Sivas Özgür-Der tarafından “Ayetler Işığında Hadis Dersleri” başlığı altında haftalık olarak düzenlenen derslerde bu hafta “İnsan” başlıklı konu ele alındı.
Sunumunu Sinan Ceran’ın gerçekleştirdiği dersin özeti şu şekilde:
İnsanı ele almak ve bunun üzerinde tartışmak gerçekten kolay değil. Çünkü yapısı gereği çok farklı bir varlık olan insanın iyiliği ve kötülüğü kendi iradesiyle seçmesi onu farklı kılmıştır.
1) İnsanlar Adem’in çocuklarıdır, Adem de topraktandır. İnsan kavramı Kur’an’da daha çok yaratılış konusuyla anlatılmıştır.
2) Melek, cin ve şeytanda olduğu gibi Kur’an insanı da temelde “tevhid” üzerinden anlatıyor.
3) Vahyin ilk atıfı insanın Allah tarafından yaratılmış olmasıdır. Yani yaratılan bir varlık olmasıyla aciz olmasıdır.
4) “İnsan madendir.” hadisinde de belirtildiği üzere insan değerlidir. Lakin işlenip kıymeti bilinirse. İnsanın değerli maden olduğunu bilmesi biz Müslümanlara davet bilincinin gereğini yerine getirmesiyle anlaşılır ancak.
5) Allah resulu Hz. Muhammed (s.a.v) insanın doğuştan getirdiği fıtratı/ahlakı ön planda tutarak onu eğitmeye çalışmıştır.
“Her insan İslam üzerine doğar, onu annesi-babası Yahudi, Nasrani veya ateşperest yapar/yetiştirir.” (Tirmizi, Ebu Davud)
6) İnsanın doğuştan sahip olduğu akıl ve vicdan unsurlarını vahiyle eğitip ilk yaratılış formatına/ayarlarına döndürmekle sorumluyuz.
7) Balçıktan veya meniden yarattık diyen Allah bize tabiri caizse; büyüklenme, küstahlaşma ve haddini bil demektedir. Zaaflarımız olduğu halde niçin haddimizi aşarız?
8) Rabbimiz kendi varlığını ve Rab/ilah olduğunu anlatırken hayatımızda olan doğal şeyler üzerinden deliller vermiştir. (Gökyüzü, denizler, hayvanlar, dağlar vb.)
9) Tevhid, insanı sadece Allah’a kulluk etmeye bir davettir. Her şeyi yaratan ve onların sahibi de Allah’tır. Aracı kaldığınız insanlar, cinler ve melekler bunu yapamaz.
10) İnsanın yaratılmış olması başlı başına bir nimettir ve hesaba çekileceği vurgusu her zaman hatırlanmalıdır.
11) İnsanın doğumdan önceki anne karnındaki süreci, doğumu, bebekliği, çocukluğu, gençliği, yaşlılığı ve ölüm anına kadar olanları Allah bir bir bilmektedir. Her anı bilen Rabbimiz ne zaman, neden/niçin ve nasıl yaratıldığımızı bilmez mi?
12) Ademoğlu zaafları olan bir varlıktır ve yaratıcı bunları bilmektedir. Kurtuluşa erip bu zaaflardan uzaklaşmanın reçetesini de yaratan rabbimiz bize sunmuştur. O halde niçin şirk koşuyorsunuz/koşuyoruz?
13) Özgürlük sorumlu olmayı bilmekten geçiyor. Özgür olmak istiyorsak adam gibi adam olmakla mükellefiz. Yani Adem olmak temel misyonumuzdur.
14) Sorumluluk insanı iyiliğe, salih amel işlemeye sevk eder. Bunu da ancak cemaatle yaparız. Kur’an ve sahih sünnet bize hep iyiliği emredip kötülükten alıkoyan bir topluluk/cemaat olmayı telkin eder.
15) Kur’an ve Peygamber’in temel hedefi kulluk bilincine sahip olmamız ve gereklerini yerine getirmemizdir. Yani imtihan için yaratıldığımız gerçeğini kavramamız en önemli unsurdur.
Ceran, sunumunu soru ve cevap faslından sonra bitirdi.