ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), başta Ukrayna savaşı olmak üzere birçok güncel konuya ilişkin orduya ait bilgiler içeren "gizli" belgelerin sızdırılmasını ve sosyal medyada yayınlanmasını müttefiklerle görüşürken, Adalet Bakanlığı söz konusu sızıntıya yönelik adli soruşturma başlattı.
Üzerinde ABD Genelkurmay Başkanlığının arması bulunan, Ukrayna-Rusya savaşı, istihbaratın Rusya, Çin ve İran nükleer programına ilişkin faaliyetleri dahil önemli konulara ilişkin askeri ve istihbarat bakımından güncel bilgiler içeren belgelerin sızdırılması skandalı büyüyor.
Pentagon’dan yapılan yazılı açıklamada, “Savunma Bakanlığı sosyal medya sitelerinde dolaşan, gizli ve yüksek derecede gizli bilgi içerdiği görülen fotoğraflı belgelerin geçerliliğini incelemeye ve değerlendirmeye devam ediyor. Ulusal güvenliğimize ve müttefiklerimize olan etkisini değerlendirmeye odaklanan kurumlar arası bir çalışma başlatılmıştır” ifadelerine yer verildi.
ABD yönetiminin Kongrenin ilgili komitelerini bilgilendirdiği ifade edilen açıklamada, aynı zamanda yönetimin müttefik ülkelerle ile de iletişime geçtiği belirtildi. Açıklamada, Adalet Bakanlığının da konuya ilişkin adli soruşturma başlattığı bilgisi verildi.
WikiLeaks ve Snowden krizi kadar önemli
Twitter ve Rus Telegram kanallarında yapılan sızıntıların, ABD’nin diplomatik kriptolarının sızdırıldığı 2010 WikiLeaks skandalı ve 2013’te dijital izleme faaliyetlerinin sızdırıldığı Snowden krizi kadar önemli olduğu belirtiliyor.
Birçok Amerikalı uzman WikiLeaks ve Snowden ifşaatlarına karşın yeni sızıntının öneminin, paylaşılan belgelerin güncel bilgiler içermesinden geldiğine işaret ediyor.
Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin detaylar var
Sızdırılan belgelerin aslında şubat ve martta Discord ve Telegram üzerinden paylaşıldığı ancak yeni fark edildiği ifade ediliyor.
7 Nisan’da ortaya çıkan belgeler ağırlıklı olarak Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin detaylar içerirken, hafta sonu ortaya çıkan paylaşımlar, ABD istihbaratının savaştaki faaliyetleri, ABD’nin İran ve Çin’i izleme çalışmaları, bazı müttefiklerin görüşmelerinin dinlenmesi gibi konuları da içeriyor.
Sızıntılarda Merkezi İstihbarat Teşkilatının (CIA) harekat merkezinin güncel istihbarat özetlerinin oldukça kritik olduğu belirtiliyor.
Bu belgelerde, CIA’nın, başta İsrail istihbarat teşkilatı MOSSAD’ın üst düzey yetkilileri ve Güney Kore’nin Ulusal Güvenlik Konseyi olmak üzere birçok müttefik ülkede üst düzey dinlemeler yaptığı ortaya çıktı.
Öte yandan, ABD’nin Rusya kurumlarına istihbarat kaynakları yerleştirdiğine ilişkin bilgilerin de yer aldığı belgelerde, Amerikan istihbaratçılarının Rus ordusunun üst düzeylerine kadar nüfuz ettiği ve Ukrayna’ya yapılacak saldırıları önceden bildirebilecek kadar içerdeki bilgi akışına hakim olduğu görüldü.
Sızdırılan sayfaların biri, ABD istihbaratın Rus Savunma Bakanlığının şubatta Ukrayna birliklerinin iki konumuna saldırmak için planlar yaptığı ve Rus askeri planlamacıların Ukrayna'da ondan fazla enerji tesisi ve köprüye saldırı hazırlığı yaptığı bilgisini içeriyor.
Sızdırılan belgelerde, Ukrayna'daki savaşın jeopolitik sonuçları hakkında değerlendirmeler yapıldığı da görüldü.
CIA’nın sızdırılan günlük Dünya İstihbarat İncelemesinin özetinde, Ukrayna'nın Rusya topraklarının derinliklerinde gerçekleştirdiği saldırıların Çin tarafından "NATO'yu saldırgan olarak gösterme fırsatı" olarak görüleceği ve Pekin'in bunu gerekçe göstererek Rusya'ya desteğini artırabileceği belirtiliyor.
Belgelerde ayrıca Washington'un İran'ın nükleer silah elde etme çabalarını yakından takip ettiği de görülüyor.
Ukrayna-Savaşı’nın gidişatına ilişkin
7 Nisan’da ortaya çıkan belgeler, Rusya-Ukrayna savaşının seyrine yönelik analizlerin yanı sıra müttefik ülkeler tarafından verilen yardımlar ve bu yardımların sahaya ulaşma takvimlerine kadar birçok detay içeriyordu.
"Gizli" ibareli belgelerde, top ve roket sistemlerinin ortalama mühimmat tüketimini de içeren bilgiler yer alırken bu bilgilerin, Rus istihbaratınca kullanılabileceği değerlendirilmişti.
Ukrayna askeri birimlerini, ekipmanlarını ve eğitimlerini listeleyen bir belgede, şimdiye kadar 12 Ukrayna tugayının hazırlandığı, bunlardan 9'unun ABD ve diğer NATO müttefikleri tarafından eğitildiği belirtilmişti.
Aynı belgede, söz konusu 9 tugaydan 6'sının 31 Mart'a kadar, geri kalanının 30 Nisan'a kadar hazır olacağı ve bu 9 tugay için 250 tank ile 350 mekanize araca ihtiyaç olduğu ifade edilmişti.
Bazı içeriklerin değiştirildiği iddia ediliyor
Belgelerin büyük ölçüde gerçek olduğu konuşulsa da belgelerde Ukrayna'nın asker kaybını fazla göstermek, Rusya'nın kaybını ise az göstermek üzere bazı içeriklerin değiştirilmiş olabileceği de iddia edilmişti.