İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Özbekistan'daki siyasi tutukluların cezaevlerinde "kelimelerle anlatılamayacak kadar kötü" muameleye maruz kaldığını ve işkence gördüğünü açıkladı.
HRW, 34'u halen tutuklu ve 10'u eskiden hapis yatmış 44 Özbekle görüşerek ülkedeki siyasi tutuklulara ve cezaevi şartlarına dair yeni bir rapor hazırladı.
HRW'nin toplam 121 sayfadan oluşan raporunda, siyasi gerekçelerle tutuklanan 44 kişinin maruz kaldıkları işkenceler ayrıntılarıyla birlikte yer alıyor. Raporda işkence gören kişilerin kimliklerine yönelik de önemli araştırmalar yer alıyor. Her biri Özbekistan'da bilinen kişiler olan tutukluların ortak özellikleri Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov'a muhalif olmaları.
Raporda Özbek gazetecilerin, aktivist ve hükümet karşıtlarının yıllarca tutuklu kaldığı ve hapis sürelerinin "keyfi" olarak uzatıldığı belirtiliyor.
HRW'nin Orta Asya raportörü Steve Swerdlow yaptığı açıklamada, "44 kişiden 29'unun yargılama ya da tutukluluk süresince işkenceye maruz kaldığı sonucuna vardık" dedi.
Özbek yetkililer ülkede siyasi tutuklu bulunmadığını ve işkence vakalarının artık yaşanmadığını iddia ediyor.
15 YILDIR TUTUKLU GAZETECİ Raporda dikkat çekilen isimlerden biri, 1999'dan bu yana tutuklu bulunan gazeteci Muhammad Bekjanov. Bekjanov Özbek muhalif lider Muhammed Salih'in kardeşi ve muhalif Erk gazetesinde yazıyordu. Ancak Berkjanov, 1999'da Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te meydana gelen ve muhalefetin sorumlu tutulduğu bir dizi bombalı saldırının ardından yakalanıp cezaevine gönderilmişti. Muhammed Berkjanov'un konuşan kızı Aygül, babasını o günden sonra bir daha görmediğini ancak annesinin iki yıl önce babasını cezaevinde ziyaret ettiğinde onu 'çok kötü bir durumda, veremle savaşırken ve ağzında diş kalmamış bir halde' gördüğünü söylüyor. Aygül Berkjanov "Annem onu tanıyamamış. Bir deri bir kemik kalmış. Babam anneme gardiyanların kendisini sopalarla dövdüğünü, daha sonra günlerce aç ve susuz halde, kanlar içinde yerde bıraktıklarını söylemiş" diyor. Berkjanov'un 2012'de bitmesi gereken cezası, tahliyesine günler kala "cezaevi kurallarına karşı geldiği" gerkçesiyle beş yıl daha uzatılmış. İnsan Hakları İzleme Örgütü, ülkede bu tür durumların sıkça yaşandığını belirtiyor. HRW raporunda tutuklulara el ve ayak bileklerinden asılarak, elektrik verilerek ve sopayla işkence edildiği, ve tutukluların tecavüzle tehdit edildikleri belirtiliyor. Örgüt söz konusu tutukluları "yolsuzlukları ortaya çıkarmaya çalışan" ya da "demokratik reformlar talep eden" kişiler olarak niteliyor ve 1990'dan bu yana İslam Kerimov'un devlet başkanı olduğu ülkede "siyasi baskı"nın "hayatın değişmez bir parçası" olduğunu ifade ediyor. Raporda Özbek makamlardan siyasi tutukluları salıvermeleri ve işkenceyi durdurmaları isteniyor.