Rusya'nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesinden bu yana Ukrayna'nın tahıl sevkiyatı için ana alternatif rota Romanya'nın Köstence Limanı olarak öne çıkıyor.
Anlaşmadan çekilmekle kalmayan Rusya, Ukrayna limanlarına giden bütün gemilerin askeri gemi olarak kabul edileceği tehdidinde bulunmuştu.
Köstence Limanın İşletmeleri Birliği Başkanı Viorel Panait, Köstence Limanı'nın ağustos ortasına kadar ilave yükleri de üstlenebilecek kapasiteye sahip olduğunu söyledi.
Ayrıca Başkan Panait, operatörlerin kapasiteyi arttırma arayışında olduğunu da aktardı.
Hatta Köstence Limanı, Moskova'nın anlaşmadan çekilmesinden önce bile alternatif nakliye rotası olarak öne çıkıyordu.
Savaşın başlamasından bu yana Ukrayna tahıl ihracatının yaklaşık üçte biri Köstence'den yapıldı.
Öte yandan uzmanlara göre, Köstence üzerindeki transit geçiş baskısı, Macaristan ve Sırbistan gibi denize kıyısı olmayan komşularının hububat ihracatını gerçekleştirdiği için daha da artacak.
Köstence Liman İdaresi'nden Reuters'a yapılan açıklamada, bu yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,5 artışla 15,25 milyon metrik ton tahıl buradan geçti.
Bu miktarın 7,5 milyon tonunu Ukrayna tahılları oluşturdu.
Romanyalı liman işletmecileri ise 2022 yılının tamamında 8,6 milyon ton Ukrayna tahılının nakliyesini gerçekleştirdi.
Reuters'a konuşan Panait'e göre, yerel tahıl hasadındaki gecikme ve bazı Rumen çiftçilerin ürünlerini düşük fiyattan satma konusundaki isteksizlikleri, ağustos ayının ortasına kadar Ukrayna tahılı için kapasitenin "müsait" olacağı anlamına geliyor.
"Romanya'da hasat Ukrayna'dan biraz daha geç başlıyor, bu da iki ürün arasında bir zaman farkı yaratıyor." diyen Panait, "Romanyalı bazı çiftçiler mahsullerini hala ellerinde tutuyor, dolayısıyla satışlar şu anda durgun. Bu durum Ukrayna'nın faydalanabileceği bir lojistik kapasite yaratıyor." ifadelerini kullandı.
Panait ayrıca tahıl terminali işletmecilerinin savaşın başlangıcına kıyasla işletme kapasitesini arttırmak için ekipman ve yönetim yatırımlarını arttırdıklarını dile getirdi.
Köstence şimdiye kadarki zirve noktasında yılda 25 milyon ton tahıl işlemişti ki Panait, bu rakamın 2023 yılında aşılacağı değerlendirmesinde bulundu.
Rumen yetkili sözlerini şöyle sürdürdü:
"Hızlandırılmış bir rota var ve bu rotadaki herkes, yani devlet, liman otoritesi ve liman operatörleri, işletme ve transit hızlarını ve tahıl miktarlarını arttırmayı hedefliyor."
İlaveten Panait, bazı liman operatörlerinin dijital sistem kullandığını ki bu sistemin gümrük beyanlarının işlenmesi için gereken süreyi 48 saatten 30 dakikaya indirdiğini de aktardı.
Yetkili, Ukrayna'nın Tuna'daki Reni ve Izmail limanlarında kapasiteyi arttırdığını ve Ukrayna-Romanya sınır kapısı Vadul Siret-Dornesti'de yeni bir yükleme sistemi için vagon operatörleriyle görüşmeler yapıldığı bilgisini de verdi.
Ukrayna ve Rusya, dünyanın en önemli iki tahıl ihracatçısı olda da Romanya, Avrupa Birliği'nin en büyük tahıl yetiştiricisi ülkelerinden biri.