Doğu Akdeniz'de sismik araştırmalar yapan Oruç Reis gemisi, Türkiye ile Yunanistan arasında NATO nezdinde başlayan müzakerelerin ardından Antalya Limanı'na geri döndü.
25 Eylül'e kadar bölgede çalışması beklenen Oruç Reis'in limana dönmesi üzerine Atina'dan açıklama geldi.
Yunan Hükümet Sözcüsü Stelios Petsas, atılan adımı 'pozitif bir sinyal' olarak niteledi. Petsas, daha iyi değerlendirme yapmak için gelişmeleri beklemek gerektiğinin de altını çizdi.
"ORUÇ REİS'İN ANTALYA'YA DÖNÜŞÜ OLUMLU BİR ADIM"
Yunanistan Başbakanı Miçotakis de Navtex süresi uzatılmayan Oruç Reis için "Oruç Reis'in Antalya'ya dönüşü olumlu bir adımdır. Umarım bu adımı başkaları da takip eder. Bu yönde adımlar atılırsa, Yunanistan Türkiye ile yeni bir keşif teması döngüsü başlatmaya hazır" yorumunda bulundu.
Reuters'ın haberine göre Miçotakis, Türkiye ile Yunanistan arasında diyalog kurulabileceğine söyledi. Miçotakis, "İyi niyetli diyalog, elimizdeki sorunla başa çıkmanın ana yoludur, bu da deniz bölgelerinin sınırlandırılmasıdır" dedi.
"TABİİ Kİ TÜRKİYE CUMHURBAŞKANI İLE GÖRÜŞEBİLİRİM"
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de görüşebileceğini belirtem Miçotakis, "Son derece aktif diplomasi uyguladık, yeni ittifaklar kurduk, Avrupa'yı yanımızda getirdik. Türkiye ile tek farkımızın deniz bölgelerinin sınırlandırılması olduğunu tekrarlıyorum.
Söyleyebileceğim şey, gerilimi azaltma olursa, süreklilik varsa, keşif temaslarını 2016 yılında tek amacı deniz bölgelerini sınırlandırmakla durdukları yerden devam ettirmeye hazır olduğumuzdur. Tabii ki Türkiye Cumhurbaşkanı ile görüşebilirim ve böyle bir olasılığa karşı değilim" ifadelerini kullandı.
25 EYLÜL'E KADAR UZALTILMASI BEKLENİYORDU
Oruç Reis gemisinin Doğu Akdeniz'deki çalışma süresi 12 Eylül'e kadar uzatılmıştı. Navtex süresi en son 12 Eylül'e kadar uzatılan Oruç Reis'in 25 Eylül'e kadar bölgede kalması ve çalışmalarını sürdürmesi bekleniyordu.
24-25 Eylül'de Avrupa Birliği de Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Yunanistan arasında doğalgaz arama faaliyetleri nedeniyle yükselen gerilimi ele alacağı özel bir zirve toplantısı planlamıştı.
AKAR: İLERİ GERİ HAREKETLER OLACAKTIR
Oruç Reis gemisinin faaliyetleri hakkında Milli Savunma Bakanı Hukusi Akar da "Plan çerçevesinde ileri geri hareketler olacaktır. Oradaki haklarımızdan vazgeçilmesi söz konusu değil" dedi.
POMPEO'DAN ADA'YA 'TEK TARAFLI' ZİYARET
Bu arada Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bölge ülkelerine çağrı yaparak "Bölgedeki ülkeler güvenlik, enerji kaynakları ve denizlerle ilgili konuları diplomatik yolla ve barışçıl şekilde çözmeliler" dedi.
Pompeo ayrıca bölgedeki gerilimlerin Doğu Akdeniz'deki sorunlara çözüm getirmeyeceğini belirterek 'ABD'nin, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de yürüttüğü faaliyetlerden derin endişe duyduğunu' söyledi. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da Pompeo'nun Ada'ya ziyaretinde kendisiyle görüşme planı yapmamasını eleştirdi.
NE OLMUŞTU?
Türkiye ile Yunanistan'ı savaşın eşiğine getiren 21 Temmuz'daki Navtex tansiyonu, mekik diplomasisiyle düşürülmüştü. Ancak Mısır'la 'deniz yetki alanları' anlaşması yapan Yunanistan, süreci baltalamıştı. Egemenlik haklarını çiğneyen adıma karşın Ankara, bölgeye iki savaş gemisinin refakatinde Oruç Reis'i göndermişti.
Bunun üzerine Atina yönetimi de AB Dış İlişkiler Konseyi'ni 'Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetleri' hakkında acil toplantıya çağırmıştı.
Türkiye'nin uluslararası haklarını kullanarak başlattığı arama çalışmalarına Yunanistan'ın ardından Fransa da tepki göstermişti. Çıkan krize Fransa, bölgeye askeri sevkiyatta yaparak dahil olmuştu.
Krizin askerler arasında çözümü için NATO nezdinde Ankara ve Atina bir kez daha masaya oturmuştu. Kriz sürecinde Yunanistan Mısır ile kıta sahanlığ anlaşması yapmış, Meis Adası'na asker sevk ederek anlaşmaları ihlal etmişti.
Avrupa Birliği ise 24-25 Eylül'de Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Yunanistan arasında doğalgaz arama faaliyetleri nedeniyle yükselen gerilimi ele alacağı özel bir zirve toplantısı yapmayı planlıyor. AB yetkilileri, Türkiye'nin 'saldırgan' olarak nitelendirdikleri tutumunu değiştirmemesi halinde yaptırım uygulanabileceği çıkışında bulunmuştu.
AB Konseyi Başkanı Charles Michael, 24-25 Eylül'de yapılacak zirvede Türkiye için bir 'havuç ve sopa' yaklaşımı belirleyeceklerini dile getirmiş, "Dış politikamız için gerekli araçları belirleyeceğiz; bir havuç ve sopa yaklaşımı. İlişkileri iyileştirmek için hangi araçları kullanacağımızı, eğer bize saygı gösterilmezse hangi araçları kullanacağımızı seçeceğiz" açıklaması yapmıştı.
ORUÇ REİS NELER YAPIYOR?
Oruç Reis sismik araştırma gemisi, kıta sahanlığı ve doğal kaynak aramaları başta olmak üzere her türlü jeolojik, jeofizik, hidrografik ve oşinografik araştırmaları gerçekleştirebiliyor.
Tam donanımlı ve çok amaçlı dünyadaki ender araştırma gemilerinden biri olan gemide, 2 ve 3 boyutlu sismik, gravite, manyetik olarak jeofizik araştırması yapılabiliyor.
Gemi, 8 bin metre derinliğe kadar 3 boyutlu, 15 bin metre derinliğe kadar iki boyutlu sismik operasyonları gerçekleştirebiliyor. (Karar)