Abdurrahman Güner / HAKSÖZ HABER
Rusya İletişim, Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Araçları Denetim Birimi (Roskomnadzor) Twitter’a yönelik bant genişliği daraltma kararı aldı. Peki, bu ne anlama geliyor?
Bant genişliği, bir bilgisayar ağı veya internet bağlantısı üzerinden belirli bir süre içinde maksimum veri miktarını bir noktadan diğerine iletme kapasitesidir.1 Bant genişliğinin kısıtlanması ise Twitter üzerinde vakit geçirmenin artık daha keyifsiz olacağı anlamına geliyor. Zira internetin en büyük avantajı ‘ulaşım’ noktasında sağladığı hız. Eğer ki bu hız herhangi bir şekilde etkilenirse bu durum sosyal medyanın sağladığı ‘keyfin’de bozulması demek oluyor.
Bant genişliği kısıtlamasına gerekçe olarak sunulan şeyler ise oldukça rahatsız edici. Uyuşturucu ve reşit olmayanları intihara teşvik, çocuk istismarı bunların başında geliyor. İstismarın sadece çocuklara yönelik veya intihar özendirmesi reşit olmayanlara dönük olduğu zaman problem teşkil etmesi de tutarsız olmakla birlikte başka bir tartışmanın konusu.
Peki, bant genişliği kısıtlaması ile Twitter’ın hedef alınması ne kadar işlevsel? Cory Doctorow, Özgür ve Bedava isimli çalışmasının “Dijital Kilitler Daima Kırılır” alt başlığında internet ortamında geliştirilen ‘güvenlik’ önlemlerinin mümkünlüğünü inceliyor. Başlıktan da anlaşılacağı üzere Doctorow bunun pek gerçekçi bir olasılık olmadığı kanaatini taşıyor.
Kitaptan faydalanarak şöyle bir örnekle izah etmek gerekirse, arabasını açarken anahtarını düşüren ve anahtarı biraz uzakta alakasız bir sokak lambasının altında arayan kişinin durumu neyse internette güvenlik önemi inşa etmeye çalışmanın durumu da aynı. Anahtarını kaybeden adama neden böyle yaptığı sorulduğunda ‘sadece burada ışık var!’ cevabı alınıyor. İnternete ulaşımda kısıtlama olasılığı sadece ışıkla aydınlanan alanlar için geçerli bir olasılık. Ancak internetin gerçek anlamda modern dünyanın kara deliği olduğu düşünüldüğünde asıl kısıtlı olanın aydınlık alanlar olduğu görülecektir.
Bant genişliği kısıtlaması Türkiye’de de tartışılıyor. Türkiye de Twitter’a geçtiğimiz senenin Temmuz ayında reklam kısıtlaması getirdi. Temsilci atanmaması durumunda ise bant genişliğinin daraltılacağını bildirdi. Yanlış anlaşılma olmasın. Bizim bant genişliği kısıtlaması ile doğrudan sorunumuz yok. Twitter’ın kendisini dünyanın bağımsız otoritesi sayması ve muhatabını ciddiye almayan küstah tarzı rahatsız edici. Buna karşı bir şeyler yapılması gerekebilir. Ancak bant genişliği kısıtlaması ne kadar iş görür bizim şüpheyle karşıladığımız kısım orası.
İnterneti icat eden akıl onun ortaya çıkarttığı sorunların da müsebbibi aslında. Sınırsızlık arayışı önce bilginin ve bilgilenmenin değerini ortadan kaldırdı. Hız ardından doğası gereği haz ve fahşa kültürünü getirdi. Twitter’da çocuk istismarı, uyuşturucu vb. meşum olayların gerçekleşiyor olması da yine o ortamın doğasının gereğidir. Bunun önüne bant genişliğini daraltarak geçemezsiniz. Twitter da bu durumun farkında olsa gerek ki atılan adımlara karşı bir takım hukuki girişimler haricinde hiçbir şey yapmıyor. Bu haz arayışının ‘kullanıcılarını’ kendisine nasıl bağladığının farkında. Şimdilik sadece onların bu duruma nasıl tepki göstereceklerini beklemekle yetiniyor!
Bu duruma karşı uzun vadede neler yapılabileceğini ilerleyen günlerde yazmaya çalışacağız...