Mısır'da 26 Mayıs'ta başlayan ve katılımın düşük olması nedeniyle süresi 3 güne uzatılan cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları tartışılıyor.

Resmi olmayan sonuçlara göre, seçime katılımın yüzde 47 olduğu açıklanırken, Darbeyi Red ve Meşruiyete Destek İçin Ulusal İttifak'ın yetkilileri bu rakamın yüzde 10'u geçmediğini savunuyor.

 Kampanya sürecinde televizyon kanallarına verdiği mülakatlarda "40 milyon seçmenin sandık başına gitmesini" umduğunu dile getiren Abdulfettah El-Sisi'nin bu hayalinin, açıklanan en yüksek rakamlar kabul edildiğinde bile 25 milyonla sınırlı kaldığı, bunun da beklenenin çok altında olduğu ifade ediliyor.

Siyasi analistler, darbe karşıtlarının yanı sıra Sisi'nin rakibi Hamdin Sabbahi'nin de eleştirdiği seçimde, yürütülen tüm kampanya ve çabalara rağmen katılımın beklenilenden düşük olmasını çeşitli nedenlere bağlıyor.

Ülke basınının, insanları sandık başına gitmeye teşvik konusundaki yayınlarının "medya refleksleri"yle değil, "reklam mantığı"yla yapıldığına dikkati çeken uzmanlar, bunun da ters teptiğini dile getiriyor.

Bir televizyon kanalında yayımlanan "Mısır'da yaşananlar" programında konuşan yazar Eymen es-Sayyad, medyadaki seçim programlarında "reklama varan" ve insanları oy kullanmaya zorlayacak tarzda yayınların olumsuz etki oluşturduğunu söyledi.

Aynı görüşü savunan Kahire Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Mutez Abdulfettah da "Mihver" kanalındaki bir programda konuya ilişkin değerlendirmesinde, "Medya boyundan büyük işlere kalkıştı. 30 Haziran'da oynadığı oyun, bu sefer işe yaramadı. İnsanlar, 'her zaman bu oyunları oynayamazsınız. Biz sizin elinizin altındaki kumandalar değiliz. Bizim bir irademiz var, kendi kararlarımızı kendimiz vereceğiz' şeklinde mesaj verdi" ifadelerini kullandı.

Medyadaki yayınlarda insanların sürekli "İhvan'la (Müslüman Kardeşler Teşkilatı) korkutulması"nın da insanlarda olumsuz bir izlenim bıraktığını aktaran Abdulfettah, bunun "gülünç duruma neden olduğunu" ve birçok vatandaş nezdinde tesirini yitirdiği görüşünü dile getirdi.

"Boykotun etkisi"

Devrim sürecinin aktif aktörlerinden 6 Nisan Hareketi, "Devrimci Solcular", "Devrim Yolu Cephesi", " Mısır Akımı" ve Güçlü Mısır Partisi'nin seçimi boykot ettiğini hatırlatan uzmanlar, bunun da katılım oranını düşürdüğünü belirtiyor.

Bünyesinde 14 parti ve siyasi hareketi barındıran darbe karşıtı "Ulusal İttifak"ın boykot çağrısı da katılım oranının düşük olmasının en önemli sebepleri arasında gösteriliyor. Bu süreçte bazı alimlerin seçime katılımın "haram olduğu" yönündeki fetvalarının İttifak'ın boykot çağrılarına destek verdiği, çağrılara kulak veren en az 5 milyon seçmenin sandık başına gitmediği ifade ediliyor.

Sisi'nin seçim kampanyası sürecindeki bazı açıklamalarının seçime katılımı olumsuz yönde etkilediğini savunan uzmanlar, düşük maaşları protesto eden işçilerden eylemlerini bitirmelerini talep eden Sisi'nin "Ben size daha fazlasını veremem" şeklindeki sözüne tepki gösteren bir çok kişinin de sandık başına gitmediğini söylüyor.

"Seçimler bıktırdı"

Devrik cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'ten bu yana ülkede 7 kez seçim yapıldığını hatırlatan siyasi yorumcular, insanların seçimlerden sıkıldığını bu nedenle de sandık başına gitmeme eğilimi gösterdiğini düşünüyor.

Seçimin ikinci gününde katılım oranının düşük olmasının ardından oy kullanmayanlara "70 dolar" para cezası verileceği yönündeki açıklama, vatandaşları kızdıran bir başka sebep olarak zikrediliyor. Uzmanlar, bu uygulama sebebiyle bir kesimin korkuyla sandık başına gittiğini ancak bir diğer kesimin kasıtlı olarak geçersiz oy kullandığını, bu nedenle 1 milyon 29 bin geçersiz oy çıktığını (katılım oranının yüzde 4'ü) düşünüyor.

Katılımı artırmak amacıyla seçimin ikinci gününün ülke genelinde resmi tatil ilan edilmesinden istifade eden bazı vatandaşların, oy kullanmak yerine tatil yaptığın ya da özel işlerini hallettiği de kaydediliyor.

"Hava sıcaklığı" seçimi etkiledi iddiası

Öte yandan Mısır Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçimin ikinci gününde yapılan açıklamada, "hava sıcaklığının insanların sandık başına gitmesini engellediği" savunulmuş, oy verme işleminin 1 gün daha uzatılması yönünde alınan kararın gerekçeleri arasında gösterilmişti. Mısırlılar bu açıklamanın da gerçeği yansıtmadığını, hava sıcaklığının seçimin birinci ve üçüncü gününde mevsim normallerinde seyrettiğini belirtiyor.

Mısır'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde resmi olmayan sonuçlara göre, oyların yüzde 96,7'sini Abdulfettah es-Sisi, yüzde 3,3'ünü Hamdin Sabbahi'nin aldığı açıklanmıştı. Kesin sonuçların ise en geç 5 Haziran'da açıklanması bekleniyor.

AA