ABD’de yayımlanan New York Times gazetesi, Yemen’de sivillerin öldürüldüğü saldırıların düzenlendiği bölgelerde, İtalya’da üretilen bomba parçalarının tespit edildiğini duyurdu.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre, “İtalya Menşeli Bombalar Yemenli Sivilleri Nasıl Öldürdü?” başlıklı New York Times haberinde, Suudi Arabistan’a silah satan tek ülkenin İtalya olmadığı, ancak İtalya’dan bu ülkeye silah satışının son bir yılda büyük artış gösterdiği vurgulandı.
Almanya merkezli RWM şirketi tarafından İtalya’nın Sardinya adasında üretilen silahların Suudi Arabistan’a satılması İtalya’da uzun süredir tartışılıyordu.
Muhalefet, bazı basın kuruluşları ve insan hakları örgütleri, Suudi Arabistan’ın Yemen’deki çatışmalarda aktif olarak taraf olması nedeniyle söz konusu silah ticaretinin “yasa dışı” olduğunu savunuyordu.
New York Times’ın bu silahların sivillere karşı kullanıldığını belgelemesi üzerine de tartışma yeniden alevlendi.
Konu Hangi Bakanlıkları İlgilendiriyor?
İtalya Savunma Bakanı Roberta Pinotti, Suudi Arabistan’a silah satışının durdurulması çağrılarına Ekim 2016’da verdiği yanıtta, “Bu, Savunma Bakanı’nın görev alanında değildir, Dışişleri Bakanlığı’na bağlı bir meseledir.” demişti.
New York Times’ın dünkü haberinin ardından İtalya basınına konuşan Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ise “Avrupa Birliği (AB) ya da NATO üyesi olmayan ülkelere silah satışı kararında birçok farklı bakanlığın dahli vardır.” dedi.
La Repubblica gazetesi bu açıklamaları “İtalya’daki bakanlıklar sorumluluk almaktan kaçınıyor.” şeklinde yorumladı.
İtalya Dışişleri Bakanlığı, ayrıca, silah satışlarının AB ve Birleşmiş Milletler (BM) kurallarına uygun olduğunu, hâlen Suudi Arabistan’a uygulanan bir ambargo olmadığını vurguladı.
“Silah Satışı Meşru Değil”
Ancak muhalefet, İtalya yasalarının ve uluslararası sözleşmelerin, insan haklarını ihlal eden ve uluslararası kuruluşların onayı dışında silahlı çatışma veya savaş içinde bulunan ülkelere silah satışını yasakladığına dikkat çekiyor.
Muhalefetteki 5 Yıldız Hareketi’nden Roberto Cotti, New York Times’a haberinde kullandığı kanıtları kendisinin verdiğini açıkladı ve “Çok güçlü kanıtlar var, İtalya hükümetinin sorumluluğu çok açık. Benim şikâyetlerime, mecliste verilen 6 soru önergesine yanıt verme zahmetinde bile bulunmayan hükümet bomba satışına izin vermeye devam ediyor.” dedi.
Silahlanma karşıtı örgüt Silahsızlanma Ağı (Rete Disarmo) Sözcüsü Francesco Vignarca da, “Uzun zamandır bu silah satışının meşru olmadığını söyleyip duruyoruz. Gerçekten sivillerin bombalanmasının ve günümüzün en büyük insani krizlerinden birinin suç ortağı olmayı sürdürmek mi istiyoruz?” dedi.