Bu kapsamda son olarak Memur-Sen en geniş kapsamlı ankete imza attı. 'Sahadan yeni anayasaya' araştırması çerçevesinde 49 bin 740 kişiye sivil anayasadan beklentisi soruldu. Direktörlüğünü eski Anayasa Mahkemesi raportörü Dr. Osman Can'ın üstlendiği anketin sonuçları, dün İstanbul İkitelli'deki Holiday Inn Hotel'de düzenlenen toplantıda açıklandı. Ankete göre siyasî parti tabanları mevcut Anayasa'yı 'askerî darbe ürünü' ve 'antidemokratik' buluyor. BDP'lilerin yüzde 80,2'si, AK Parti'ye oy verenlerin yüzde 70,3'ü, CHP'lilerin yüzde 41,9'u, MHP seçmeninin de yüzde 47,5'i yeni anayasa talep ediyor.
Ankete göre halkın yüzde 95,4'ü de 'anayasa her kesime eşit mesafede olsun' talebinde bulunuyor. Katılımcıların yüzde 93,9'luk bir kesiminin 'dinler arasında ayrım yapılmasın' talebi de halkın, etnik, dinî, ideolojik tarafgirlik sergilemeyen bir anayasa talebini ifade ediyor. İdeolojilerden arındırılmış bir anayasa isteyenler de ankete katılanların yarısını geçiyor. Yüzde 78'i bulan 'etnik kimlik yer almasın' görüşü de, anayasadan etnisite vurgusunun atılması kanaatinin artık toplumda yaygın kanaat hâlini aldığını ortaya koyuyor. İnsanlardaki 'ideolojik yargı' tepkisi anket sonuçlarına yüzde 87,2'lik 'yargı ideolojik olmamalı, tüm farklılıkların temsiline imkân tanınmalı' görüşüyle yansıyor. Her beş katılımcıdan dördü askerî yargı istemezken, yüzde 90'ı da 'insanların kamu memuriyeti de dâhil olmak üzere, insanların kılık-kıyafet, inanç, yaşam tarzı gibi özgürlükleri sınırlandırılmamalı' diyor. Değiştirilemez maddelere karşı olanların oranı da yüzde 52,9. Katılımcıların beşte dördü de ordu da dâhil hiçbir kurumun Meclis denetimi dışında kalmaması gerektiğini dile getiriyor. Yüzde 91,2'lik bir kısım da 'kadınlar, engelliler, çocuklar gibi dezavantajlı gruplara pozitif ayrımcılık tanınmalı' görüşünde birleşiyor.
Ankete katılanların yüzde 65,4'ü 'eğitim dili Türkçe olmak koşuluyla, anadiller öğretilebilmeli' derken, zorunlu askerliği ortadan kaldıran vicdanî ret hakkının tanınmasını katılımcıların yüzde 75,2'lik kesimi reddediyor. Ankette, toplumun 'Bu Meclis anayasa yapabilir mi?', 'Bir kurucu meclis mi anayasayı yapmalı?' tartışmalarıyla ilgilenmediği; etnik, dinî ve ideolojik tarafgirlik sergilemeyen bir anayasa için inşa mekânı olarak tartışmasız biçimde TBMM'yi gösterdiği ifade ediliyor. Yeni anayasa yapımına müdahil olmak isteyenler de yüzde 71'i aşıyor.
Basın toplantısında konuşma yapan Memur-Sen Genel Başkanı Ahmet Gündoğdu, "12 Eylül referandumu ile millete olan borcumuzun ilk taksidini ödemiştik, yeni anayasa süreciyle de ikinci taksidi için çalışıyoruz." dedi. Anket sonucunda toplumun 'yasak', 'eşitsizlik', 'darbeci zihniyet', 'dokunulmazlık', 'laiklik', 'etnik vurgu' kavramlarının anayasada yer almasını istemediği sonucuna ulaştıklarını kaydetti. Osman Can da toplumun yeni anayasa isteğinin açık olduğuna dikkat çekerek, "Eğer Ankara isteksiz olursa, bu siyasilerin 'halka rağmen' siyaset yaptığı anlamına gelecektir." ifadelerini kullandı.
Abdulkadir Argıllı / Zaman