SELAHADDİN E. ÇAKIRGİL
Mursî, beklenenin de ötesinde cesur ve kararlı..
Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursî, beklenen de cesur bir ve kararlı ve ne yapacağı bilen birisi olarak yükseliyor..
Elbette, yaptıklarının geçmişten kalma ve hâlen de geçerli olan ve Yarı- Başkanlık sistemine dayalı Mısır Anayasası’nda kanunî dayanakları da var.. Ama, o yetkileri kullanmak yine de kolay değildi..
Çünkü, Husnî Mubarek’in devrilmesinden beri, ülkeyi bir yıldır yöneten Genelkurmay Başkanı 77 yaşındaki Mareşal Huseyn Tantavî başkanlığındaki Yüksek Askerî Şûrâ, Muhammed Mursî’nin seçilip, Devlet Başkanlığı’nı devralmasına 1 gün kala, Anayasa’ya ek maddeler koyup, Cumhurbaşkanı’nın başta ordu üzerindeki yetkileri olmak üzere, hemen bütün yetkilerini kırpmış ve onu adetâ bir icra memuruna dönüştürmüştü..
Mursî’nin bu engelleri nasıl aşacağı merakla bekleniyordu.. Çünkü Ordu’nun vesayetinde veya iki başlı bir yönetimin altından kalkılamıyacağı ortada idi..
Buna karşı bazı çevreler, ‘Mubarek ve Tantavî, anayasa üzerinde nasıl oynuyor idiyseler, Mursî de aynı şekilde yetkilerini kullanarak anayasada düzenlemeler yapar, merak etmeyin..’ dediklerinde, yine ihtiyatla karşılanıyordu..
Bu iyimser yorumlar yapılırken, Mursî, Mareşal Tantavî’yi, kendisinin ‘Başbakan’ olarak vazifelendirdiği Hişâm Kandil’in Hükûmeti’nde Savunma Bakanlığı’na yerleştirince, bazı çevreler rahatsız olmadı değil..
Sonra...
Geçen hafta, Gazze’den Mısır tarafına geçip Mısır’lı 16 polisin öldürülmesiyle sonuçlanan kanlı baskın eyleminin mahiyeti henüz de tam olarak anlaşılmamış olsa bile, Mursî, son derece sur’atli hareket etti.
İsrail rejimiyle 1979 başında imzalanan Camp David Andlaşması’na göre, Mısır’ın, İsrail sınırında ağır silahlar bulundurma hakkı olmamasına rağmen, derhal, sınıra tankları yerleştirdi ve arkasından da, çok önemli mevkı ve komutanlıklarda bulunan seçkin generallerden birkaçını azletti ve yerlerine kimleri getirdiğini de aynı kararnamede belirleyerek herhangi bir yönetim zaafına fırsat vermedi.. Azledilenlerden birisi de, Mısır Ordusu’nun İstihbarat biriminin başındaki general idi. Bu aziller açıklanır açıklanmaz, onbinlerce insan Başkanlık Sarayı önünde toplanarak, Mursî’nin bu uygulamalarını destekleyen gösterileri yaptılar..
Derken, 12 Ağustos günü akşam vaktine doğru gelen bir haber daha bir yürek ferahlatıcı idi.
Çünkü, Mursî, henüz 15 gün önce Savunma Bakanlığı’na getirdiği Mareşal Tantavî’yi ve Genelkurmay Başkanı Sâmi Ennan’ı emekliye sevkediyor ve Abdulfettah Sisî’yi Savunma Bakanlığı’na, General Sıdqî Subhî’yi de Genelkurmay Başkanlığı’na getiriyordu.. Dahası, Mursî, Mubarek’in devrilmeden önce yetkilerini devrettiği ve ülkeyi 1,5 yıl kadar yöneten Yüksek Askerî Şûrâ’nın, yönetimi Mursî’ye devretmesine bir gün kala, Anayasa’ya eklediği ek maddeleri de Anayasa’dan atıyordu.. Ki o maddeler, C.Başkanı’na ordu üzerinde hiçbir komuta ve kontrol yetkisi bırakmıyor, komutanların terfi, azl veya vazifelendirilmelerinde bir rol bırakmıyor; hattâ, Cumhurbaşkanı’na Ordu’nun ‘okey’ini almadan savaş ve barış yapma yetkisi bile vermiyordu. Şimdi, Mursî, bütün o düzenlemeleri de bertaraf etmiş bulunuyor.