Suriye'de 2011'den bu yana devam eden savaşta Beşşar Esed yönetimine destek veren ve rejim güçlerinin safında muhaliflere karşı savaşmak üzere askerler ile milis güçlerini bu ülkeye gönderen İran, Suriye'deki çatışmalarda şu ana kadar 9 generalini kaybetti.
İran'ın resmi ve yarı resmi medyası ile güvenlik bürokrasisine yakın haber kaynaklarında yer alan bilgilere göre, İran güçlerinin Suriye'deki savaşta verdiği üst düzey kayıplar artıyor.
İran hükümeti, Suriye'deki savaşa müdahil olduğu yönündeki iddiaları resmi düzeyde yalanlarken, çatışmalarda öldürüldükleri haberi basına yansıyan İranlıları "gönüllüler" olarak nitelendiriyor. Öldürülen Devrim Muhafızları mensuplarını ise "emekli", "eski asker" ya da "danışman" olarak nitelendiriyor.
- İran, Suriye'deki savaşta 9'u general olmak üzere 30'un üstünde üst düzey askerini kaybetti.
Son aylarda verdiği kayıplarla Suriye'deki kayıpları 500'e yaklaşan İran'ın askeri güçlerindeki zayiatın sadece sayıca değil öldürülen askerlerin rütbeleri bakımından da dikkat çekici. Suriye'de son olarak Devrim Muhafızları generallerinden Tuğgeneral Abdurrıza Muciyri 28 Kasım'da öldürüldü. 123. İmam Hüseyin Tabur Komutanı Tuğgeneral Muciyri'nin Halep kentinde IŞİD militanlarıyla çatışma sırasında öldürüldüğü bildirildi.
3 Kasım'da da Albay İzzetullah Süleymani ve beraberindeki Seyyid Seccad Hüseyni Suriye'deki çatışmalarda öldü.
Süleymani ve Seyyid Seccad Hüseyni'nin, İran'ın Beşşar Esed muhaliflerine karşı giriştiği ve "Muharrem Operasyonu" adını verdiği operasyonlar sırasında yaşanan çatışmalarda öldürüldüğü basına yansıdı.
İmam Hüseyin Tugayları komutanlarından Albay Müslim Hizab adlı İranlı komutan da yine yakın zamanda İran'ın Suriye'deki üst düzey kayıplarına eklendi. Devrim Muhafızları tarafından yapılan yazılı açıklamada, hangi tarihte öldürüldüğü belirtilmeyen Albay Hizab'ın Şam'da danışmanlık görevi sırasında öldüğü belirtildi.
- En üst düzey kayıp Kudüs Ordusu Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Hemedani
Tuğgeneral Muciyri ile birlikte Suriye'deki çatışmalarda şu ana kadar 9 generalini kaybeden İran'ın şimdiye kadarki en üst düzeydeki kaybı Devrim Muhafızları Kuvvetlerinin Kudüs Ordusu Komutanı General Kasım Süleymani'nin yardımcısı Hüseyin Hemedani'ydi.
9 Ekim'de Halep'te öldürülen Hemedani'nin, ölümünün ardından Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı yayın organlarından yapılan açıklamada, Suriye ordusuna danışmanlık yapan Tuğgeneral Hemedani'nin, IŞİD tarafından öldürüldüğü iddia edildi.
Daha sonra 8 Kasım'da yarı resmi Tasnim haber ajansına Hemedani'nin ölümüyle ilgili bilgi veren Meclis Savunma Komitesi Başkanı İsmail Kevseri, İranlı generalin Halep'te trafik kazasında öldüğünü açıkladı. Ancak Hemedani hakkında ölümünden önce, Süleymani tarafından görevden alınmak üzere olduğu yönünde İran medyasında bazı haberler de yer almıştı. Hemedani'nin öldürülmesini IŞİD ya da muhalif grupların üstlenmemiş olmaması, olayın bir iç tasfiye olabileceği yorumlarına yol açmıştı.
Hemedani'nin öldürülmesinden sonra Suriye'nin Hama kentinde 13 Ekim'de "Ebu Zehra" adıyla bilinen Hac Hamid Muhtarbend ve Ferşad Hasunizade adlı iki Devrim Muhafızları generali daha öldürüldü. Böylece İran, Suriye'de 4 gün içinde 3 generalini kaybetti.
- 2013'ten bu yana 9 general öldürüldü
İran kaynaklarına göre, son kayıplarla beraber Suriye'de Şubat 2013'ten bu yana öldürülen İranlı general sayısı 9'a ulaştı. Şam, Halep ve Kuneytra'da öldürülen diğer generallerin adları İran haber kaynaklarına Hasan Şateri, Muhammed Cemalizade, Abdullah İskenderi, Cabbar Derisavi, Ali Allahdadi olarak yansıdı.
- Hizbullah'ın önemli kayıpları
Suriye'de 2013'ten bu yana cephelerde aktif şekilde savaşan İran destekli Lübnan Hizbullahı da son zamanlarda önemli kayıplar verdi. Bunlardan en önemlileri 10 Ekim'de "Ebu Muhammed İklim" lakaplı Hüseyin el Hac, Hama'daki Sehl Gab Ovası yakınlarında öldürüldü. Hac, örgüt lideri Hasan Nasrallah'ın Suriye'deki ikinci adamı olarak biliniyor.
Aynı tarihlerde Lübnan'da Hizbullah'a yakın medya kuruluşları, Muhammed Mustafa Haçiç adlı üst düzey bir komutanlarının da Suriye'de öldürüldüğünü duyurdu.
- "Geçen beş yılda en ağır bedelleri Suriye'de ödedik"
Suriye'deki üst düzey askeri kayıpları basına yansıyan İran'ın Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'daki Şerif Üniversitesi'nde düzenlenen bir konferansta yaptığı konuşmada, "Geçen beş yılda en ağır bedelleri Suriye'de ödedik. En iyi kuvvetlerimizi kaybettik. Eğer Suriye ordusu ve halkına verdiğimiz danışmanlık desteği olmasaydı (rejim) iki üç yılda düşecekti" ifadelerini kullanmıştı.
- Süleymani'nin yaralandığı iddiası
Öte yandan, Kasım Süleymani'nin Suriye'nin Halep kentinde yaralandığı ve tedavi edilmek üzere Tahran'a nakledildiği iddia edildi. İddialar Devrim Muhafızları tarafından yapılan yazılı bir açıklamayla yalanlanarak, "psikolojik savaşın bir parçası" şeklinde nitelendirildi.
Hakkındaki iddialarla ilgili "El Vaght" adlı internet sitesine kısa bir açıklama yapan Süleymani ise "Şehadeti bulmak için dağları ve çölleri aştım" şeklinde cevap verdi.
İran'ın Suriye'deki askeri saldırılarını yönettiği bilinen Süleymani'nin yaralanıp Tahran'a döndüğüne ilişkin iddiaların ardından Tahran'da ortaya çıkması ise iddiaları doğrular nitelikte görülüyor.
AA