Taksim Gezi Parkı'ndaki olayları, aralarında CNN International ve BBC gibi ünlü televizyon kanalları ile Reuters gibi haber ajanslarının da bulunduğu yabancı medya kuruluşlarının "Türkiye'de iç savaş var" gibi yansıtması, tepki topluyor. CNN International’ın dışında ABD içine yayın yapan CNN kanalının dün öğleden sonra 7 saat kesintisiz Türkiye yayını yapması Amerikalıları dahi şaşırtan bir durum oldu. Türkiye'de aralarında Bakanların da olduğu pek çok kimse tepkilerini her fırsatta dile getirirken, sosyal medya üzerinden örgütlenen yüzbinlerce kişi de uluslararası medya kuruluşlarına karşı kampanya başlattı.
Taksim Gezi Parkı protestolarını takip etmek için İstanbul’a adeta “çıkarma” yapan uluslararası basın mensupları, canlı yayınlardaki manipülatif haberleriyle tepki topluyor. Dünyanın önde gelen kanallarından CNN'in saatlerce canlı yayın yapması, Associated Press (AP) ve Reuters’ın meydandan uzun süre canlı yayın noktası kiralaması dikkat çekiyor. Protestoları yakından takip eden basın kuruluşları, dün Atatürk Kültür Merkezi ve Atatürk Anıtı’ndaki pankart ve dövizleri temizlemek istemesiyle başlayan olayları son dakika haberleri olarak duyurdu.
Taksim Meydanı’ndan heyecanla haber yapan kanalların başında Amerikan CNN televizyonu geliyor. Aralıksız yaptığı canlı yayınlar, CNN izleyicilerine 1991’deki büyük Körfez Savaşı başlamadan önce yapılan yayınları hatırlattı. Kanal, İstanbul’daki gelişmeleri, uluslararası olayları takip eden baş muhabirlerinin de aralarında bulunduğu kalabalık bir ekiple izliyor. CNN’nin İstanbul’dan Taksim Meydanı’ndan yaptığı saatler süren aralıksız canlı yayına rağmen Suriye’deki insani krizi yansıtan canlı yayınlar yapmaması kuşkuyla karşılanıyor. CNN International’ın dışında, ABD içine yayın yapan CNN'in de dün öğleden sonra 14.00’ten 20.45’e kadar yaklaşık 7 saat kesintisiz Türkiye yayını yapması ise Amerikalıların dahi anlam veremediği bir olay olarak kayıtlara geçti.
CNN’de ünlü habercisi Christiane Amanpour’un programında, ikinci haftasını dolduran Gezi Parkı olaylarında en gergin gecenin yaşandığı ileri sürüldü. 81 ilin bulunduğu Türkiye’de sadece Taksim Meydanı’ndaki yaşananlardan yola çıkarak tüm ülkenin çatışma ortamında olduğu izleniminin verildiği programda, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın baş danışmanı İbrahim Kalın telefonla canlı yayına alındı. Ancak Kalın’ın “DHKP-C Amerikan Büyükelçiliği’ne bomba attığında terörist, Taksim Meydanı’na çıkınca demokratik protestocu mu oluyor?” sorusu karşısında şaşıran Amanpour, Kalın’ı “program bitti” anlamına gelen “The show is over” sözleriyle yayından aldı.
Bu arada, ABD’nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal, New York Times ve Washington Post ve Los Angeles Times gelişmeleri internet sayfalarından anı anına aktardı. Gazeteler polisin yine aşırı şiddet uyguladığı görüşünü savunurken, New York Times sadece bir uzmanın görüşünden yola çıkarak, analistlerin ülkenin geleceğinden endişe duyduklarını konu alan bir haber yayımladı. Haberde, analistin, “Başbakan Erdoğan’ın bir çözüm bulmak yerine seçmenler arasındaki bölünmeye neden oldu” iddiasına yer verildi. Marjinal grupların şiddete başvurmasına ilişkin ayrıntılara yer verilmeyen haberde, 2 haftadır devam eden gösterilerde 3 kişinin öldüğü aktarılırken, 5 bin kişinin yaralandığını öne sürdü.
Los Angeles Times’tan Carol Williams geçtiğimiz günlerde yayımlanan yazısında Başbakan Erdoğan’ı diktatörlere benzetirken, USAToday’den Byron Acohido ise ülkede internet kullanımının engellendiği yalanına yer vermişti. Acohido, “Cumartesi günü TechCrunch hem Facebook'a hem de Twitter'a İstanbul'dan ve Türkiye'nin başka bölgelerinden erişimin engellendiğini bildirdi” ifadelerini kullanmıştı.
- Dünyanın dört bir yanına canlı yayın
Amerikan Fox News ve İngiliz kuruluşu BBC’nin yanı sıra Skynews de Taksim Meydanı’ndan uzun süre canlı yayın yaptı. Dünyanın en etkin haber ajanslarından Associated Press ve Reuters’ın gelişmeleri aktarabilmek için Taksim Meydanı’nda canlı yayın noktası kiraladığı biliniyor. Ajansların 20 günlük kiralama ücretini ödediği gelen bilgiler arasında. Yabancı basının olağanüstü ilgisi nedeniyle şu an Taksim Hill Oteli’nin meydana bakan kısmındaki odalarının geceliği 350 avrodan, Ottoman Palace 159 avro, The Marmara Oteli ise 300 avrodan satılıyor. Ottoman Palace ve The Marmara Oteli’nde gazetecilerin çekim yapmalarına izin verilmezken, Taksim Hill Oteli’nin üst katındaki bazı odaların camlarında kamera ve fotoğraf makineleri bulunduğu görülüyor. Meydanda yabancı ülkelere ait 2 canlı yayın aracı bulunuyor. Bunlardan biri İspanya’dan bir televizyon kanalına, diğeri Avrupa Yayın Birliği’ne ait. Taksim’de 12 gündür bekleyen Avrupa Yayın Birliği’ne ait araçtan birliğe bağlı ülkelerin televizyonları istifade edebiliyor. Ücreti karşılığında, üye olmayan ülke televizyonları da canlı yayın hizmeti alabiliyor. Bu arada, bazı yabancı basın organlarının da uydu modem cihazı üzerinden canlı yayın bağlantısı da yaptıkları öğrenildi.
Katar merkezli El Cezire televizyonu da Gezi Parkı olaylarına önem gösteren bir haber kanalı. Kalabalık ekibiyle gelişmeleri aktaran Kanal, Mısır devriminde Tahrir Meydanı’nda uzun süre görev yapan ekibini İstanbul’da görevlendirdi.
Öte yandan Rus basını da Taksim olaylarına yoğun ilgi gösterdi. Özellikle İngilizce yayın yapan Rus haber kanalı Russia Today (RT), Türkiye'den uzun süreli canlı yayın gerçekleştiren kanallardan. Son günlerindeki haberlerinde "Türk baharı", "Türk savaşı", "Taksim yangın yeri" ve "İstanbul savaş alanı" gibi üst başlıklar kullanan RT, Türkiye'den gelen fotoğraf ve videoları sürekli yeniledi. RT'nin internet sitesinde olaylar başladığından beri Gezi Parkı haberleri en üst sıradan verilirken, canlı yayın yapan sayfasının hemen üstünde protestolarla ilgili ayrı bir bölümde gelişmeler anı anına duyuruluyor. Olayları Twitter hesabında son dakika olarak veren RT’nin, mesajlarının sonuna "#occupy gezi" (geziyiişgalet) gibi etiketler koyması dikkat çekti. Rusya devlet televizyon kanalı "Vesti" ise saat başı bültenlerinde Türkiye'ye geniş yer ayırdı. Kanalın Taksim protestolarını gösteren haber videosunun internete verilen bölümünde, "Kalabalıklar Tahrir'de olduğu gibi Taksim'i almak istiyor" başlığı kullanılırken, marjinal grupların kamu malına ve çevreye verdiği zararlardan bahsedilmedi.
AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, önceki gün yaptığı açıklamada uluslararası medyanın gösterilerde takındığı tavra dikkat çekmişti. Batı medyasının hata yaptığını vurgulayan Bağış, medya organlarının “Taksim’den Tahrir çıkacağını” sandıklarını söyleşmişti.
Bu arada, sosyal medyada yoğun bir dezenformasyon kampanyası yürüten marjinal gruplar bilgi kirliliğine neden oluyor. Twitter’da, “Asker polisle çatışacağını açıkladı”, “Polis biber gazını bıraktı, kimyasal gaz kullanıyor”, “Polis gerçek mermi kullanıyor” gibi ifadeler sık sık paylaşılıyor.
AA