Ersin Çelik / Yeni Şafak
Twitter’ın Türkiye dosyası da açılır mı?
Elon Musk, Twitter’ı ekim ayında satın aldı ve dijital dünya büyük bir çalkantı yaşamaya başladı. Bakmayın size ABD medyasının Elon Musk’ın ifşaları karşısında ölü taklidi yapmasına. Eski Twitter yönetiminin politik manipülasyonlarına dair belgelerin buz dağının görünen kısımları olduğu söyleniyor.
ABD’de Twitter’ın Cumhuriyetçilerin aleyhine olacak şekilde içerik kısıtlamaları ve hesap kapatma uygulamaları 2020 seçimlerinden bu yana ciddi şekilde tartışılıyordu zaten.
Öyle ki , Donald TrumpABD Başkanı görevindeyken ve 2020 seçim sürecindeki tweetlerinin neredeyse yarısı sansürlenmişti.
Dünya, şimdi Twitter başta olmak üzere sosyal medya şirketlerinin bu derece büyük bir “karartma” gücünün olmasının tehlikelerine “geriye dönük” olarak şahitlik ediyor. İfade özgürlüğü ve haber alma özgürlüğünün merkezleri konumundaki sosyal medya platformları, kullanıcılarını sansürleyen ve manipüle eden ajandalarıyla gündemde olacaklar artık. Haliyle seçimlerin güvenliğini ve demokrasilerin karşı karşıya oldukları tehlikeleri de kullanıcı seviyesinde tartışmak gerekecek.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı dahi bir sosyal ağ tarafından sansürleniyorsa, bu güç; başka siyasi liderlere, ülkelere, kurumlara ve demokrasilere benzer yaptırımlar uygulamış olamaz mı? Buz dağının görünmeyen kısmındaki bilinmezlikler de gün yüzüne çıkacaktır. “Bilinmezlik” diyorum çünkü Elon Musk yönetimi henüz Amerika’yı ilgilendiren dosyaları yayınlıyor.
Elon Musk geçtiğimiz günlerde Twitter ile ilgili yeni planlarını açıklarken, yakında 1,5 milyar hesabın isim alanını boşaltmaya başlayacaklarını da söylemişti. Bu bilgilendirme; Twitter’da aktif olmayan ya da gerçek olmayan hesapların kapatılacağı anlamına geliyor.
Geçtiğimiz yıl yayınlanan istatistiklere göre Twitter’da 330 milyon aktif hesap vardı. Bu verinin doğruluğu ise artık şüpheli. Çünkü eski Twitter yönetiminin kullanıcı sayılarına ilişkin bilgiler de teyide muhtaç. Yine geçen yılın verilerine göre en fazla Twitter kullanıcısı olan ülkeler sıralaması; ABD, Japonya, Hindistan, Brezilya, İngiltere, Türkiye, Suudi Arabistan, Meksika ve Tayland şeklinde ilerliyor. Sıralamanın oluşmasında nüfus faktörü de etken. Japonya, İngiltere ve Türkiye ise nüfuslarına göre değerlendirildiğinde öne çıkıyorlar. Yani nüfuslarına oranla Twitter kullanıcıları çok fazla var. Örneğin Türkiye’deki kullanıcı sayısı 16 milyondan fazla görünüyor. Ancak sosyal medya analistleri Türkiye’deki gerçek kullanıcı sayısının 4-5 milyon civarında olduğuna dikkat çekiyorlar. Geri kalanlar ise bot hesaplar.
Öyle görünüyor ki eldeki istatistiki bilgiler yakında değişecek. Bazı ülkeler liste dışı kalacaktır. Elon Musk silinecek 1,5 milyar hesaptan bahsediyor. Çok radikal bir adım ve platformun dörtte üçü ediyor neredeyse. Doğru istatistikler de bu durumda geriye kalan gerçek hesaplarla oluşacaktır. Bu durumda Türkiye de sıralamada bir anda gerilere düşecektir. Sadece sıralama değişmez Twitter’ın yapay gündemi de değişir o zaman.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Türkmenistan ziyareti dönüşünde uçakta yaptığımız söyleşide, Twitter’ın “karanlık geçmişinde” Türkiye’ye özel politika uygulanıp uygulanmadığının gündeme gelme olasılığını sordum. Daha önce Twitter’da Erdoğan’ın desteklendiği ve yüzbinlerce paylaşımın yapıldığı etiketlerin engellenip gündemden düşürüldüğüne şahitlik etmiştik.Erdoğan’ın hesabı aynı zamanda dijital diplomasi araştırma topluluğu Twiplomacy’nin her yıl yaptığı “Twitter’daki En Güçlü Liderler” araştırmasına göre dünyanın en güçlü üçüncü Twitter hesabı. Bu bilgileri de hatırlattım. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Elon Musk ile iletişimi herkesçe biliniyor. Kendisi de zaten “Elon Musk’la oturur konuşuruz. En azından bir telefon görüşmesi yaparız. Uzayı konuştuğumuz gibi Twitter’ı da konuşuruz. Daha önceki Twitter yönetiminin siyasal alana yönelik müdahalelerine ilişkin gündeme gelen hususları yakından takip ediyoruz” dedi.
Öyle görünüyor ki İletişim Başkanlığı, Twitter’ın yeni yönetimi ile bir görüşme yapacak. Ben, Musk yönetiminin Twitter’ın Türkiye ve farklı ülkelerin dosyalarını açıp açmayacağını açıkçası merak ediyorum. Çünkü Türkiye’de Twitter merkezli çok sayıda kaos yaşandı. Başta 2013’teki Gezi olayları olmak üzere sonrasındaki tüm toplumsal olaylarda, seçim süreçlerinde Twitter’ın belirleyici rolü vardı. ABD’de Demokratların önünü açan ve Cumhuriyetçileri kısıtlayan eski Twitter yönetiminin Türkiye’de de AK Parti iktidarına karşı muhalefet liderlerini, muhalefeti destekleyen medya organlarını, gazetecileri, sivil toplum kuruluşlarını, sanatçıları ve trol ağlarını desteklediğine dair yazışmalar ortaya çıkabilir. Eğer böyle bir ifşa süreci başlarsa; “AK Parti her seçimde en yakın rakibini ikiye katlayan oylar almasına rağmen neden Twitter’da etkisiz, etkileşimsiz ve muhalefetin gölgesinde kalıyordu?” sorusu da yanıt bulacaktır.