Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi, Onur Koalisyonu, Emel Partisi, Tunus İrade Hareketi, Darbeye Karşı Vatandaşlar Girişimi ve bir dizi muhalif siyasetçinin içinde yer aldığı Ulusal Kurtuluş Cephesi, dün düzenlenen anayasa referandumunu değerlendiren bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, “Cumhurbaşkanı Said’in projesi olan yeni anayasa referandumu başarısız oldu. Bu yüzden bir an önce istifa etmeli ve erken seçim düzenlenmesine izin vermeli.” ifadeleri kullanıldı.
Cumhurbaşkanı Said’in halkın onayını almakta başarısız olduğunun altı çizilen açıklamada, “Said, darbe anayasasını halka kabul ettiremedi, ağır bir şekilde başarısız oldu. Seçim Kurulunun çalışmalarındaki başarısızlığını, seçmenin sandıkta oy kullanmada isteksizliğini, açıklanan rakamların tarafsız ve bağımsız olmadığını yerli ve yabancı gözlemciler de fark etti.” ifadelerine yer verildi.
Seçime katılımın yaklaşık yüzde 25 olduğuna işaret edilen açıklamada, “Tunus halkının yüzde 75’i Said’in geçen yıl başlattığı darbe yönetimine karşı çıktı. Darbe anayasasını reddetti.” denildi.
Referandumda ihlal iddiaları
Tunus İşçi Partisi, Cumhuriyet Partisi, Demokratik Akım Partisi, Tekatül Partisi ile Kutup Partisi tarafından oluşturulan Referanduma Karşı Ulusal Girişim de Cumhurbaşkanı Said’in referandumda oy verme işleminin başlamasının ardından devlet televizyonuna verdiği demecin seçim yasakları arasında yer aldığını belirten bir açıklama yayımlamıştı.
Açıklamada, "Sözde yeni cumhuriyet projesi sahibi (Kays Said), seçim kanunu ve adetlerini açıkça ihlal ederek, devlet televizyonunda referanduma sunulan anayasa taslağı lehinde propaganda yaptı. Said, oy verme merkezinin önündeki konuşması ile hukukun en basit kuralını görmezden gelerek muhaliflere yönelik gerilimi artırdı. Bütün bunlar Bağımsız Yüksek Seçim Kurulunun sessizliği sırasında gerçekleşti." ifadeleri kullanılmıştı.
Öte yandan dünkü referandumda gözlem görevini yerine getiren sivil toplum kuruluşu Tunus Adil ve Demokratik Seçimler Derneği (ATIDE), referandum sırasında birçok ihlal kaydettiklerini duyurmuştu.
ATID Başkanı Muaz el-Hamruni referandumda oy verme işlemleri devam ederken düzenlediği basın toplantısında, "Gözlemcilerin engellenmesi, seçmen listelerinde yaş ayrımının olmaması ve bazı seçim merkezlerinde oy kullanma gizliliğine dikkat edilmemesi gibi birçok seçim ihlali kaydettik." dedi.
Hamruni, Cumhurbaşkanı Said’in referandumun başlamasının ardından oy kullanma işleminin ilk saatlerinde yaptığı açıklamayı da seçim ihlali olarak değerlendirdiklerini belirtmişti.
Tunus’ta siyasi kriz ve yeni anayasa referandumu süreci
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 25 Temmuz 2021'de Meclisin çalışmalarını askıya alarak milletvekili dokunulmazlıklarını kaldırmış, 22 Eylül 2021'de yeni kararnamelerle yetkilerini genişleterek yürütme organını tamamen kendisine bağlamıştı.
Said, 13 Aralık 2021'de açıkladığı "siyasi krizden çıkışın yol haritası" ile ülkede 25 Temmuz 2022'de anayasa değişikliği referandumuna, 17 Aralık 2022'de ise erken genel seçime gidileceğini ve o zamana kadar Meclisin kapalı kalacağını bildirmişti.
Tunus Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Faruk Buasker, dün düzenlediği basın toplantısında, saat 19.00’a kadar anayasa referandumuna katılımın yüzde 21,85 olarak gerçekleştiğini duyurmuştu.
Buasker, referandumun resmi olmayan ilk sonuçlarının da 26 Temmuz salı günü duyurulacağını belirtmişti.