Başbakan Ahmet Davutoğlu, Başbakanlık Çankaya Köşkü'nde, Yeni Yargı Reformu Stratejisi Tanıtım Toplantısı'nda konuştu.
Son 12 yıl içinde Türkiye'nin olağanüstü reformlara imza attığını dile getiren Davutoğlu, bunun en önemli ayaklarından birinin yargı olduğunu söyledi.
Yargı reformu çerçevesinde 2010 yılında ilan edilen stratejinin ana unsurlarının hayata geçirildiğini belirten Davutoğlu, 2015 itibariyle gelecek dönemi kapsayacak 5 yıllık perspektifle yargı reformu kapsamında yapılacakları paylaştı.
Davutoğlu, yargının hesap verebilirliği ve şeffaflığını artırmak için mahkeme ve savcılıkların yıllık faaliyet raporları hazırlamasını zorunlu hale getireceklerini söyledi.
Bu faaliyet raporlarının yayınlanacağını, herkesin mahkemelerin hangi temele dayalı olarak hangi kararı aldığı konusunda bir erişme imkanına sahip olacağını anlatan Davutoğlu, "Böylece yargı organlarının faaliyeti, performansı, ilk defa kamuoyu tarafından bilinecek ve denetlenebilecek" diye konuştu.
Şeffaflığı güçlendirmek için ayrıca yüksek mahkeme kararlarının herkesin erişimine açılmasını sağlayacaklarını belirten Davutoğlu, içtihat kararlarının halkın erişimine açılacağını ve şeffaflığın güçlendirileceğini ifade etti.
"Ulaşılabilir adalet"
Vatandaşların hak arama yollarını güçlendirmek için devlet desteği sağlanarak, hukuki himaye sigortasını teşvik edeceklerini kaydeden Davutoğlu, şöyle konuştu:
"Yani vatandaşlar, sağlık sigortası gibi hukuki himaye sigortasına girebilecekler ve devlet bu sigorta primlerinin belli bir nispetini karşılayarak bunu teşvik edecek. İnsanlık hali, her an hukuki bir durumla karşılaşabiliriz. Acaba avukatlık parasını nereden bulacağız, mahkeme masrafını nasıl karşılayacağız diye bir kaygı duymamak için vatandaşlarımızın her biri gönüllü olarak hukuki himaye sigortasına girebilecek ve girenleri de biz destekleyeceğiz. Böylece insanlık hali, karşılaşıldığında, sağdan soldan borç bularak ya da mahkeme masrafını karşılayamam korkusuyla hak arama konusunda vatandaşlarımız tereddüde düşmeyecekler."
"Adli yardıma 250 milyon lira"
Başbakan Ahmet Davutoğlu, maddi durumu zayıf ve yetersiz vatandaşlara ücretsiz avukat sağlanmasını kapsayan adli yardım uygulamasını genişletecek ve kolaylaştıracaklarını anlattı. Adli yardım konusunda geçen sene avukatlara 250 milyon lira ödendiğini bildiren Başbakan Davutoğlu, adli yardım uygulamasının devam edeceğini, ayrıca himaye sisteminin de getirileceğini kaydetti.
Davutoğlu, bazı ülkelerde uygulanan, avukatların belli sürelerde gönüllü olarak ücretsiz hizmet vermesi uygulamasını da hayata geçireceklerini kaydetti.
Mağdur hakları
Mağdur haklarını da güçlendireceklerini vurgulayan Davutoğlu, "Amacımız, eski hükümlülere sağladığımız kamuda istihdam gibi bazı imkanların mağdurlara da sağlanması. Mağdurlar, şiddete uğrayan kadınlardan çocuklara ve diğerlerine kadar onların kamuda rehabilite edilmesi, gerekirse istihdam edilmesine dönük de özel bir kanuni düzenleme de planlıyoruz. Yine bu kanunla ağır şiddet suçundan mağdur olmuş kişilerin zararlarını sorumlulara rücu ettirmek suretiyle devlet ödeyecek. Bu, devrim mahiyetinde bir adım. Yani ağır şiddet suçuyla mağdur edilmiş, tazmin edilmesi gereken bir durumla karşı karşıya kalmış mağdur, devlet bu tazmini yapacak, rücuyu da suçu işleyene döndürecek"
Başbakan Davutoğlu, şiddet nedeniyle sağlığı bozulanların tedavilerinin de devlet tarafından sağlanacağını ifade ederek, bunun da devrim mahiyetinde bir adım olduğunu vurguladı.
Avukatlık müessesini, savunmayı güçlendireceklerini belirten Davutoğlu, "Savunmanın güçlendirilmesi adına, ilgili meslek kuruluşlarıyla işbirliği içinde, mesleğin sorunlarına son verecek adımlar atıp, yeni düzenlemeler hayata geçireceğiz. Bu kapsamda avukatlık kanununu baştan sona, barolarımızla avukatlarımızla işbirliği, görüşme halinde yenileyeceğiz" diye konuştu.
Davutoğlu, noterlik sistemini güçlendireceklerini, noterlere bazı çekişmesiz yargı işlerini vererek, yargı organlarının iş yükünü hafifleteceklerini söyledi.
Davutoğlu'nun konuşmasında öne çıkan diğer başlıklar şöyle:
"İdeal yargılama sürelerini belirliyoruz. Her bir dava için veya dava türü için ideal yargılama süresi belirleyeceğiz. Normal olarak, orada ne kadar sürede bu yargılama bitebilir? Ve makul bir sürede yargılamanın bitirilmesini takip edeceğiz."
"Bireysel başvuruyu biz getirdik. Vatandaşlarımızın hakkını, hukukunu koruyan getirdiğimiz her sistemi savunuruz, savunmaya devam edeceğiz. Anayasa Mahkemesinin kendi büyük ve önemli işlevini engelleyecek bir iş yükü ile karşılaşması durumunda Anayasa Mahkemesi, kendi tedbirini alır. Bu tedbirler, filtreleme, hani bir süzgeç, tasnif gibi tedbirler, Anayasa Mahkemesinin kendi iç mekanizmaları ile olacak."