Sovyetler Birliği’nin kurulmasından itibaren gazeteler, "toplum için propaganda, ajitasyon ve organizatör” olarak tanımlandı. Bu gelenek üzerine oturan Sovyet medyası, politika, ekonomik, kültürel ve ideolojik alanların tamamında Soğuk Savaş döneminin propagandasını gerçekleştiren en etkili silah olarak kullanıldı.
Ruslar, Birlik döneminde halkı yönlendirmeyi, gerçekleri yönetimin çıkarlarına uygun yansıtmayı, en önemlisi de komünizmin yaşamasını Komünist Parti Merkez Komitesi'nin resmi yayın organı olan Pravda gazetesiyle yaptı. Bu gazetenin yazdıkları, gelişen toplum düzeninde "Pravda yalanları" olarak nitelendirildi.
Sovyetler'in devamı olan Rusya Federasyonu "Pravda geleneğini" bugün de sürdürüyor.
Pravda yalanları Ukrayna krizinde de kendini gösterdi
Rus medyası, Rus ayrılıkçıların sebep olduğu Ukrayna krizinde de etkin rol aldı. "Pravda medyası" olayları maniple etmek için farklı yerlerde ve zamanlarda çekilen fotoğrafları, Ukrayna'da çekilmiş gibi servis etti.
İşte Rus "Pravda medyası"nın Ukrayna krizinde yaptığı maniple haberler:
Donetsk'in bazı fotoğrafları, photoshop tekniğiyle değiştirilerek Ukrayna ordusunun kenti yaktığı ileri sürüldü.
Meksika'nın Ciudad Juarez cezaevinin morgunda çekilen bir fotoğraf, Ukrayna'nın Slavyansk kentinde, Ukraynalı askerlerin cesetleriyle dolu bir morg olarak servis edildi.
Suriye'nin Halep kentinde katledilen bir çocuğun fotoğrafı, Ukrayna ordusu tarafından Slavyansk'ta katledilen bir çocuğa ait oluğu ileri sürüldü.
Rus medyasının Ukraynalı askerlerin yamyamlık yaptığını iddia ettiği haberde kullanılan fotoğrafın, aslında filmler için özel efektler hazırlayan bir internet sitesinden alındığı ortaya çıktı.
Rus NTV kanalı, bir Rus dili öğretmeninin öğrencilerine Ukrayna dilinde ders vermeyi reddettiği için işten atıldığı haberini yayınladı. Daha sonra fotoğrafın 2013'te kendi isteğiyle okuldan ayrılan bir edebiyat öğretmenine ait olduğu anlaşıldı.
Ana akım Rus medya kanalları, Ukraynalı bir generali eski ABD büyükelçisi önünde diz çökerken gösteren bir fotoğraf kullanarak, Ukrayna ordusunun ABD'ye itaat ettiğini yazdı. Fotoğrafın Kossack kutlamalarında düzenlenen bir tiyatro oyunundan alındığı ortaya çıktı.
Rusya'nın en büyük haber ajanslarından Ria Novosti, Ukrayna'daki insani kriz ile ilgili yayımladığı haberde, Ukrayna ordusundan 180 askerle 300 kişinin iç organlarının çalındığını ileri sürdü. Haberde kullanılan fotoğrafların Çeçenistan savaşında çekildiği ispatlandı.
"Putin'i küresel liderlik listesinin üst sıralarına çıkarmaya çalışıyorlar"
Moskova yönetimi, baskılarla oluşturduğu medya gücüyle, ABD ve NATO'ya karşı Rusya'yı hala bir güç olarak göstermeye çalışıyor. Putin yönetimi, petrol fiyatının öngörülerin altına düşmesi ve yaptırımlar nedeniyle sarsılan ekonominin olumsuzluklarının üzerine kapatmak için halkın dikkatini uluslararası sorunlara çekmeye çalışıyor.
Tarihçi Timoty Snyder bir makalesinde, Putin'in popülaritesinin televizyonlara bağlı olduğunu, Rus televizyonlarındaki haberlerin daha çok sınırların ötesindeki olayları yayınladığını belirtiyor. Snyder, Rus televizyon kameralarının Ukrayna'dan sonra Suriye'ye çevrildiğine işaret ediyor.
Rus Ria Novosti ajansının eski çalışanlarından ve propaganda uzmanı Vasily Gatov, konuyla ilgili yaptığı bir değerlendirmesinde, Rus devlet televizyonunun, Ukrayna'da yaptığı hileleri şimdi Suriye için uygulamaya koyduğuna dikkati çekiyor.
Gatov, "Kamuoyunun dikkatini dağıtmaya çalışıyorlar. ABD ve NATO'nun Putin'in küresel liderlik listesinin en üstündeki yerine dönmesini engellemek için Rusya'ya karşı enformasyon savaşı başlattığını savunuyorlar" değerlendirmesi yapıyor.
Avrupa Dış İlişkiler Konseyi uzmanlarından Andrew Wilson, Pravda gazeteciliğinin, zaman zaman değişse de verdiği tek mesaj olduğunu vurguluyor:
"Rusya'nın Ukrayna'daki ve Suriye'deki duruşunu desteklemek, Ülke dışında kafa karışıklığı yaratmak."
AA