Selami Kökçam / TRT Haber
Rusya, hem diplomatik anlamda hem de kiralık paralı milis gücü Wagner ile Libya’da savaş ağası Halife Hafter’i destekliyor. Meşru hükümete karşı saldırılarına 4 Nisan 2019’da başlayan Hafter, şu ana kadar bir sonuç almış değil.
Uluslararası tanınırlığa sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) cephe hatlarını güçlendirmesi ve Türkiye ile varılan güvenlik iş birliği anlaşmaları, Hafter destekçilerini de harekete geçirmişe benziyor.
Stockholm Uluslararası Barış Enstitüsünün son yayımlanan raporuna göre, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Belarus ve Mısır, Halife Hafter’e doğrudan silah, araç ve gereç desteği verdi.
Ayrıca son 3 ay içerisinde BAE’nin bazı askeri üslerinden Hafter kontrolündeki Bingazi’ye onlarca kargo uçağı indi ve tahminen 5 bin tondan fazla askeri malzeme bu milislere dağıtıldı.
UMH’den yapılan açıklamalar, Rusya’nın kiralık güvenlik şirketi Wagner’in de en az 2 bin milisinin Trablus’ta Hafter saflarında savaştığını ortaya koydu.
Ancak Rusya, bunlarla yetinmedi.
Bu yılın başından itibaren Rusya’nın, Suriye’nin bazı kentlerinden Halife Hafter’e destek için milis topladığı haberleri gündeme geldi.
Yerel haber kaynaklarına göre Rusya, etkin olduğu Suriye’den de Libya’ya milis sevk etti.
Buna göre, Rusya milis toplama faaliyetlerine ocak ayı sonunda başladı.
Hama, Humus, Şam ve Süveyda gibi kentlerde Rus askerleri tarafından irtibat ofisleri açıldı.
Rus subaylar, bu milisleri bizzat görüşerek ikna ediyor. Suriye'de rejime bağlı askerlerin aylık maaşları ortalama 50 dolar. Ekonomik durumun oldukça kötü olduğu ülkede Rusya'nın teklifi, milisleri cezbediyor.
Milislere teklif edilen şartlar şöyle:
- Libya’ya giden her milise aylık bin dolar maaş
- Bu maaşın 200 doları milise, 800 doları ise ailesine veriliyor.
- Milisler, Suriye’de adli ve idari soruşturmalardan muaf tutuluyor.
- Milislere Rusya’nın himayesinde olduğuna dair kimlik kartı veriliyor.
Katliamcı Sukur es-Sahra ve Hizbullah
Öte yandan İran destekli Hizbullah milisleri ile Beşşar Esed rejimi askerleri de Libya’ya gitmekte istekli.
Ruslar ayrıca Sukur es-Sahra örgütü mensuplarını da Libya’ya götürmeye hazırlanıyor.
Sukur es-Sahra, 2014’te Ruslar tarafından kurulmuş, birçok katliama imza attıktan sonra ise lağvedilmişti.
Batılı haber kaynakları, bu milislerin bir kısmının Libya’ya ulaştığını rapor ediyor.
Hava koridoru kuruldu
Rusya, Suriye'nin Lazkiye ve Şam kentlerindeki üslerinden Libya’ya hava koridoru da kurdu.
Rus kargo uçakları, 2 aydan beri düzenli olarak Libya’da Halife Hafter'in kontrolündeki Bingazi'ye uçuyor.
Rejime yakın parti milis topluyor
Öte yandan bir başka iddiaya göre, Suriye’nin Süveyda kentinde, hükümete yakınlığıyla bilinen Suriye Ulusal Gençlik Partisi, Libya’ya gönderilecek milislerin toplanmasından sorumlu.
Söz konusu iddialara göre, Suriye Ulusal Gençlik Partisi’nin Süveyda sorumlusu Şelbi Şair, kentte milis toplama konusunda oldukça aktif faaliyet yürütüyor.
Bazı haber sitelerinde Şelbi’ye ait olduğu iddia edilen ses kayıtlarında, milislere Libya’ya gitmeleri halinde yargı süreçleri ve askerlik hizmetinden kurtulacakları vadedilirken, Libya’daki savaşın Rus kiralık milis gücü Wagner gözetiminde olacağı söyleniyor.
Buna göre Şelbi Şair, Libya’da cephelerde savaşmaya gönüllü olanların bin 500 dolar, tesislerin korunmasında kullanılacak olanların ise 800 dolar alacağını aktarıyor.
Libya'daki çatışmalarda hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat vaadi de konuşmada ve belgelerde yer alıyor.
Yerel kaynaklar, söz konusu partinin her ilde benzer çalışmalar yürüttüğü ve daha önce de Rusya destekli Kaplan Kuvvetleri için milis toplama işleri yaptığını ifade ediyor.
Yabancı paralı askerler bölgede
Libya'da Hafter'in kontrol ettiği alanlar genişledikçe, elindeki güçler yetersiz kaldı. O da çareyi yabancı paralı savaşçıları Libya'ya getirmekte buldu.
Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına göre, binlerce Çadlı isyancı ve Darfur'da katliamlara imza atan Sudanlı Cancavid militanı, Hafter güçlerinin arasında.
Rus güvenlik şirketi Wagner de Hafter'e destek sağlıyor. Wagner, paralı askerler arasında Libya'ya müdahalesi en çok tartışılan grup konumunda.
Şirket, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın isimlerden Yevgeny Prigozhin'e ait.
Wagner'in Libya'da 2 binin üzerinde savaşçısı olduğu tahmin ediliyor.
Ayrıca grubun, Libya'ya 25 Rus pilot götürdüğü ve bu pilotların Libya semalarında göreve çıktığı iddia ediliyor.
Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa ise silah ve teçhizat yardımında bulunuyor.
Bu ülkelerden gelen subayların Hafter güçlerine danışmanlık yaptığı da biliniyor.