Yüz elli üyenin katılımıyla 30 Ekim 2019'da başlayan Suriye Anayasa Komitesi toplantılarında, ülkenin geleceğini belirleyecek yeni anayasanın yazımı için ilk somut adım, Suriyeli muhaliflerden geldi.
Beşşar Esed rejimi, sivil toplum kuruluşları ve Suriye muhalefeti temsilcilerinin her birinden 15'er kişiden oluşan anayasanın yazımından sorumlu "küçük grup" üyeleri, 25 Ocak'ta yeniden bir araya geldi.
Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen'in başkanlık ettiği 5. tur toplantıları, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) önlemleri nedeniyle basına kapalı gerçekleştiriliyor. Sadece BM kameraman ve foto muhabirlerinin görüntü almasına izin veriliyor.
"Gündem maddeleri netti"
Suriyeli muhalifler, 5. turun ana gündem maddesi olan "Anayasa'nın temel ilkeleri" konusunda, Esed rejimini temsil eden heyetin beklemediği bir hamlede bulundu.
Anayasa Komitesinin Humuslu hukukçu üyesi Tarık el-Kurdi, görüşmelerde gelinen sürece ilişkin AA muhabirine konuştu.
"Müzakere Yüksek Komitesi (MYK)" olarak bilinen Suriye Müzakere Komitesi Üyesi de olan Kurdi, 5. tur görüşmelerinin hedeflerinin ve gündem maddelerinin net olduğunu dile getirdi.
Kurdi, "Bu da anayasanın ana ilkelerinin yazılmasıydı. Bizim heyetimiz de buna hazırlıklı olarak Anayasa'nın temel siyasi ilkelerini belirlemek üzere görüşmeye geldi. Böylece anayasanın ilk faslında yer alan 10 temel ilkenin yazımını tamamladık ve sunduk." dedi.
BM'ye, uluslararası topluma ve Rusya'ya "rejime baskı yapın" çağrısı
Kurdi, Pedersen'in çizdiği yol haritası kapsamında, anayasa taslağının tamamını sunmadıklarına işaret ederek, yeni anayasa taslağının hazır olduğu mesajını verdi.
On maddelik anayasa taslağını sunduktan sonra rejimi temsil eden heyetin tutumunu eleştiren Kurdi, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Karşı taraftan bu maddelere ilişkin müzakere talebinde bulunduk. Maalesef anayasa komitesinin her üyesinde bu motivasyon yok. Hala bu komisyonun esas çalışma alanına dahil olmak istemeyenler var. Tartışma ve tezatlıklar dairesi içinde kalarak, bu komisyonun teknik olarak icra etmesi gereken işten uzak duranlar var."
Kurdi, komite toplantılarında uzlaşmaz tavır sergileyen rejim tarafına "uluslararası toplumun baskı yapması" çağrısında bulunarak, "BM'nin, Suriye halkına dost olan ve Rusya gibi rejimi destekleyen ülkelerin, sorumluluk almasını ve görevlerini yerine getirmesini bekliyoruz." ifadesini kullandı.
Komite toplantılarında sadece anayasanın bir an evvel tamamlanmasına odaklandıklarının altını çizen Kurdi, "Ancak rejim tarafı hala süreci, işin tamamlanmasını ve yapmaları gereken görevleri geciktiriyor, sürecin içine dahil olmuyor." diye konuştu.
"Esed rejimi temsilcileri, 10 maddenin müzakeresini reddetti"
Suriyeli muhaliflerin, komite toplantılarında yapıcı bir tavır sergilediğini ve her seferinde karşı tarafa barış elini uzattıklarını vurgulayan Kurdi, şunları kaydetti:
"Tüm bunlara rağmen maalesef karşımızda ortak paydada buluşabilecek muhatap bulamıyoruz. Hala askeri çözüme inanan kişilerle karşı karşıyayız. Biz, Anayasa Komitesinde bulunmaya devam edeceğiz. Ta ki BM sorumluluklarını alana ve Esed rejimini destekleyen ülkelerin baskı yapıp anayasal müzakere sürecinin içine girmelerini sağlayana kadar."
Rejim temsilcilerinin tutumuna karşı uluslararası toplumun ne zaman tepki vereceğini merak ettiklerini belirten Kurdi, "Biz, anayasanın 10 temel ilkesini sunarak müzakereye açtık ama karşı taraf müzakereyi reddetti. Onların da iyi niyet göstermesi ve vatani sorumluluğunu yerine getirmesi gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının 5. tur görüşmeleri, yarın sona erecek.