İsrail basınında çıkan haberlere göre, İsrail'in 7 Ekim’den bu yana Gazze'de devam eden katliamı, Müslümanların mübarek Ramazan ayı yaklaşırken Avrupa pazarında İsrail hurmasının satılmasını giderek zorlaştırdı.
İsrailli üreticilerin yıllık hurma ihracatının yaklaşık üçte biri Ramazan ayında gerçekleşiyor.
Ramazan ayı, İsrailli üreticilerin yıllık hurma ihracatının yaklaşık üçte birinin gerçekleştiği önemli bir dönem olarak değerlendiriliyor.
İsrail’in Haaretz gazetesine göre, İsrail'in Medjul (Medjoul) hurmasını tanıtmaya yönelik toplam 550 bin dolarlık bir reklam kampanyası, boykot korkusu nedeniyle rafa kaldırıldı.
Gazze'de acımasızca dökülen kanın ardından dünyanın dört bir yanındaki Müslüman topluluklar arasında muhtelif alanlardaki İsrail ürünlerine yönelik tedbirler arttı.
Filistin İçin Amerikalı Müslümanlar hareketi, 12 İsrail hurma markasına boykot çağrısında bulundu.
- Hurma sektörüyle bağları olan bir iş adamı Haaretz'e şöyle konuştu: "Raflara yaklaşıp 'İsrail Malı' yazdığını gören herkes iki kere düşünecektir."
"Ramazan ayında hurmanın büyük bir kısmı satılıyor ve onlar (Müslüman topluluklar), başkasından satın alabilecekleri her yerde bizi cezalandırmaya çalışacaklar."
İsrail, özellikle popüler iri, etli ve lezzetli Medjul hurması olmak üzere dünyadaki en büyük hurma üreticilerinden biri.
Kayıp gelir
Son yıllarda Boykot, Tecrit ve Yaptırım hareketinin(Boycott, Divestment and Sanctions - BDS) İsrail şirketlerine işgali sona erdirmeleri için ekonomik baskı uygulama yönünde büyüyen bir kampanyası var.
Oruçlu bir kişinin iftar etmesi sünnet olan hurmanın Ramazan ayındaki manevi önemi göz önüne alındığında, birçok Müslüman, hurmanın etik kaynaklardan elde edildiğinden emin olmaya çalışıyor.
İsrail, özellikle popüler Medjul hurması çeşitleri olmak üzere dünyadaki en büyük hurma üreticilerinden biri.
İsrailli hurma üreticileri İsrail’de üretilen hurmanın kökenini gizlemek amacıyla etiketlerini değiştiriyor.
BDS'yi destekleyen gruplar, tüketicilerin bilinçli bir seçim yapabilmelerini ve İsrail hurmalarını satın almaktan kaçınabilmelerini sağlamak için yoğun bir çaba sarf ediyor.
İsrailli bir hurma üreticisi Haaretz'e şöyle konuştu: "Avrupa'da bizim markamızın yazılı olduğu hurmaların bulunduğu süpermarketlere giren ve üzerlerine alıcıların 'soykırıma katkıda bulunduğunu' belirten çıkartmalar yapıştıran kuruluşlar var."
- Filistin Dayanışma Kampanyası, İsrail'in Medjul hurmalarının çoğunun işgal altındaki Batı Şeria'daki yasadışı yerleşimlerde İsrailli yerleşimciler tarafından yetiştirildiğini söylüyor.
İsrail işgaline karşı savaşan kampanyacılar, insanları düzenli olarak, satın almadan önce tarihlerin nereden geldiğinin etiketlerini kontrol etmeleri konusunda uyarıyor.
İsrail hurmasına boykot çağrısının, İsrail üzerindeki ekonomik etkisi oldukça önemli olabilir. Zira İsrail'in Medjul pazarındaki yüzde 50'lik payı, onu hacim açısından dünyadaki en büyük pazarlardan biri haline getiriyor.
Uluslararası hukuka göre yasa dışı olan İsrail yerleşimleri, sömürülen Filistinli emeği kullanarak çalıntı topraklarda hurma ağaçları yetiştirmekle kalmıyor, aynı zamanda su kaynaklarını Filistin köylerinden uzaklaştırarak, onları içme ve sulama için su bulmakta çıkmaza sürüklüyor. Askerî işgalin baskısı altında yerli Filistin hurma endüstrisi de yerel ve uluslararası pazarlara akın eden İsrail hurmalarıyla rekabet etmekte zorlanıyor.
- İsrail Tarım Bakanlığı'nın verilerine göre, yalnızca İsrail'den yapılan hurma ihracatının değeri 2022'de 338 milyon dolar olurken, diğer tüm meyvelerin ihracatı ise 432 milyon dolar oldu.
Filistin İçin Amerikalı Müslümanlar (AMP) hareketi, Filistin'in bağımsızlığını desteklemek amacıyla 12 İsrail hurma markasının boykot edileceğini duyurdu. AMP, İsrail'i, çocuklar da dâhil olmak üzere sömürülen Filistinli emeği kullanarak çalıntı arazilerde hurma endüstrisi kurmakla suçladı.
AMP, boykot çağrısına kulak verenlere İsrail, Batı Şeria ve Ürdün Vadisi'nden etiketlenen ve menşei belirtilmemiş hurmaları satın almama çağrısında bulundu.
Haaretz'in haberine göre, boykot kampanyalarına karşı koymak amacıyla İsrailli üreticiler bazı alıcılarla birlikte çalışarak ürünlerinin üzerindeki etiketleri değiştirerek tarihlerin kökenini gizlemeye çalışıyor.
Geçtiğimiz yılın ekim ayında İsrail’in Türkiye'ye hurma ihracatı yüzde 50 oranında düştü. Türkiye pazarı, İsrail'den yapılan tüm hurma ihracatının yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor.