28 Temmuz’da açıklanacak Yükseköğretim Kurumları Sınav (YKS) sonuçları öncesi Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) kontenjan sayısını açıkladı. ÖSYM de 2020-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nu, adaylara ön bilgi vermek amacıyla internet sitesinde yayımladı.
YÖK'ün açıklamasına göre ön lisans ve lisans düzeyinde örgün öğretim programları için 2019 yılında 834 bin 509 kontenjan sayısı bu yıl 845 bin 909 oldu.
YKS örgün programlarda; Devlet üniversitelerinde okul birincisi kontenjanları hariç 282 bin 402 ön lisans, 345 bin 997 lisans, 23 bin 486 özel yetenek olmak üzere toplam 651 bin 885 kontenjan ayrıldı.
Vakıf yükseköğretim kurumlarında 76 bin 268 ön lisans, 87 bin 838 lisans, 4 bin 44 özel yetenek olmak üzere toplam 168 bin 150, KKTC ve diğer üniversitelerde 3 bin 643 ön lisans, 11 bin 211 lisans, 294 özel yetenek olmak üzere toplam 15 bin 148 kontenjan verildi.
Vakıf üniversitelerinde kontenjan sayısı arttı
Devlet üniversitelerinde örgün programların kontenjanları geçen seneye göre aynı düzeyde kaldı ancak vakıf üniversitelerinde kontenjanlar kayda değer bir oranda arttı. Buna göre; örgün programlarda ön lisansta 362 bin 313, lisansta 445 bin 246, özel yetenekte 27 bin 824 olmak üzere toplamda 835 bin 383 kontenjan bulunmaktadır.
Açıköğretim fakülteleri kontenjanları
Açıköğretim fakültelerine ise bu yıl 151 bin 350 kontenjan verildi. 2019 yılındaki açıköğretim kontenjanları 172 bin 125, 2018 yılında ise 193 bin 250 idi. YÖK'ün açık öğretim programlarında tedrici bir şekilde azaltmaya gittiği görüldü.
Yeni YÖK konseptiyle, açıköğretim kontenjanlarında da örgünde olduğu gibi yeni bir planlamaya geçildi. Bunda istihdam ve taleplerin dikkate alınması kadar eni YÖK'ün açıköğretim ile ilgili başlattığı ve son 4 senedir sürdürülen nitelik artırıcı politikası da rol oynadı.
Geçen sene kamuoyuna beyan edildiği gibi her yıl açıköğretimin özünde olan hayat boyu öğrenme fonksiyonu daha fazla belirgin hale getirilecek ve açıköğretim programlarıyla ilgili son yıllarda artan olumlu algı daha da üst düzeye çıkarılacak.
İlk kez başarı sıralaması şartı uygulanacak alanlar
Öte yandan, özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarında başarı sırası, daha önce kamuoyuna açıklandığı şekliyle bu yıl ilk kez uygulamaya konulacak. 2020-YKS'de özel yetenek sınavı ile öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuru yapabilmek için TYT'den en düşük 800 bininci başarı sırası şartını karşılamak gerekecek.
Bu barajı aşan öğrenciler, özel yetenek sınavı ile ilgili programlara kaydolacaklar. YÖK'ün almış olduğu bu kararın arkasında, her sene daha az başarılı öğrencilerin bu programlara yerleştiği ve bunun öğretmenlik mesleği için olumsuz bir girdi olduğu düşüncesi yatıyor. Merkezi yerleştirme ile öğrenci alan diğer öğretmenlik programlarına en düşük 300 bininci sıradan öğrenci yerleşirken özel yetenek ile öğrenci alan öğretmenlik programlarına 1 milyon 761 bininci sıradan öğrencilerin kaydolması ve öğretmenlik programları arasında başarı sıralaması açısından yaklaşık farkın 1 milyona dayanmasının, "vahim" olduğu değerlendirildi.
Sağlık ve hukuk kontenjanları
Bazı sağlık programlarındaki kontenjanlar ise şu şekilde oldu: Tıp programında 16 bin 448 kontenjan belirlendi. Diş Hekimliği’nde 7 bin 752, Eczacılık’ta 3 bin 893, Ebelik’te 4 bin 74 , Hemşirelik’te ise 16 bin 239 kontenjan ayrıldı. Hukuk fakültelerinin kontenjanları bu yıl 16 bin 327 olarak belirlendi.
Diğer programlar
Diğer bazı programlar için belirlenen örgün öğretim kontenjanları ise şöyle oldu: Ziraat-Tarım ve Doğa Bilimleri fakültelerinin mühendislik dışı programlarının kontenjanı 6 bin 467. Mimarlık programlarının kontenjanı 7 bin 985. Mühendislik programlarının kontenjanı 71 bin 244. Temel Bilimlerde kontenjan 10 bin 622. İlahiyat-İslami İlimler Fakültelerinde kontenjan 19 bin 353.
Bu sene daha fazla öğrenci burslu okuyacak
YÖK kararı ile vakıf üniversitelerinin tüm programlarına ilk yüzde on dilimde yerleşen öğrenciler, burslu olarak okutulmakta idi. Bu yıl YÖK’ün girişimi ile başlatılan bir süreç ile bu oran yüzde %15’e çıkarıldı ve daha da önemlisi bu oran yasal güvence altına alındı. Bu sene yaklaşık 11 bini aşkın öğrenci daha YÖK’ün girişimi ile ücretsiz eğitim imkanına sahip oldu.
Geleceğin meslekleri: Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği de programda
2019-YKS tercih kılavuzunda üniversitelerimizde geleceğin meslekleri olarak kabul edilen “Bilgi Güvenliği Teknolojisi, Yapay Zeka Mühendisliği, Yazılım Geliştirme, Dijital Medya ve Pazarlama, Hibrid ve Elektrikli Taşıtlar Teknolojisi, Çok Boyutlu Modelleme ve Animasyon gibi lisans ve önlisans programlarına da yer verilmişti. Bu yıl bu listeye İnsansız Hava Aracı Teknolojileri ve Operatörlüğü, Engelliler İçin Destek Programı, Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği gibi programlar da eklendi.
Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu
Geçen yıl “bir ilk olarak” kontenjanların belirlenmesinde kamu ve özel sektör temsilcilerinin de bulunduğu “Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu”nun sunduğu öneriler dikkate alınmıştı.
Yeni YÖK’ün bünyesinde yetki paylaşımı anlayışı sonucu oluşturulan ve yasal zemine kavuşan bu Kurul’da Hazine ve Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği temsilcileri bulunmaktadır. Bu yıl da 2020 yılı kontenjan planlaması yapılırken Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu tarafından sunulan öneriler katılımcı bir anlayışla dikkate alındı.