Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’nun (UNRWA) Gazze’deki Operasyonlar Müdürü Matthias Schmale, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD’nin UNRWA’ya tahsis ettiği yardımın yarısından fazlasını askıya alma kararını hatırlatarak, UNRWA’nın varlığının, Gazze Şeridi başta olmak üzere bölgedeki istikrar faktörü olduğu, hizmetlerin azaltılmasının bölgeyi felaketin eşiğine getireceği uyarısında bulundu.
ABD ve işgalci İsrail’in “siyasi ve insani meseleleri birbirine karıştırdığını” savunan Schmale, bu durumun kabul edilemeyeceğini vurgulayarak, “Biz siyasi bir kurum değiliz. UNRWA’nın hizmet ve sorumlulukları, Filistinli mültecilere insani yardım ve mültecilere onurlu bir hayat sunmak için okul açmakla sınırlı.” dedi.
Schmale, UNRWA’nın, kurulduğu tarihten bu yana en büyük krizi yaşadığını, bütçe açığının neredeyse kaynaklarının üçte biri kadar olduğunu, bu nedenle haziran ayından sonra bütçe açığı kapanmadığı durumda Gazze, Batı Şeria, Suriye, Lübnan ve Ürdün’deki operasyon bölgelerinde yardımların kısıtlanması için birtakım önlemler almak zorunda kalacağını söyledi.
“Temmuza Kadar Yetecek Kaynak Var”
Schmale, şartlar düzeltilmezse yılın son üç ayında hizmetlerde büyük oranda kısıtlamaya gidileceği uyarısında bulunarak, şunları söyledi:
“UNRWA’nın elinde ancak temmuz ayına kadar yetebilecek finansman kaynağı mevcut. 2018 yılı bütçesine baktığımızda, yılın son üç ayı için yeterli finansmanımız yok. Gereken kaynağı nasıl sağlayabiliriz şu an onu düşünüyoruz. Mevcut açığı kapatmak ve bu yıl hizmetlerimizi kesintisiz sunmak için 740 milyon dolara ihtiyaç var.”
Filistinli mültecilere yardımların kesintisiz ulaştırılabilmesi için geçen hafta başlattığı “800 milyon dolar acil yardım kampanyasını” hatırlatan Schmale, İsviçre’nin ve ismini açıklamadığı bazı tarafların, UNRWA’ya yardım sözü verdiğini ancak şu ana kadar hazineye herhangi bir yardımın girmediğini kaydetti.
Schmale, işgalci İsrail’in başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, “UNRWA Filistin sorununu devam ettiriyor.” açıklamasına tepki göstererek, “Bu doğru değil. UNRWA, Filistinli mültecilere yardım sunarak Filistin sorununu çözmeye çalışıyor. UNRWA’nın çalışmalarını sonlandırmak yerine mülteci sorununun âdil çözümünü düşünmek gerek. Bunun sorumluluğu da üye ülkelere ait. Umarım UNRWA’nın çalışmalarına son verildiği bir dönem gelmez.” diye konuştu.
Yeni Kaynak Arayışı
ABD’nin yardımları kısıtlama kararının kendilerine ulaştıktan sonra Washington yönetimiyle görüşmeler yaptıkları, Genel Komiser Pierre Krahenbühl’in de son ABD ziyaretinde üst düzey isimlerle bir araya gelerek, konuyu masaya yatırdığı bilgisini veren Schmale, “ABD’nin aldığı karardan dönmesini umuyoruz. UNRWA, hâlihazırda şahıs, ülke ya da hükümetlerden yeni finansman kaynakları arayışında.” dedi.
Schmale, ABD’nin, UNRWA’ya bağlı okullardaki eğitim müfredatını değiştirmesi için dayatmaları olduğu yönündeki haberlerin hatırlatılması üzerine, “Washington yönetimi, yardımları kısıtlama nedenini UNRWA’ya resmi olarak açıklamadı ve desteğini sürdürmesini herhangi bir şarta bağlamadı. Ancak UNRWA daha önce eğitim müfredatıyla ilgili bir takım baskılara maruz kalmıştı.” açıklamasında bulundu.
“Gazze Felaketin Eşiğinde”
Bölgede istikrar unsuru olan UNRWA’nın hizmetlerinin azaltılmasının, Gazze Şeridi başta olmak üzere bölgeyi “bugün, yarın, belki de daha sonra” felaketin eşiğine getireceği uyarısında bulunan Schmale, şunları kaydetti:
“Gazze’yi bu felaketten kurtarmak için UNRWA’nın, gıda yardımını ve diğer hizmetlerini kesintisiz sürdürmesi gerek. Ancak UNRWA’nın insani yardımlarını sürdürmesi ve yeni iş fırsatları oluşturmak için finansman kaynaklarına ihtiyacı var. Aynı şekilde kuruma bağlı okulların açılmaya devam etmesi için de yüksek meblağlara ihtiyaç duyuluyor. İsrail saldırıları ve abluka nedeniyle işsizlik ve fakirlik oranı arttı. Gazze’de UNRWA’nın hizmetlerinden istifade eden kişi sayısı abluka ve savaşlar nedeniyle son on yılda 100 binden 1 milyon 300 bine yükseldi. Ablukanın bir an önce kalkmasını umuyorum. Bu UNRWA’nın hizmetlerinden yararlanacak kişi sayısını da azaltacaktır.”
Filistin İstatistik Merkezi’nin verilerine göre, UNRWA’da kayıtlı 5,9 milyon Filistinli mülteciden 2,1 milyonu Ürdün’de, 1 milyon 445 bini Gazze’de yaşıyor, bunu sırasıyla Batı Şeria, Suriye ve Lübnan takip ediyor.
Topraklarından ayrılan Filistinliler, Ürdün’de 10, Suriye’de 9, Lübnan’da 12, Batı Şeria’da 19, Gazze’de 8 mülteci kampında iskan ediliyor. 1949 yılında kurulan UNRWA, Filistinli mültecilere sağlık, eğitim, rehabilitasyon ve koruma alanlarında destek veriyor.
Ne Olmuştu?
ABD Başkanı Donald Trump, “Orta Doğu barış sürecinde müzakere masasında olmaması durumunda Filistin yönetimine ekonomik yardımları kesebileceği” sinyalini vermişti.
Trump, “Her yıl Filistin yönetimine yüzlerce milyon dolarlık yardım karşılığında herhangi bir takdir veya saygı görmediklerini” savunarak, “Onlar, uzun süredir vadesi geçmiş barış anlaşmasını İsrail ile müzakere etmek bile istemiyorlar. Müzakerenin en zor kısmı olan Kudüs kısmını tartışma dışı bıraktık; (aksi durumda) İsrail’in bunun için daha fazla bedel ödemesi gerekecekti. Hâlbuki artık barışı konuşmak istemeyen Filistinlilere neden gelecekte de bu büyük miktarlardaki ödemeleri yapmamız gereksin?” ifadelerini kullanmıştı.
ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley de konuyla ilgili açıklamasında, “Filistinliler müzakere masasına geri dönmeyi kabul edinceye kadar (BM Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’na) yardımları yapmayacağız.” ifadesini kullanmıştı.
ABD yönetimi de UNRWA’ya verilecek 125 milyon dolarlık yardımın 65 milyon dolarlık bölümünün “tekrar gözden geçirmek üzere” askıya alındığını açıklamıştı.