Avrupa medyası, Putin'in bu hamlesini tartışıyor:
TVNET (Litvanya)
Çarın dönüşü
Putin ömür boyu başkan kalacak, diyor internet gazetesi Tvnet:
“Seçimde sandığa gidenler bir otomobil ya da harika bir daire kazanabilir. Moskova yönetimi seçmenlerini harekete geçirmek için elinden gelen her şeyi yapmaya hazır. Çekiliş seçmenleri bugün evet oyu kullanacak olsa Rusya anayasasındaki değişiklikler hayata geçirilecek ve Putin 2036'ya kadar Kremlin'deki makamını terk etmeyecek. ... Ruslar çarlarına gerçekten de inandıklarından muhtemelen ömür boyu tahtından inmeyecek. Eh, Rusya'da siyasi bir muhalefet kurmak, Kuzey Kore ya da Çin'deki kadar zor olduğundan, bu konuda yakın zamanda bir değişiklik olmasını beklemiyoruz.”
ECHO MOSKVY (Rusya)
Ebedi Putin hükümdarlığı, gerisi fasafiso
Echo Moskvy, tüm anayasa değişiklikleri arasında sadece Putin'in görev süresini potansiyel olarak uzatacak düzenlemenin en önemli konu olduğunu düşünüyor:
“Bütün bu gürültünün asıl sebebi, Putin'in fiili olarak ebediyen iktidarda kalmasını sağlamak. Bu meseleyle ilgili bilmeniz gereken tek şey bu. Aradaki başka madde ve fıkraların yegane amacı, dolgu malzemesi vazifesi görmek. ... Putin'in alternatifi olmadığı, halkın onu daima tüm yüreğiyle desteklediği söylense de şu soruyu halka doğrudan sormaya cesaret edemediler: Bu adamın 16 yıl daha devletin başında olmasına izin verecek olan anayasa değişikliklerini istiyor musunuz? Bu sorunun yanıtından o kadar endişe ediliyor ki, oylama bir eğlenceye dönüştürülmüş durumda.”
GORDONUA.COM (Ukrayna)
Yanıt sokakta gizli
2014 ile 2019 yılları arasında Rusya'da hapis yatan Ukraynalı yönetmen Oleh Sentsov, Gordonua.com'da alıntılanan facebook gönderisinde, kurulan oyunun bu kadar aleni olması karşısında muhalefetin çok fazla temkinli davrandığını ileri sürüyor:
“Rusya'daki muhalifler ve geri kalan aklı başında yurttaşlar, değişikliklere itiraz mı etmenin, yoksa referandumda boykota mı gitmenin daha akıllıca olacağını tartışıyor. ... Bu gönüllü köleliği daha uzun süre yaşayacağa benziyorlar. En azından iki seçeneğin de birbiriyle aynı derecede yanlış olduğunu görene kadar. Yanlış olmasının sebebi, özgürlük için mücadele gerekmesi. İktidar insana başka çare bırakmadığında da geriye tek şey kalıyor: Sokağa inmek.”
NOVAYA GAZETA (Rusya)
Devlet gülünç duruma düşüyor
İnsan hakları savunucusu Lev Ponomarev'in Novaya Gazeta için yazdığı üzere, devlet erkinin yaptığı tam bir skandal:
“Devlet erki aceleci davranıyor, bu da güvensizlik ve kırılganlığını gözler önüne seriyor. Gerek olmadan karantina kuralları kaldırılıyor. Oylamadan kısa süre önce devasa bir askeri geçit töreni düzenleniyor. Kimin için olduğu belirsiz ama tribünlerde ses çıkarmadan figüran rolünü üstlenen isimsiz gaziler için olmadığı kesin. Beş adımda bir, aile değerleri ve başka şeyler hakkında bilgilendiren ve anayasa değişikliğinin katkı sağlayacağı ileri sürülen afişlere rastlıyoruz. Açık havada oy kullandırılabilmesi için çadır ve park bankı gibi yepyeni bir bilgi birikimi kullanılıyor. Tüm bunlar korku yüzünden değilse neden yapılıyor? ... Kendini bilerek ve isteyerek halkın önünde rezil eden bir yönetimin kendini komik hale düşürmesine tanık oluyoruz.”
POLİTİKEN (Danimarka)
Karanlık bir tablo
Politiken, Rusya'da bundan sonra yaşanacak gelişmelerden iyi bir şey çıkmasını beklemiyor:
“Putin'in son yirmi yılda kısmen devlet başkanı kısmen de başbakan olarak Rusya'nın hassas demokrasisini sıfırladığını biliyoruz. Kırım Yarımadası'nın ilhakının yanı sıra Doğu Ukrayna'daki örtülü savaşla sonuçlanan saldırgan bir diplomasi ve güvenlik politikası güttüğünü, Suriye'de işlediği savaş suçlarını, AB'yi istikrarsızlaştırma ve Batılı demokrasilerin içişlerine karışma çabalarını biliyoruz. ... Böyle bir Rusya'yla aynı masanın etrafında toplanıp anlaşmak, bu konudaki tüm kanallar açık ve imkanlar hazır tutulduğunda bile kolay olmayacaktır.”
EESTİ RAHVUSRİNGHÄÄLİNG (Estonya)
Gelecek iptal ediliyor
ERR'nin Moskova muhabirine göre anayasa değişikliği konusunda yapılacak oylama sadece göstermelik:
“Bu plebisitin tek amacı, dünyaya şunu göstermek: Ben diktatör değilim, iktidarda kalmamı halkın ta kendisi istiyor. Ancak bundan da önemlisi, halktan aldığı bu görevi, siyasetçilerden, yöneticilerden ve memurlardan oluşan seçkin sınıfa da gösterebilmesi. Vladimir Vladimiroviç, onun olmadığı bir geleceğin düşünülmesini ve kendisine halef olacak bir ismin aranmasını özellikle bu sınıfa yasaklamak istiyor. ... Aslında şu ana kadarki görev sürelerinin hesaba katılmaması, geçmişi değil, geleceği sıfırlamış oluyor. 1 Temmuz'dan sonra Putin, ülkenin bayrağı, iki başlı kartal ve Kızıl Meydan'da yapılan zafer törenleri kadar Rusya'ya mal olacak.”
Kaynak: Eurotopics