Yunus Emre Enstitüsünün Türkçe öğretmenlerinden Faruk Esen, 2012 yılında Filistin Gazze’ye görevli olarak gitti.
Esen, Gazze’ye gideceğini öğrendiğinde Mısır’dan geçiş izni beklemeye başladı. Çünkü önce uçakla Kahire’ye gitmesi oradan da Gazze’ye geçmesi gerekiyordu. İzin beklerken işlemler uzadı.
"Gazze’nin çeşitli yerlerinde görev yapan 3 belediye başkanı İstanbul’a gelmişti. Bir tanesi de benim beraber çalışacağım belediye başkanıydı. Bana dedi ki ‘İzin ya vermezler ya da çok beklersin. İstersen gel bizimle, seni geçiririz Gazze tarafına’. Ama benim tünelden falan geçeceğim aklımın ucundan bile geçmedi. Adamlar belediye başkanı olduğundan bir yolunu biliyorlardır dedim. Normal sınırdan geçeceğimizi sanıyorum. Gazze’ye yaklaştığımızda ‘Hiçbir sıkıntı yok, insanlar tünellerden gidip geliyorlar. Resmi giriş ayarlarız sana’ dediler. O dönem çok yapılıyormuş."
Faruk Esen, Gazze’ye girişinin ardından yüzlerce kişiye Türkçe öğretti. 9 yıl boyunca sadece öğrencilere değil, tüccarlara, ev hanımlarına da eğitim verdi.
3-5 gün süreceğini söyleyip 20 gün gözaltında tuttular
Görevinin ardından Türkiye’ye dönmeye karar veren Faruk Esen, 24 Şubat’ta Refah Sınır Kapısı’na geldiğinde 9 yıl önce yaşadıklarını ve Mısır’dan çıkışının görünmediğini anlattı. Eşine ve çocuklarına izin verildi ancak kendisi gözaltına alındı.
Görevliler işlemlerin 3-5 gün süreceğini söylese de Faruk Esen 20 gün boyunca gözaltında tutuldu. Önce havaalanında nezarethanede kaldı. Daha sonra Mısırlı mahkumların olduğu bir hapishaneye götürüldü.
"Bu arada polis sorgusu, istihbarat sorgusu, narkotik sorgusu, kaçakçılık sorgusu… Çeşitli sorgulamalara girdim. O sırada neyi düşüneyim bilemedim. Kendimi mi düşüneyim, ailem Türkiye’ye sağ salim gitti mi, gitmedi mi? Biraz zor oldu."
Faruk Esen gözaltına alınınca Türkiye harekete geçti. Esen ile görüşmek istediler ancak Mısır buna engel oldu. Yunus Emre Enstitüsü ve Başkanı Prof. Dr. Şeref Ateş de Faruk Esen'i yalnız bırakmadı, sürekli iletişim kurmaya çalıştı.
"Süreç Dışişleri Bakanlığı tarafından yürütüldü. Arzu Hanım var, o birkaç defa benimle görüşmek istemiş ama Mısır tarafından kesinlikle izin vermemişler. Kahire’deki konsolosluktan her gün arayıp ailemi bilgi vermiş şu aşamaya gelindi diye. Bu tür haberleşmeler sürekli olmuş iki taraf arasında.
Ben en çok şundan çekindim. Türkiye’ye karşı bir koz olarak kullanmak için adıma kaçakçılık gibi bir şeyler düzenlenir diye korktum. Ama çok şükür döndük ülkemize. Onların çabaları olmasaydı belki de hala oradaydım. Başta Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu olmak üzere, Başkanımız Şeref Ateş'e, elçilik çalışanlarına ve avukata çok teşekkür ediyorum."
14 Mart’ta gece uçağıyla Türkiye’ye getirilen Faruk Esen, 20 gün sonra ailesine kavuştu.
Gazze tünelleri
İsrail’in ekonomik ve ticari ambargo uyguladığı Filistinliler, Mısır’dan Gazze’ye geçiş için tüneller kazdı. “Ekonominin can damarı” olarak da adlandırılan tünellerin ilki 1990’larda yılında açıldı.
Refah Sınır Kapısı’nda vize sorunu yaşandığında siviller, hem geçiş için hem de ihtiyaçlarını karşılamak için bu tünelleri kullanıyordu. Mısır yönetimi de tünelleri kapatmak için çeşitli yollara başvurdu.