir ise sosyal medya hesabından Biden’ı Hamas-sevicilikle niteleyen bir mesaj paylaşıyordu. O kadar ki, “Ben Siyonistim” diyen, İsrail’e silah ve para yağdıran, İsrail’i korumak için BM’de defalarca veto kullanan Biden’ı ‘Yahudi karşıtı’ ilân etmedikleri kaldı.

Biden sözkonusu duraklatma kararının gerekçesini Netanyahu’nun Gazze’nin güneyindeki Refah kentine kara harekâtı düzenlemesini engellemeye dayandırıyor. Öte yandan İsrail’in Savaş Kabinesi’nin Netanyahu karşıtı üyeleri de Refah kentine kara harekâtını destekliyor.

Biden Yönetimi sivil kayıplara daha fazla dikkat edilmesi, daha fazla insanî yardım yapılması ve geniş çaplı askerî operasyonların sona erdirilmesi için bastırıyor gibi görünse de Netanyahu’nun davranışlarında bir değişiklik gözlenmiyor. Netanyahu’nun Biden’ı ciddiye almadığı aşikar gözüküyor. Nitekim ABD merkezli haber sitesi “Axios”ta yer alan bir haberde Obama ve Trump yönetimleri sırasında İsrail’in Washington Büyükelçisi olarak görev yapan Ron Dermer’in Netanyahu’ya Biden’ın sevkiyatı duraklatmayı sürdürmeye cesaret edemeyeceğini söylediği belirtiliyordu. Gerçekten böyleyse Netanyahu neden dursun ki?

Nitekim Biden Yönetimi’nin Kongre’ye sunduğu bir raporda İsrail hükümetinin Amerikan silahlarının kullanımına ilişkin verdiği güvencelerin “savunma malzemelerinin sağlanmasına izin verecek şekilde inandırıcı ve güvenilir” olduğu sonucuna varılıyordu. Biden Şubat ayında bir “Ulusal Güvenlik Muhtırası” yayımlamıştı. Muhtıra Amerikan silahlarının iç yasal mevzuatları, Uluslararası sözleşmeleri ve evrensel insanî hukuku ihlal etmeyecek şekilde kullanılmasını içeriyordu. ABD Kongresine sunulan rapor bu denetimin sonuçlarıyla ilgiliydi. Raporda İsrail eleştirilmekle birlikte, (açık kanıtların varlığına rağmen) silah sevkiyatının durdurulmasını gerektirecek bir duruma rastlanmadığının belirtilmesi dikkat çekiyordu.

Bu raporda İsrail’e suç isnadında bulunulmamasındaki gizli amacın, “Uluslararası Adalet Divanı” ve “Uluslararası Ceza Mahkemesi”nde devam eden davalarda İsrail aleyhindeki kanıtların yer almamasına yönelik olduğu anlaşılıyor. Bu rapor başka türlü izah edilemez.