HAKSÖZ HABER
İsrail ulusal güvenlik danışmanı Hamas'ın üst düzey lideri Yahya Sinvar'ın "ödünç alınmış bir zamanda yaşadığını" söyledi. Ayrıca Gazze'de tutulan rehinelerin serbest bırakılması için herhangi bir ateşkes anlaşmasını imzalaması gerekiyor.
Hafta sonu boyunca İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kenti ve çevresindeki operasyonlarını sürdürürken çatışmalar Gazze'nin kuzeyindeki bölgelere de yayıldı.
Aylardır süren çok taraflı müzakerelerin ardından, bu savaşı sona erdirmeye yönelik görüşmeler çıkmaza girmiş durumda. Ateşkes anlaşmasının önünde hala pek çok faktör bulunuyor.
Hamas'ın Gazze'deki en üst düzey lideri Yahya Sinvar'ın, Gazze'de tutulan rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkesin sağlanması için müzakere edilen herhangi bir anlaşmayı imzalaması gerekiyor.
Sinvar, yüzlerce İsrailli sivilin ölümüne ve 250'den fazla kişinin rehin alınmasına neden olan 7 Ekim saldırısının beyni olarak kabul ediliyor.
Hamas 2007'den bu yana Gazze Şeridi'ni yönetiyor. İslamcı grup hem siyasi hem de askeri kanadı olduğunu iddia ediyor. Hamas liderleri Gazze Şeridi'nin yanı sıra İsrail işgali altındaki Batı Şeria, Lübnan, Katar, Suriye ve Türkiye'de de faaliyet gösteriyor.
"Sinvar, Filistinli kardeşlerini öldürdüğü için hapse giren ve şimdi de daha fazla Filistinlinin canı pahasına da olsa gündemini sürdürmeye istekli olan gerçek bir mümin ve sertlik yanlısı." Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü'nde terörle mücadele programını yöneten Matthew Levitt, "Ekim ayında bu işe girerken yaptığı hesap buydu" dedi.
Levitt, Sinvar'ın Gazze'de İsrail ile işbirliği yapmakla suçlanan dört Filistinliyi öldürmekten mahkum edilmesine atıfta bulunuyordu. Washington Post'a göre Sinvar 12 kişiyi öldürdüğünü itiraf etti ve İsrailli sorguculara kurbanlarını nasıl boğarak öldürdüğünü de anlattı.
Levitt şu anda Gazze'de yaşanan ve 35,000 Filistinlinin öldüğü tahmin edilen çatışmanın aslında Sinvar'ın planının bir parçası olduğunu söyledi.
"7 Ekim'in tüm stratejisi buydu; öyle abartılı, öyle korkunç bir şey yapmak ki İsrail'in büyük tepkisini çekmek zorunda kalacaktı. Ve bu büyük İsrail tepkisi çok sayıda Filistinlinin ölümüne yol açacaktı."
Levitt'e göre sonuçta Yahya Sinvar ve Hamas'ın diğer üst düzey liderlerinin amacı İsrail'i yok etmek ve yerine İslami bir yönetim getirmek.
Wall Street Journal'a göre, Hamas'la temas halinde olan Arap arabulucular, Sinvar'ın İsrail tarafından öldürülse bile savaşı çoktan kazandığına inandığını söyledi. Çünkü 7 Ekim, Filistin meselesini tekrardan tüm dünyanın gündemine taşıdı.
Yaklaşık bir hafta önce İsrail'in ulusal güvenlik danışmanı Tzachi Hanegbi, Sinwar'ın "ölüme her geçen gün yaklaştığını" söyledi. Hanegbi, İsrail ordusunun son aylarda Sinvar'ı öldürmeye çok yaklaştığını ve Sinwar'ın bu çatışmadan sağ çıkamayacağını iddia etti.
Levitt, "İsraillilerin Sinvar'ı vurması, Amerika'nın Usame bin Ladin'i vurması gibi bir şey" dedi. Ancak Levitt, Sinvar'ı ortadan kaldırmanın savaşı mutlaka sona erdirmeyeceğini de sözlerine ekledi. "Eğer ona şehitlik vermek isterseniz, bunu kabul edecektir."
Levitt ayrıca bu savaşı sona erdirecek olan şeyin rehinelerin serbest bırakılması olduğunu söyledi. "Gazze'de yeni bir şeylerin olması, İsraillilerin çekilmesi vs. için kapıyı açacak olan şey rehine meselesidir."
Bu arada Yahya Sinvar'ın Gazze'de bir yeraltı sığınağında saklandığı tahmin ediliyor.
Sinvar 20 yıldan fazla bir süreyi İsrail hapishanelerinde geçirdi. Akıcı bir İbranice konuşuyor ve 2011'deki esir takasında, kaçırılan tek bir İsrail askeri karşılığında yaklaşık 1.000 Filistinliyle birlikte serbest bırakıldı. Sinvar Filistinliler için çok güçlü bir üne sahip.
Sinvar bir zamanlar Hamas'ın iç güvenliğinden sorumluydu. Bugün de savaştan harap olmuş Gazze Şeridi'nin kontrolünü elinde tutuyor.
Hamas'ın Katar'ın başkenti Doha'daki siyasi bürosunun liderlerinden Bassam Naim, "Gazze'deki liderlikle günlük olarak sürekli temas halinde olduklarını" söyledi.
Kudüs'teki bir düşünce kuruluşu olan Uluslararası İlişkiler Çalışmaları için Filistin Akademik Topluluğu'nda (PASSIA) Filistinli bir siyaset uzmanı olan Mati Abdulhadi, Hamas'ın liderliğini sadece son çatışmada değil daha geniş bir bağlamda değerlendirmenin önemli olduğunu söyledi.
"Bu, uzun yıllardır İsrail'in Filistin'i işgalinin mevcut ve sürekli kontrolü altında yaşayan insanların kendi özgürlükleri ilgili bir sorundur" dedi.
Abdulhadi ayrıca insanların Yahya Sinvar'dan çok Gazze'deki ölüm ve yıkıma odaklanmaları ve bunu bir an önce sona erdirmek için çalışmaları gerektiği konusunda uyarıda bulundu.