Kaynak: Middle East Eye
Çeviri: Tahir Kaya / Haksöz-Haber
Filistinlilerin evlerini ve topraklarını kaybetmesi anlamına gelen Nakbe, 1880’lerde ilk Siyonist Yahudi sömürgecilerin gelmesi ile başladı. Sömürgeciler Filistinlileri topraklarından tahliye edip toprakları başında olmayan arsa sahiplerinden topraklarını satın aldılar. Nakbe, Filistinlilerin bugünkü koşullarını tanımlayan felakettir. 1948 ve 1967 yılları ise daha büyük toprak ve hak kaybının dönüm noktalarıdır. Oslo Antlaşmasının yapıldığı 1993 yılı ise bir zamanlar özgürlük hareketi olan örgütün (FKÖ) eliyle Filistinlilerin çalınmış topraklarını geri alma haklarını kaybettiği dönüm noktasıdır.
Fakat Filistin’in Siyonist Yahudiler tarafından sömürülmesi, Napolyon’un 1799 Akka istilası ve Osmanlı ve müttefiki İngiltere tarafından yenilmesinden beri Filistin’i sömürgeleştirmeye çabalayan Hıristiyan Avrupa ile başlamıştı.
Mutaassıp(Fanatik) Misyonerler
Protestan Reformasyon, Yahudilerin Hıristiyanlığa döndürülüp, Filistin'e geri gönderilmelerini dile getiren ilk Hıristiyan Avrupalı hareket idi. Fakat asıl sömürge ve Hıristiyanlaştırma planlarını başlatan Londra Yahudiler Arasında Hıristiyanlığı Teşvik Etme Cemiyetinin (London Society for Promoting Christianity Amongst the Jews, Londra Yahudiler Cemiyeti olarak bilinir, kuruluş 1809) mutaassıp misyonerleri tarafından öncülük eden İngilizler idi.
Bağnaz Anglikanlar, Avrupalı Yahudileri Hıristiyanlığa döndürmeyi ve onları misyoner ağ kurdukları Filistin’e göçe cesaretlendirmenin yollarını arıyordu. Bu cemiyet 1820’de İngiliz siyasetçiler ve soyluları tarafından finanse ediliyordu ve Yahudileri Hıristiyanlığa döndürmek için daha fazla Yahudi mühtediyi Filistin’e göndermeyi uygun gören Yahudi mühtediler tarafından idare edildi. Kısa bir süre sonra İngiltere 1838’de Kudüs’teki ilk yabancı konsolosluğunu kurdu ve İngiltere Kilisesi 1842’de Kutsal Şehirde Anglikan Piskoposluğunu oluşturdu.
İlk piskopos olan Michael Solomon Alexander, ihtida etmeden önce haham olan Alman bir mühtedi idi. İngilizler Filistin’de toprak satın aldı ve İngiltere konsolosluğu Yahudileri tarım ve diğer birçok alanda çalıştırmak için birçok kurumlar kurdu. İngiliz sömürgecilerin kendileri de toprak satın almaya ve tarımla oyalanmaya başladı.
“Filistin için Mücadele Etmek”
Avrupalıların Filistinli Hıristiyanları “korumak” iddiası, “Filistin için Mücadele Etmek” olarak isimlendirmemiz gereken sömürgeci açılış merasimi ilk büyük Avrupa savaşına (yani Kırım Savaşı 1853-1856) sebep olmuştu. Rus Hıristiyanlar her yıl Paskalya Bayramı için Kudüs’e büyük bir hac seferi düzenlemekteydi.
Rusya’nın gerçek ve hayali genişleme politikası, Fransa ve İngiltere’nin büyük bir etki altına aldığı zayıflamış olan Osmanlı imparatorluğunun zararına gerçekleşmesi Batı Avrupa Hıristiyan güçlerinin kıskançlık ve endişelerine sebep oldu. Bunun yanı sıra kutsal Hıristiyan mekânları ve Hıristiyan Arap nüfusunu içeren Filistin’in Batı Hıristiyan güçlerinin tek endişesi olması fikri Rusya’nın çıkarlarını tehdit edecekti.
Osmanlı; Doğuş Kilisesi, Kutsal Kabir Kilisesi ve Getsamani’de Ortodoksların aleyhine Katoliklere ayrıcalık tanıyan bir ferman yayınladı. Çar I. Nikolay ve Filistinli Ortodoksların bu fermana karşı gelmesi Kırım Savaşı'nı getirdi. Rusya’nın savaşta yenilmesi Latin Katolik ve Protestan misyonerlerin Filistin’i istila etmesini hızlandırdı.
İngiliz Bağnazlar
Bununla birlikte, bir başka fanatik misyoner teşkilatı, Misyoner Topluluk Kilisesi (Church Missionary Society) 1799’da kuruldu ve 1851’de Filistinli Doğulu Hıristiyanların dinlerini değiştirmeleri için sahneye çıktı. İngiliz bağnazlar, Filistin’in tamamı boyunca Doğulu Hıristiyan Kilisesinin direnişine rağmen ihtidalara yardımcı olması için okullar, dispanserler ve sağlık tesisleri kurdu.
Amerika cephesinde ise, eskiden Mormon olan düzinelerce Samuel Adam takipçisi sömürgeci, Mesih’in gelmesinden önce Hıristiyanlığa geçmesi gereken Yahudilerin dinini değiştirmek ve bölgeyi hazırlamak için 1866 ve 1868’de Yafa’da yerleşim kurdular. Çabaları başarısız oldu fakat yaptıkları, Templer olarak bilinen Alman Protestan sömürgecilerinin faydasına oldu. Templer Cemaati 1860’larda Filistin’e ulaşmıştı ve Yafa’daki Adams kolonisi dahil ülke boyunca birçok koloni kurmuştu.
Daha Büyük Felaketin Başlangıcı
Avrupa kral ve kraliçeleri Filistin’i ziyaret ettiler ve kendi misyonerleri için daha fazla hak ve ayrıcalıklar talep ettiler. Fakat 19. Yüzyılın son yirmi yılında Odessa’dan gelen Siyonist Yahudilerin Osmanlı’nın Hacıbey kasabasındaki kalıntılarında kendilerine yerleşim kurmalarıyla birlikte ülkedeki durum ciddi bir şekilde değişti.
Hıristiyanlığa döndürülmesi gereken daha fazla Yahudinin gelmesi nedeniyle Londra Yahudiler Cemiyeti mest olmuştu. Göçü kolaylaştırmak için Londra’da Yahudi Mültecilere Yardım Topluluğu kuruldu. Bir Yahudi mühtedi olan Moses Friendlaender Filistin sorumlusu tayin edildi. Yahudi sömürgeciler için Kudüs’ün güneybatısında topraklar satın alınmıştı fakat Rothschidler zaten hali hazırda koloniler kurduğu için Friedlaender’a bağlı Yahudilerin çoğu 1886’da Siyonist kolonilere katıldı.
Bugüne kadar uzayan Filistin Nakbesi, Odessa’dan Hovevei Siyonların (Siyon Aşıklarının) Filistin’e ulaşması ve ilk Siyonist koloniyi kurması ile başladı.
19. yüzyılda Filistin’deki İngilizlerin bu fanatikliği, Alman ve Amerikan Protestan sömürgeciler Filistin halkını vuran birçok felaketin başlangıcıydı. Siyonist Yahudi mutaassıplar kalan işi bitirecekti.
Bugün Filistin’de devam eden sömürgeleştirmeyi destekleyen Amerikan Evanjelik fanatikler 19. yüzyıldaki selefleri gibi antisemitik. Fakat 19. yüzyılın sonunda Protestan fanatikler -o zamana kadar başarılan- 700 Yahudi ve 1000 Filistinli Doğulu Hıristiyanı dinini değiştirmekle Filistin’in Protestanlığa döndürülemeyeceğini fark etmişlerdi.
Yahudilerin sömürgeci destekçileri Filistin’deki Avrupalı sömürgeci yerleşimler için en iyi senaryonun Yahudi yerleşik sömürgelerin Protestan radikalizm ile işbirliği olduğunu fark etti. Bu 19. yüzyıldaki ve bugüne kalan Siyonizmdir.