Röoprtaj: Yılmaz Bilgen / Al Jazeera
Suriye’de, ülke dışından gelerek muhalif cephede savaşa dâhil olan çok sayıda grup bulunuyor. Bunlar arasında, Ruslara karşı 10 yıla yakın bağımsızlık mücadelesi veren Çeçenlerle, Kafkasya'dan gelen savaşçılardan oluşan gruplar da yer alıyor. 'Cunduş Şam Tugayı' bu gruplardan biri. Halep ve Lazkiye bölgesinde rejim güçlerine karşı gerçekleştirdiği operasyonlarla adından söz ettiren Cunduş Şam Tugayı'nın Komutanı Müslim Şişani sorularımızı yanıtladı.
Şişani, ABD'nin 2014 yılında hazırladığı terör listesinde yer alıyor.
Gürcistan’a bağlı bir Çeçen köyünde doğan, Çeçenistan'daki savaşa katılan, bir süre tutukla kalan Şişani, Çeçen-Rus savaşında ismi çok duyulan komutan Emir Hattab'ın yanında eğitim görüp, aynı köyden iki arkadaşıyla birlikte Suriye'ye geldiğini söylüyor. 2012'den bu yana Lazkiye bölgesinde Esed güçlerine karşı savaşıyor.
Arkadaşlarından Ömer Şişani halen IŞİD’in Suriye Askeri Komutanlığını yürütüyor, Selahaddin Şişani ise, 'Ceyşul Muhacirin vel Ensar Tugayları'nın başında Esed güçlerine karşı savaşıyor.
Müslim Şişani gerçek ismi değil. Diğerleri gibi takma isim kullanıyor. "Şişani" Arapça'da, "Çeçenistanlı" demek...
Yabancı savaşçıların Suriye savaşına etkisi hangi düzeyde oldu?
Dışarıdan gelen mücahitler, doğal olarak Suriyeli kardeşlerimiz için moral oldu. Çeçenistan’dan gelen çok sayıda mücahit tecrübeleri ile savaşın seyrine de büyük etki etti. Kafkas mücahitlerin gelmesi Suriye halkı ve buradaki savaşçılar için büyük bir katkı sağladı, tecrübelerini paylaştılar.
Bu savaş Suriyelilerin savaşı değil mi? Sizi buraya çeken sebep ne?
Bizi buraya getiren sebeplerden başlıcası Peygamberimizin Şam hakkındaki hadisidir. Sonra da buradaki halkın yaşadığı acılar bizi buraya çeken temel unsur oldu. Suriye halkının yaşadıkları bize yabancı acılar değildi. Biz yıllarca benzer sıkıntılarla birlikte yaşamak zorunda kaldık ve bu halkın durumunu en iyi anlayan milletiz diyebilirim. Aramızda büyük benzerlikler var. Geldiğimizde ne kadar sıcakkanlı olduklarını gördük. Şam Ehlinden haber veren hadislerin bahsettiği gibi bir halkla karşılaştık ve onlar için savaşmaktan ve ölmekten herhangi bir pişmanlık duymadık.
Rusya’nın savaşa dâhil olmasını nasıl yorumluyorsunuz?
Bir Hadis hatırlıyorum. Hz. Muhammed, “bir sofra etrafında insanlar nasıl toplanırsa tüm dünyadan insanlar da sizin etrafınıza öyle yığılacaklar” diye buyuruyor. Şu an yaşadığımız şey tam da bu. Ruslar da aleyhimizde toplanan milletlerden biri, onların da kendilerine has hesapları, çıkarları var. Ruslar diğerlerinden çok daha fazla Suriye’yi istiyor ve bunlar diğer ülkelerden farklı saldırıyorlar. Koalisyon uçakları bir vuruyorsa Ruslar 10 vuruyor.
Rusya, Suriye müdahalesini izah ederken Kafkas kökenli savaşçıların varlığını da gerekçe gösterdi ve bu kişilerin kendileri için tehdit olduğunu savundu. Gerçek anlamda baktığınızda Rusların Suriye hamlesinde sizin payınız olduğunu düşünüyor musunuz?
Kâfirler bir şey yapmak istediğinde çok sayıda sebep bulabiliyorlar. Rusya’nın Kafkas mücahitleri bahane etmesi anlamsız. Bizim sayımız Rusların saldırılarını meşru kılacak oranda değil. Bundan önce Ukrayna’ya da benzer bir müdahalede bulundular, orada da mı 'Kafkas kökenli teröristler' vardı? Afganistan’ı işgal ettiklerinde sebep yine biz miydik? Ruslar kaybettiği prestiji yeniden kazanmak için saldırıyor. Suriye’yi de uluslararası arenada yeniden Rus etkisini göstermek için önemli bir şans olarak görüyorlar. Ancak bizi üzen şey devam etmekte olan hava saldırılarının yerli halkın acılarının artırmasıdır. Çünkü en fazla onların canı yanıyor.
Ruslarla uzun süreli bir savaş tecrübeniz var. Şu an Çeçen savaşçılardan beklenti nedir ve siz sahada dengeleri etkileyebilecek ya da değiştirebilecek güce sahip misiniz?
Suriye halkı Rus saldırılarından dolayı korku içerisinde. Onlar Ruslara karşı bizden çok şey bekliyorlar ve ancak bizim Ruslara karşı koyabileceğimizi düşünüyorlar. Çeçenler olağanüstü savaşçılar değil. Biz de başlarda tecrübesizdik ve savaşarak tecrübe kazandık. Buradan onlara vermek istediğim mesaj hiç bir biçimde korkmamalarıdır. Çeçenistan’da biz dört bir yanımız kuşatılmış durumda olduğu halde direndik. Yardım yok denilecek düzeydeydi. Burada Mücahit sayısı çok fazla ve cephane olarak da daha iyi durumdayız ve halk bizimle birlikte. Ruslar bu savaşı kazanamaz. Sadece hava saldırıları karşısında çaresiz durumdayız. Kara savaşında Rusların hiç şansı yok. Biz Çeçenistan’da 2 bin kişi ile 200 binden fazla Rus askerine karşı çok zor şartlarda savaştık. Ruslarla kapanmayan bir hesabımız var. Onların Suriye cephesine gelmesi bir yandan bizi sevindirdi. Tüm Kafkas savaşçılar yarım kalan hesabı görmek için sabırsızlanıyor. Allah bizimle beraber, buna inanıyoruz. Tek korkumuz ise fitnelerin bizi bölmesidir. Biz bu tehlikeyi Çeçenistan’da yaşadık. İlk savaşta Ruslar 2 yıl dayanabildi ve yenilerek geri çekildi. Ancak ikinci savaşta bizi bölüp aramıza fitne ekerek başarılı oldular. Suriye’de buna dikkat etmek gerekiyor. Yerli gruplar birleşmeli ve bizde onları takip etmeliyiz.
Ruslara karşı verilecek mücadele açısından Suriye’yi Çeçenistan’dan ayıran unsurlar neler?
Ruslar için en büyük handikap evinden bu kadar uzakta bir savaşa girmesidir. Suriye halkının istemediği hiçbir güç burada tutunamaz ve Rusya burada istenmeyen bir güç. Çeçenistan’da kendi evlerinde gibiydiler. Suriye pratiği farklı olacak.
Peki bu durumda daha fazla Kafkas savaşçı Suriye’ye gelecektir diyebilir miyiz?
Rus egemenliğinde yaşayan Müslümanlar bundan sonra daha fazla Suriye’ye akın edecektir. Önceleri Kafkas Cephesi’nde ulaşım sorunu olduğu için o savaşa katılamayan kardeşlerimiz Allahın izniyle Suriye’ye bir şekilde ulaşacaklar ve Ruslara hakkettiği dersi burada verecekler.
IŞİD, 2014 yılı başlarından itibaren muhalif gruplarla savaşıyor ve örgüt içerisindeki Çeçen etkisi herkes tarafından bilinmekte. Şimdi bu yeni dönemde Rus askeri üslerinin Lazkiye ve Tartus kentlerinde olduğunu dikkate aldığımızda IŞİD içerisindeki Çeçenler farklı bir yol izleyecekler mi ?
IŞİD projesinin Müslümanlar üzerinde çok fazla olumsuz etkileri oldu. Maalesef birçok Kafkas savaşçı da IŞİD’e katıldı. Kafkasya’da çok fazla ilmi gelişim olmadığı için gençlerimiz Hilafet, İslam Devleti gibi kavramlara aldanarak oraya gittiler. Ancak şu an gerçekleri görüyorlar. Onlara tavsiyem âlimlere itibar etmeleridir. Din konusunda uzman olan kişileri dinlemeliler ve ona göre kendilerine yön çizmeliler. Ben onların da doğru olanı göreceğinden umutluyum. Ayrıca söylediğiniz mevzuda IŞİD içerisinden çok sayıda Kafkas kökenli kardeşimizin IŞİD’den ayrılmak ve Lazkiye bölgesine gelmek istediğini söyleyebilirim. Rakka, Halep gibi cepheler Ruslarla yapılacak kara savaşında herhangi bir önem arz etmeyecek cephelerdir. Esas sıcak savaşın verileceği bölge Tartus ve Lazkiye hattı olacaktır.
Size göre Rusların Suriye hamlesinin ardında yatan sebep ne?
Ruslar gücünü ve sahayı sınıyor. Gelen tepkiler ve kazanım ya da kayıplara göre kendine bir strateji belirleyecek. Şayet kendilerini zorlayacak bir durum olursa hava harekâtından ibaret bir destekle yetinecekler. Amaçları Lazkiye ve Tartus’ta sahip oldukları üslerin çevresini sağlama almak ve belirli bir kontrol alanı oluşturmak. Onların hedefi Kafkas savaşçıları bertaraf etmek falan da değil. Amaçları halk arasında korku salmak ve herkesi ‘bu savaş nasıl biterse bitsin ama bitsin’ noktasına getirmektir. Ayrıca Birleşmiş Milletler ve benzeri platformlarda burada elde edecekleri kazanımları pazarlık aracı olarak kullanmak ve 5 yıllık savaşta en büyük payı almak bu hamlenin bir diğer nedeni olarak görülmeli. Biz bu oyunlara bakmayacağız. Şayet biz Allahın rızasını gözetir ve kendi hatalarımızı düzeltirsek buraya kim gelirse gelsin fark etmez.
Müslim Şişani, Rus hava bombardımanlarından korunmak için kendilerine özgü yöntemler geliştirdiklerini de belirtti. Şişani, en fazla kendilerine dönük yardım eksikliğinden şikâyet etti. Şişani güçlü bir yardım görmeleri halinde mevcut potansiyellerinin çok daha üzerine çıkabileceklerini ve Esed-Rusya-İran ittifakına karşı daha etkin bir mücadele verebileceklerini savundu.