Hollanda'nın Lahey şehrindeki eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinin (ICTY) Başsavcısı Serge Brammertz, soykırım ve savaş suçu zanlısı eski Sırp komutan Ratko Mladic'e en ağır cezanın verilmesini talep ettiklerini söyledi.
"Bosna Kasabı" olarak da nitelendirilen Mladic'in 22 Kasım'daki karar duruşmasından önce değerlendirmelerde bulunan Brammertz, eski Yugoslavya ülkelerindeki önemli sorunlardan birinin 1990'lı yıllarda yaşananların okul kitaplarında "tek taraflı anlatılması" olduğuna işaret etti.
İnsanların geçmişle barışmadıkları sürece gelecekle anlaşamayacağını vurgulayan Brammertz, ortak bir gelecek inşa etmek için öncelikle geçmişle yüzleşmek gerektiğini kaydetti.
Brammertz, ICTY'nin çalışmalarını iki önemli davayla sonlandıracağını anımsatarak, bunlardan birinin hakkında müebbet istenen savaş suçu ve soykırım zanlısı Mladic'in karar duruşması, diğerinin ise eski Hırvat komutan Jadranko Prlic ve aynı davada yargılanan diğer isimlerin temyiz duruşması olacağını anımsattı.
Mladic'in, 1995 yılındaki Srebrenitsa soykırımının yanı sıra Saraybosna kuşatmasında işlenen suçlar ve Srebrenitsa dışındaki altı şehirde daha soykırım suçlarından yargılandığını aktaran Brammertz, Mladic'in davasında yüzlerce tanığın dinlendiğini, binlerce kanıtın mahkemeye sunulduğunu söyledi.
Brammertz, "Ratko Mladic'e en ağır cezanın verilmesini talep ediyoruz. Kararı, mahkemenin hakimleri verecek. Prlic ve diğerlerinin davasında da hakimleri bu kişilerin işlediği suçlar konusunda ikna etmeyi başarmıştık. Aynı sonucu temyiz davasında da bekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
"HER MAĞDURUN ADALET İSTEME HAKKI VAR"
Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic'in "ICTY'nin adil davranmadığı" ve "Sırbistan'ın en ağır yarayı aldığı" söylemlerini de değerlendiren Başsavcı Brammertz, ICTY'nin savaş suçluları hakkında hüküm verdiğini ve bu nedenle Sırp Başbakan'ın açıklamalarına katılmadığını söyledi.
Brammertz, mahkemenin etnik kökeni ne olursa olsun mağdur ve yakınları için adaletin sağlanması adına çalıştığını vurgulayarak, "Savaşın kurbanları için adaletin sağlandığını görmek istiyoruz. Ailenizi kaybetmeniz veya tecavüze uğramanız saldırganın etnik kökeniyle alakalı değil. Her mağdurun adalet isteme hakkı var." ifadelerini kullandı.
Yeni neslin geçmişte Balkanlar'da yaşanan savaşları "taraflı" yaklaşan akrabalarından dinlemek yerine araştırması gerektiğinin altını çizen Brammertz, 1990'lı yıllarda yaşanan savaşların nefret söylemlerine dönüşmemesi gerektiğini, bunun son derece üzücü sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.
Brammertz, mahkeme arşivinin Saraybosna kuşatmasında yaşananlar ve Srebrenitsa'daki soykırımı inkar edenler için cevap niteliği taşıdığını ve adaleti temsil ettiğini vurguladı.
Eski Yugoslavya ülkelerinde savaş suçlularının "yüceltilmesi" sorunu bulunduğuna dikkati çeken Brammertz, "Son yıllarda savaş suçundan yargılananların kahramanlaştırıldığını görüyoruz. Bu, kurban yakınlarının canını acıtıyor. Savaşta sivilleri öldüren ve hüküm giyen kişilerin kahraman kabul edilmesine anlam veremiyorum." diye konuştu.
Başsavcı Brammertz, Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan'ın savaş suçlularının yargılanmasında iş birliği yapamamasını bölgedeki siyasi karmaşıklığa bağladığını belirterek, gelecek dönemde bu ülkeler arasında iş birliği sağlanmadığı takdirde, ülkelerin kendi mahkemelerinde görülecek savaş suçu davalarının da zorlaşacağını sözlerine ekledi.
RATKO MLADİC KİMDİR?
Mladic, 12 Mart 1942 tarihinde Bosna Hersek’in Kalinovik beldesinde doğdu. Belgrad'daki Yugoslav Halk Ordusu (JNA) Askeri Akademisi'nde eğitim alan Mladic, önce JNA'da, ardından da Bosna Hersek'teki Sırp Cumhuriyeti Ordusunda (VRS) görev yaptı.
Mladic, Bosna'daki savaşın ilk dönemlerinde, 12 Mayıs 1992'de kurulan VRS'nin kuruluşundan 8 Kasım 1996 tarihine kadar komutanlığını üstlendi.
Bosna'daki savaşın ardından 15 yıl saklandıktan sonra 26 Mayıs 2011'de Sırbistan'da yakalanan ve 31 Mayıs 2011'de ise Lahey'deki mahkemeye teslim edilen Mladic'in yargılanması 530 gün sürdü.
Savcılık, Mladic hakkında soykırım, insanlığa karşı suç, savaş yasa ve geleneklerini çiğnemek suçlarından müebbet hapis cezası verilmesini talep ediyor.