Pakistan yönetimi, tüm "yasa dışı" göçmenlerin önümüzdeki ayın başına kadar ya gönüllü olarak ya da zorla Pakistan'ı terk etmeleri gerektiğini açıkladı.
Bu göçmenlerden yüz binlercesini Afganlar oluşturuyor. Pakistan'da artan şiddet olaylarına atıfta bulunan İçişleri Bakanı Sarfraz Bugti Salı günü yaptığı açıklamada bu yıl gerçekleştirilen 24 canlı bomba saldırısının 14'ünün Afgan vatandaşları tarafından gerçekleştirildiğini ileri sürdü.
Al Jazeera'nın haberine göre, "Onlara 1 Kasım'a kadar süre verdik" diyen Bugti, ülkede 1.7 milyondan fazlası "yasa dışı" olmak üzere yaklaşık 4.4 milyon Afgan mültecinin yaşadığını da sözlerine ekledi.
Afgan mülteciler neden sınır dışı ediliyor?
Pakistan'da bu yıl şiddet olaylarında dramatik bir artış yaşandı ve saldırıların çoğu, her ikisi de Afganistan'a sınır olan kuzeybatı eyaleti Hayber Pakhtunhva ve güneybatı eyaleti Belucistan'da meydana geldi.
Pakistan'da hükümet birçok defa Afganistan'daki İslam Emirliği yönetiminin ideolojik olarak Afgan Talibanı ile aynı çizgide olan Tahrik-i Taliban Pakistan'a (TTP) mensup savaşçılara güvenli liman sağladığını iddia etti.
TTP'nin Kasım ayında Pakistan hükümetiyle yaptığı barış anlaşmasından geri adım atılmasından bu yana, grup sadece bu yıl Hayber Pakhtunhva eyaletinde 300'den fazla saldırı düzenledi.
Saldırıların sıklığı ve yoğunluğu da giderek artıyor. Geçen ay Belucistan'ın Mastung ve Hayber Pakhtunhva'nın Hangu kentlerinde düzenlenen son iki saldırıda 60'tan fazla kişi öldü, onlarca kişi de yaralandı.
Kabil ise Pakistan'ın güvenlik kaygılarının Afganları ilgilendirmediğini söyleyerek iddiaları reddetti.
Afganistan karara nasıl tepki verdi?
Afganistan'daki İslam Emirliği yönetimi Pakistan'ın açıklamasını "kabul edilemez" olarak nitelendirerek sert bir şekilde reddetti.
Sözcü Zebihullah Mücahid Çarşamba günü Pakistan İçişleri Bakanı Bugti'nin sözlerine yanıt vererek Pakistan hükümetini "kararı yeniden gözden geçirmeye" çağırdı.
Eskiden Twitter olarak bilinen X'te Afgan mültecilerin Pakistan'ın güvenlik sorunlarıyla ilgisi olmadığını söyleyen Mücahit, Pakistan'ın "onlara hoşgörü göstermesi gerektiğini" de sözlerine ekledi.
Pakistan müzakereler için Kabil'e bu yıl ikinci kez üst düzey bir heyet gönderdi ve Afganistan yönetimini sınır kontrollerini iyileştirmeye çağırdı.
İki ülke 2,640 km uzunluğunda bir sınırı (Durand Hattı) paylaşıyor. Sınır genel olarak engebeli dağlardan, yoğun ormanlık vadilerden ve dar kaya geçitlerinden oluşuyor. Bu da sınırı kontrol edilmesi zor bir hale getiriyor.
Pakistan'da kaç mülteci yaşıyor?
Tahminlere göre Pakistan'daki belgelenmiş ve belgelenmemiş mültecilerin yüzde 95'inden fazlasını Afgan vatandaşları oluşturuyor.
İlk mülteci akını 1979'da Sovyetlerin Afganistan'ı işgalinden sonra başladı ve üç milyondan fazla Afgan Pakistan'a kaçtı. Yıllar içinde bunların birçoğu evlerine geri döndü.
Bu dalgayı, 11 Eylül saldırılarının ardından Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'ı işgal ettiği 2001 yılında ikinci bir göç dalgası takip etti.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Pakistan'da 1,3 milyon Afgan mültecinin yaşadığını, bunların yüzde 50'sinin Hayber Pakhtunhva eyaletinde, yüzde 24'ünün ise Belucistan'da yaşadığını belirtiyor.
Yerlerinden edilmiş insanları savunan bağımsız bir insani yardım grubu olan Refugees International tarafından Temmuz ayında yayınlanan bir raporda, Kabil'in 2021 yılında Taliban'ın eline geçmesinden bu yana 600.000'den fazla Afgan'ın Pakistan'a kaçtığı belirtildi.
Pakistan hükümeti gitmeyenleri nasıl sınır dışı edecek?
Hükümet, belgesiz kişileri nasıl sınır dışı etmeyi planladığına dair herhangi bir plan açıklamadı.
Bu kişileri tespit etme görevi İçişleri Bakanlığı'na verildi ve sınır dışı etme işlemlerini bölgesel polis ve Federal Soruşturma Ajansı yürütecek.
Yetkililer, 1 Kasım'daki son tarihten sonra baskıyı başlatmak üzere bir görev gücü oluşturulacağını ve belgeleri olmayan Afganların, yetkililer tarafından şüpheli suç faaliyetleri nedeniyle aranmadıkları sürece Afgan yetkililere teslim edileceğini söyledi.