BM Güvenlik Konseyinde (BMGK) "Ortadoğu'daki durum" başlığı altında Suriye'nin kuzeybatısındaki milyonlarca kişiye ulaşan ve hayati önem taşıyan uluslararası insani yardım malzemelerinin gönderildiği tek sınır kapısı Cilvegözü’nün açık tutulma süresinin uzatılması tartışıldı.

Toplantıda konuşan Sinirlioğlu, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve diğer üst düzey yetkililerinin, Suriye'deki BM sınır ötesi insani yardım mekanizmasının uzatılmasındaki başarısızlığın çok zararlı olacağı yönündeki uyarılarına kulak verilmesi çağrısında bulundu.

BMGK’nın 2014’ten bu yana BM sınır ötesi insani yardım operasyonlarına izin vermesine neden olan koşulların unutulmaması gerektiğini kaydeden Sinirlioğlu, halkını acımasızca öldüren ve kritik insani altyapıları hedef alan Esed rejimine karşı BMGK’nın sınır ötesi mekanizmayı Suriye içinde yerinden edilmiş insanlara güvenli ve sürekli insani erişim sağlamak için tesis ettiğini aktardı.

"Suriye'nin kuzeybatısındaki milyonlarca savunmasız insan toplu cezalandırma ile karşı karşıya"

Büyükelçi Sinirlioğlu, Esed ve destekçilerinin insanlığa karşı birçok savaş suçu işlediğini belirterek, "Bugün, Suriye'nin kuzeybatısındaki milyonlarca savunmasız insan hala toplu cezalandırma ile karşı karşıya. Aktif bir savaş bölgesinde hayatta kalma mücadelesi veriyorlar. Hayatta kalmak için tek umutları BM tarafından sağlanan yardımlardır." diye konuştu.

Esed rejimi ile PKK/YPG’nin sivillere karşı sistematik ihlallere devam ettiğini vurgulayan Sinirlioğlu, BM sınır ötesi mekanizmayı durdurmanın rejimin ve terör örgütlerinin cinayetlerini daha da büyütmesine izin vereceği uyarısında bulundu.

Sinirlioğlu, şöyle devam etti:

"BM gıda yardımının, kritik tıbbi malzemelerin ve diğer hayat kurtaran yardımların dağıtımının durdurulması, onları hayatta tutmak için bize güvenen 4 milyon insanın hayatını tehdit edecektir. Ayrıca, sınır ötesi mekanizma olmadan Suriyeliler Kovid-19 aşılarını alamayacaklar. Bu mekanizma olmadan, BM kurumlarının artık sahada sivil toplum kuruluşlarına mali olarak yardım etme yetkisi olmayacak. Şimdi söyleyiniz, Suriye'de insani mukabelede en büyük aktör olarak BM'nin sizin gözetiminizde devreden çıkmasını mı istiyorsunuz?"

"Dünya bizi izliyor"

Yardım dağıtımını gerçekleştirmek için hiçbir ülke veya kuruluşun bu kadar karmaşık bir sistemi BM kadar yürütme kapasitesine sahip olmadığına işaret eden Sinirlioğlu, Konsey üyelerine, "Sınır ötesi mekanizmanın yokluğunun siyasi çözüm umutlarını baltalayacağını da unutmayınız." diye seslendi.

Sinirlioğlu, "Dünya bizi izliyor. Güvenlik konseyi üyelerini doğru olanı yapmaya ve bu vazgeçilmez mekanizmayı, ilave geçiş noktaları ile birlikte, en az 12 ay daha muhafaza etmeye davet ediyorum.” çağrısında bulundu.

BM'nin Suriye yardımlarında Cilvegözü Sınır Kapısı

Suriye'nin kuzeybatısındaki yaklaşık 5 milyon kişiye ulaşan ve hayatı önem taşıyan uluslararası insanı yardım malzemelerinin gönderildiği tek sınır kapısı Cilvegözü, Rusya'nın engellemesi durumunda, kapanma riskiyle karşı karşıya bulunuyor.

BM, Suriye'ye uluslararası yardımların yapılmasına imkan tanıyan BMGK kararlarının yetkilendirdiği mekanizmayla 2014'ten bu yana milyonlarca kişiye ulaşıyor. Özellikle Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'de 5 milyona yakın kişi, bu insani yardımlara bel bağlıyor.

Geçen yıla kadar gıda, ilaç, tıbbi ve hijyen malzemesi gibi uluslararası insanı yardımlar, ikisi Türkiye'den olmak üzere 4 sınır kapısından gönderilirken Rusya'nın vetosu ve itirazları üzerine, sınır kapılarının sayısı önce 2'ye indirilmiş, daha sonra Rusya, sadece Cilvegözü sınır kapısının 1 yıl daha açık tutulmasına onay vermişti.

Cilvegözü Sınır Kapısı'ndan her ay 1000'den fazla insanı yardım konvoyu Suriye'ye geçiyor ancak bu sınır kapısını açık tutan mekanizmanın temmuz ayında süresi doluyor ve söz konusu mekanizmanın BMGK tarafından yenilenmesi gerekiyor.

BM, uluslararası yardım kuruluşları, Türkiye, ABD ve Batılı ülkeler, yardımların gönderileceği sınır kapılarının sayılarının artırılmasını isterken Rusya ve Suriye rejimi ile ilgili kararlarda BMGK'da Rusya'nın yanında yer alan Çin, Cilvegözü Sınır Kapısı'nın açık tutulmasına sıcak bakmıyor.

Rusya, daha önce de olduğu gibi sınır ötesi yardım mekanizmasının süresinin dolmasına kısa süre kala, insani yardımların Suriye içinde rejim kontrolündeki bölgelerden yapılması argümanını savunuyor.