Bosna Hersek'in doğusunda bulunan ve Temmuz 1995'te Müslüman Boşnak nüfusa yönelik kanlı soykırımın yapıldığı Srebrenitsa'da halk, 21 Şubat Pazar günü bir kez daha sandık başına gidecek.
Srebrenitsa'da 15 Kasım 2020'de yapılan yerel seçim, usulsüzlük gerekçesiyle Merkez Seçim Komisyonunca (CIK) iptal edilirken 21 Şubat'ta yenilenecek seçim öncesinde ise Boşnak aday Alija Tabakovic'i destekleyen partiler boykot kararı aldı.
Pazar günkü seçimde Tabakovic'in yanı sıra mevcut Sırp belediye başkanı Mladen Grujicic yarışacak.
Seçimlerin yenilenecek olması nedeniyle önce memnuniyet duyan Boşnaklar, yenilemenin sadece şehirdeki seçim merkezlerinde kullanılacak oylar için geçerli olması üzerine boykot kararı aldı. Zira çok sayıda Srebrenitsalı Boşnak, yurt dışında yaşamını sürdürürken oylarını posta yoluyla kullanıyordu.
Boşnak adayı destekleyen partiler, adil bir çözüm için seçim sürecinin bütününün tekrarlanmasını talep ederken bu partileri çatısı altında toplayan "Benim Adresim: Srebrenitsa" inisiyatifi, 15 Kasım'daki seçimde yurt dışından posta yoluyla oy kullananlara pusulalarının geç ulaştığını ve kullandıkları oyların bu yüzden geçersiz sayıldığını bildirdi.
Boşnak adayı destekleyen partilerin temsilcileri 18 Şubat'ta yaptıkları açıklamada, Boşnak seçmenlere sandığa gitmeme çağrısında bulunurken boykota rağmen seçilmeleri durumunda bunu kabul etmeyeceklerini duyurdu.
Yenilenecek seçimde seçmen sayısı da düştü
Pazar günü tekrarlanacak seçimde 10 bin 439 kayıtlı seçmenin oy kullanabileceği açıklandı. Bu sayı, Kasım 2020'deki seçimde 14 bin 599 idi.
Srebrenitsa'da daha önceki yıllarda yapılan yerel seçimlerde 2016'da 13 bin 803, 2012'de 14 bin 90, 2008'de ise 15 bin 492 kayıtlı seçmenin oy kullanma hakkı bulunuyordu.
Temmuz 1995'te yaşanan soykırımda en az 8 bin 372 Boşnak sivil, Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS) tarafından öldürülürken o dönem yaşananlar savaş öncesi ve sonrasındaki etnik dağılımı da etkiledi.
Bosna Hersek'te son yapılan 2013 sayımına göre Srebrenitsa'nın nüfusu 13 bin 409 iken bunların 7 bin 248'inin (yüzde 54,05) Boşnak, 6 bin 28'inin (yüzde 44,95) ise Sırp olduğu ifade edildi.
Savaştan önceki 1991 sayımında ise şehrin nüfusu 36 bin 66 iken bunların 27 bin 542'sinin (yüzde 75,12) Müslüman Boşnak, 8 bin 315'inin (yüzde 22,68) ise Sırp olması dikkati çekti.
Soykırımın ve zorunlu göçlerin etkisi, son iki nüfus sayımında açıkça görüldü.
Savaşın ardından ilk kez Sırp belediye başkanı seçildi
Srebrenitsa'da 2016'da yapılan yerel seçimde ilk kez Sırp bir aday, belediye başkanlığı koltuğuna oturdu.
Şehrin mevcut belediye başkanı ve Sırp partilerin ortak adayı olan Grujicic, iptal edilen Kasım 2020'deki seçimi de önde götürüyordu. Ancak seçim günü Sırbistan plakalı çok sayıda aracın şehre gelmesi ve 200 civarında seçmenin sahte belgelerle oy kullanması tepkilere neden olmuştu.
Grujicic'ten önceki yıllarda Srebrenitsa'da Camil Durakovic (2012-2016), Osman Suljic (2008-2012), Abdurahman Malkic (2002-2008 ile 1997-2000) ve Sevket Hafizovic (2000-2002) belediye başkanı olarak görev yaptı.
Nüfustaki değişim belediye meclisindeki çoğunluğu da etkiledi
Savaşın ardından 2016'da ilk kez belediye başkanlığı koltuğunu kaybeden Boşnakların belediye meclisindeki temsil hakkı da zaman içinde oldukça geriledi.
2004-2008 yıllarında belediye meclisinin 27 üyesinin 17'sini Boşnaklar oluştururken bu sayı 2008-2012 döneminde 15'e düştü. 2012-2016 yıllarında 23 belediye meclisi üyesinin 12'si Boşnak iken 2016-2020 yıllarında toplam 21 üyenin sadece 9'u Boşnak'tı.
Srebrenitsa'daki seçimlerin iptali
Bosna Hersek Savcılığının talimatıyla Bosna Hersek Araştırma ve Koruma Ajansı (SIPA) bünyesindeki özel polis birlikleri, yerel seçimlerde usulsüzlük yapıldığı gerekçesiyle 1 Aralık 2020'de Srebrenitsa'da operasyon düzenleyerek çok sayıda kişiyi gözaltına aldı.
"Benim Adresim: Srebrenitsa" inisiyatifi, seçim günü yaklaşık 200 kişinin sahte belgelerle oy kullandığını ve şehirdeki seçimin iptal edilmesi gerektiğini talep ederken, iddialar üzerine CIK da soruşturma başlattı.
CIK, 21 Ocak 2021'de düzenlediği oturumda, Srebrenitsa'daki seçim merkezlerinin büyük çoğunluğunda çok sayıda seçmenin geçersiz belgelerle oy kullandığının kanıtladığına hükmederek seçimlerin iptaline karar verdi.