Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da, Türkiye-Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Yüksek Düzeyli Stratejik Diyalog Dışişleri Bakanları Toplantısı'na katıldı.
Toplantının ardından Bakan Çavuşoğlu, "KİK Dönem Başkanı" sıfatıyla, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cübeyr ile ortak basın toplantısı düzenledi.
"Haşdi Şabi'nin Musul operasyonuna girmesi halinde bunun nasıl sonuçlarının olabileceği" yönündeki soruya Mevlüt Çavuşoğlu, bu konunun ikili görüşmelerde gündeme geldiğini belirtti.
Musul operasyonunu özellikle Musulluların, yerel güçlerin yönetmesini, DEAŞ'a karşı operasyon gerçekleştirmesini istediklerini dile getiren Çavuşoğlu, elbette Irak ordusunun ve diğer unsurların da destek verebileceğini kaydetti.
Bakan Çavuşoğlu, şöyle konuştu:
"Fakat Musul halkına, burada Şii milisler, DAEŞ arasında tercih yapmayı sormamamız lazım. Onları, bu ikisi arasında tercih yapmaya zorlamamamız gerekir. Böyle bir durumda oradaki halk DAEŞ'i tercih edebilir. Biz bunu da arzu etmiyoruz. Cerablus bölgesindeki operasyonları biz kimle yapıyoruz? Cerablus ve bölgesinden olan yerel güçlerle olabiliyoruz. Sonrası da öyle. Bunu yaptınız. DAEŞ'i attınız, sonrasında ne olacak? Orada eğer şimdi siz sadece Haşdi Şabi ve Şii milislerle yaparsanız, onlar da orayı kontrol ederlerse sonrası tam bir felaket olur. İnsanlar acı çekmeye devam eder. Aynı şekilde Rakka'da DAEŞ ile YPG teröristleri arasında niye tercih yapmak zorunda kalsın bu Rakka'daki kardeşlerimiz. Burası aşağı yukarı yüzde 100 Arap. Neden kendilerini göçe zorlayan, etnik temizlik yapan YPG'yi tercih etmek zorunda kalsın DAEŞ'e karşı? Orada da yerel güçleri destekleyebiliriz ve DAEŞ'i yenebilirler, kendi kentlerini koruyabilirler. Bizim başından beri söylemek istediğimiz bu. Sanırım bu konuda bir görüş ayrılığımız yok, sadece operasyonu değil, ondan sonrasını düşünmemiz lazım. Irak'taki ana sorunlardan bir tanesi de bu. ABD ayrılırken, terk ederken sonrasını planlamadı. Maalesef Irak'ta herşey var, dışlanma var, mezhepçilik var, bir terör var. Her türlü sorun var. İnşallah Irak'a hep birlikte destek olacağız, kardeş ülke, komşu ülke ve sorunlarından kurtulması için hep birlikte yardımcı olmamız lazım."
Suriye'yle ilgili bir soru üzerine Çavuşoğlu, İran ile özellikle son zamanlarda Suriye'de ateşkesin sağlanabilmesi, insani yardımlar ve siyasi çözümler konusunda görüşmeler yapıldığını söyledi.
İran'ın rolünün önemine dikkati çeken Çavuşoğlu, "Ama İran'ın yapıcı rolü olması gerekiyor. Mezhepçilikten uzak. Her zaman söylüyorum. Bazen de sitem ediyorlar. Niye böyle söylüyorsunuz? Gerçeği söylüyoruz. Mezhepçi kaygılardan uzak, yapıcı rol fayda sağlayabilir." dedi.
Rusya'nın önemli rol oymasını istediklerini kaydeden Çavuşoğlu, "Halep ve bölgesini bombalamak yerine siyasi çözüme odaklanırsak hep beraber insani yardım ve ateşkese çok önemli katkı sağlanabilir." ifadelerini kullandı.
Türkiye-Rusya ilişkilerine ilişkin bir soruya cevaben Çavuşoğlu, Rusya'yla iyi ilişkiler bulunduğunu ancak Suriye, Esed rejimi, Ukrayna ve Kırım gibi konularda anlaşmazlıklar yaşandığını söyledi.
İlişkilerin şimdi normalleşme sürecinde olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Rusya'yla ilişkilerin normalleşmesi, Suriye, Esed, Kırım ve Ukrayna gibi konularda ilkesel duruşumuzun değişeceği anlamına gelmiyor." diye konuştu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Suriye'nin Halep kentinde çatışmaların durmasını ve askeri uçakların kent üzerinde uçuşuna son verilmesini öngören karar tasarısının Rusya tarafından veto edilmesiyle ilgili bir soru üzerine Çavuşoğlu, bu vetolara bakıldığında bunun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Dünya beşten büyüktür." sözünü hatırlattığını dile getirdi.
Bir ülkenin veto etmesi halinde dünyadaki Suriye gibi çok çetrefilli, çok sayıda insanın öldüğü bir ülkedeki durumun bile düzeltilemediğini ifade eden Çavuşoğlu, "Bir ülke 'hayır' dediği zaman kararlar alamıyorsunuz. Dolayısıyla bu sistemin de BM ve Güvenlik Konseyi'nin bu yapısının da mutlaka değişmesi lazım ki var olan sorunlara çözüm bulabilsin, çatışmaları durdurabilsin, insanların yardımına koşabilsin." şeklinde konuştu.