HAKSÖZ HABER
Allah Resulü (s)’nün örnekliğini anlamak açısından hadis külliyatımız en önemli kaynak olma özelliğine sahip. Dünya ilim tarihinde biricik bir konuma sahip olan hadis ilminin başka hiçbir düşünce geleneğinde benzeri bulunmuyor. Hadislere dönük hassasiyet aynı zamanda ilim geleneğimizle kurduğumuz ilişki açısından da oldukça önemli şüphesiz.
Haksöz Haber’de, İmam Nevevi’nin (Allah ona rahmet etsin) bir Müslümanın günlük hayatında ihtiyaç duyacağı âyet ve hadisleri derlediği eseri RİYÂZÜ’s-SÂLİHÎN’den belirli veya irtibatlı konular ile alakalı hadisleri okuyucularımıza aktarmaya devam ediyoruz.
Kin gütmek, kıskançlık ve Müslümanların ayıplarını araştırmak
Kötü davranış dikkatsizliğin eseri dahi olsa zamanla kalpte yer edinebilir. Bu sebeple büyük küçük demeden Müslümanların meşru olmayan davranışlardan uzak durmaları, çevrelerindeki insanları da bu noktada üslubunca uyarmaları gerekmektedir.
Bu hafta mevzu bahis edineceğimiz kin ve kıskançlık gibi kötü duygular Müslümanların birlikteliğini içten kemiren hastalıklardır. “Müminler kardeştir…” ilahi emri gereği kardeşlik hukuku içerisinde kabul görmesi mümkün olmayan duygu biçimleri yasaklanmıştır. Kıskançlık bir yönüyle insani bir duygudur ancak kıskançlığın boyutları insani olanı aştığı vakit ortaya haset çıkar. Hasetten ise birlik değil tefrik doğar. Kin ise kötü duyguları besleyen şeytani bir davranıştır. Şeytan’ın Âdem’e (as) kibirden kaynaklı duyduğu kin, kıskançlık duygusundan neşet etmektedir. Bu bağlamda kin ve kıskançlık birbirini besleyen ve ortaya nefreti çıkartan gayri İslami duygulanımlardır. Birbirlerine veli kılınan Müslümanların muhabbet ehli olması gerekmektedir.
Ayetler:
1-Müminler, ancak kardeştirler... (Hucurât, 49/10)
2- Onlar müminlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı güçlü ve onurludurlar... (Mâide, 5/54)
3- Muhammed, Allah’ın Resûlü’dür. Onunla beraber olanlar, inkârcılara karşı çetin, birbirlerine karşı da merhametlidirler... (Fetih, 48/29)
4- Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın... (Hucurât, 49/12)
Hadisler:
1-Enes’ten (ra) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Birbirinize kin tutmayın, birbirinizi kıskanmayın, birbirinize sırt çevirip alâkanızı kesmeyin. Ey Allah’ın kulları, kardeş olun. Müslümanın Müslüman kardeşine üç günden fazla dargın durması, helâl olmaz.”
Buhari, Müslim
2- Ebû Hüreyre’den rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle demiştir:
“Hasetten (kıskançlıktan) sakının. Çünkü ateşin odunu veya otları yakıp bitirdiği gibi haset de hasenatı (iyilikleri) yer bitirir.”
Ebu Davud
3- Muâviye’nin işittiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Müslümanların gizli hâllerini araştırmaya kalkışırsan, aralarına fesat sokmuş olursun veya aralarında neredeyse fesat çıkmasına sebep olursun.”
Ebu Davud
4- Ebû Hüreyre’den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Zan (ile konuşmak)dan sakının; çünkü zan, sözlerin en yalanıdır. Birbirinizin kusurlarını araştırmayın. Birbirinize karşı böbürlenmeyin. Birbirinizi kıskanmayın. Birbirinize kin tutmayın, birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah’ın kulları, Allah’ın emrettiği gibi kardeş olun. Müslüman, Müslümanın kardeşidir. Ona haksızlık etmez, onu yalnız ve yardımsız bırakmaz, onu küçük görmez.
Resûlullah , eliyle göğsüne işaret ederek: Takva (Allah korkusu) işte buradadır. Takva buradadır. Müslüman kardeşini hor görmesi, kişiye kötülük olarak yeter. Müslümanın, Müslümana kanı, onuru, malı haramdır (saygın ve dokunulmazdır). Allah sizin görünüşünüze ve mallarınıza bakmaz, ama kalplerinize ve amellerinize bakar,” buyurdu.
Bir rivayette de şöyledir: “Birbirinizi kıskanmayın. Birbirinize kin tutmayın, birbirinizin kusurlarını araştırmayın. Birbirinizin pazarlığını kızıştırmayın. Ey Allah’ın kulları, kardeş olun!”
Başka bir rivayete göre, “Birbirinizi terk etmeyin, birinizin satışını bozup (yeni satış) yapmayın!” buyrulmuştur.
Müslim, Buhari, Tirmizi
5- İbn Mes’ûd (ra) anlatıyor:
Bir gün kendisine bir adam getirilmiş ve “Bu, sakalından şarap damlayan falan kimsedir!” denilmişti. Bunun üzerine İbn Mes’ûd, “Bize, ayıpları araştırmak yasaklandı. Fakat bir delil ortaya çıkarsa, onu dikkate alır, ona göre davranırız.” cevabını verdi.
Ebu Davud
6- Ebû Hüreyre’den rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Zan (ile konuşmak)dan sakının; çünkü zan, sözlerin en yalanıdır.”
Buhari, Müslim
7- Ebû Hüreyre’den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Müslüman kardeşini küçük görmesi, kişiye kötülük olarak yeter.”
Müslim
8- İbn Mes’ûd’dan (ra) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (s.a.v) :
–Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez, buyurmuştu. Birisi:
–Ey Allah’ın Resûlü, kişi, elbise ve ayakkabısının güzel olmasını sever. (Bu da kibir sayılır mı?), dedi. Resûl-i Ekrem: –Allah güzeldir, güzelliği sever. (Söz konusu) kibir ise, hakkı tanımamak ve insanları küçük görmektir, buyurdu.
Müslim
9- Vâsile b. Eska’dan (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Kardeşinin başına gelene sevinme. Çünkü Allah, ona acır; seni de benzer bir musibet ile sınayıverir…”
Tirmizi
صدق رسول الله فيما قالوأو كما قال