Almanya Başbakanı Angela Merkel'in pazar günkü Türkiye ziyaretini değerlendiren Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin Schengen vizesine dâhil edilmesi konusunda adım atılmadan mülteci ve göçmenlerin geri kabulü anlaşmasını imzalamayacaklarını söyledi.
Başbakan; AB'ye, geri kabul anlaşması karşılığı 2016'da Türkiyeli vatandaşlara AB'de vizesiz dolaşım talebini ilettiğini de vurguladı.
AB Liderlerine Çağrıda Bulundu
AB liderler zirvesi öncesi konuşmasında, “Hiç şüphesiz mülteci sorunun çözümünde Türkiye kilit role sahip.” diyen Merkel “Savaştan kaçan mültecilerin çoğu Avrupa'ya Türkiye üzerinden geliyor. Türkiye ile birlikte çalışmadan bu mülteci hareketini düzene sokamayız. Mülteci akınıyla baş edebilmek için Türkiye en iyi şekilde desteklenmeli.” çağrısı yaptı.
Merkel, Türkiye'ye desteğin mülteciler için bakım, insanî yardımın yanısıra sınırların güvenli hâle getirilmesi ve göçmen kaçakçılarıyla mücadele gibi kalemlerin bulunması gerektiğini söyledi.
Mültecilere kapıları açtığı için ülkesinde göçmen karşıtları tarafından eleştirilen Merkel, “Kapıları kapatmak internet çağı 21. yüzyılda bir yanılsamadır.” dedi.
AB “Mülteci Krizi” Hususunda Türkiye’yi İknaya Çalışıyor
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Martin Schulz ile yaptığı görüşme sonrası gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Zirvede ele alınacak konulara değinen Juncker, “mülteci krizi”ne dair Türkiye ile görüşmeler gerçekleştirdiklerini, AB Komisyonu'nun birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans'ın başkanlığındaki bir heyetin şu anda Ankara'da bulunduğunu hatırlattı. Juncker: “Bu sabah saat 04.00’e kadar Türkiyeli yetkililerle ortak eylem planını görüştüler. Bir başarı şansı söz konusu ancak henüz bu konuda bir sonuca ulaşıldığına dair bir şey söyleyemem. Fakat görüşmeler doğru yönde ilerliyor.” dedi.
AB Liderleri Toplanıyor
AB Liderler Zirvesi'nde Türkiye'nin desteği, sorunun çözümü için en önemli unsur olarak öne çıkarken, Birlik üyesi ülkelerin liderleri Ankara'yı ikna edebilmek için yollar arayacaklar. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, zirve öncesi yaptığı açıklamalarda hem imtiyazlardan hem de olası “güvenli bölge”yi gündeme getirirken, Almanya Başbakanı Angela Merkel de zirve sonrası Ankara'ya gidecek.
AB liderleri, son aylarda artış gösteren ve 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'nın karşı karşıya kaldığı en ciddi mülteci krizine kalıcı çözüm arıyor.
Bugün TSİ 17.00'de “mülteci” gündemiyle bir kez daha toplanacak olan liderler, birliğin dış sınırlarının korunmasının güçlendirilmesi, komşu ülkelere ve bu ülkelerde bulunan mültecilere yardım yapılması, transit ülkeler ve mültecilerin ülkeleri ile işbirliğine gidilerek sorunun asıl nedenlerine çözüm aramayı tartışacak. Ele alınacak konular arasında Türkiye'nin istediği Suriye'nin kuzeyinde bir güvenli bölge oluşturulması da var.
Çözümde Türkiye'nin Yardımı
Çözüme dair tartışmalarda en çok Türkiye'nin adı öne çıkıyor. Zirvede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 10 gün önce Brüksel'e yaptığı ziyarette kendisine sunulan AB'nin eylem planı taslağı ele alınacak. AB Komisyonu heyetinin devam etmekte olan Ankara ziyaretinin asıl sebebini oluşturan taslak planda, Türkiye'nin desteği en önemli unsur olarak görülüyor. Taslakta, Ankara'nın desteği karşılığında, Türkiye'nin mültecilere sağladığı hizmetlere destek için 2015-2016 yıllarında 1 milyar avroya kadar mali yardım vaad ediliyor. Ancak bu yardımların kaynağı şu an için belirsizliğini korurken, AB'de bütçe konularındaki karar süreçlerine göre bu rakamın değişmesi de söz konusu.
İmtiyazlar
Türkiye'yi ikna edebilmek için vizelerin kaldırılması gibi imtiyazlar da gündeme getirildi. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, geçen günlerde yaptığı açıklamada Avrupa'ya olan mülteci akınının durdurulmasını amaçladıklarını, Ankara ile de bu nedenle görüşmeler yürüttüklerini kaydederek, “Türkiye ile sağlanacak bir anlaşma, bu akışı yavaşlatırsa bir anlam ifade edebilir. İmtiyazlar, ancak bu amaca ulaşıldığında meşrû olur.” demişti.
İlk 9 Ayda 710 Bin Mülteci
Suriye'deki savaş devam ederken, Avrupa'ya olan mülteci akınının artarak devam etmesinden korkuluyor. Tusk, kış şartları nedeniyle bir yavaşlama gözükse de baharla beraber sayının çok daha fazla artacağı uyarısında bulunmuştu. Avrupa Birliği sınır ajansı Frontex de, yılın ilk 9 ayında AB ülkelerine toplam 710 bin mültecinin giriş yaptığını açıkladı.
Schengen Sarsılıyor
Birlik ülkeleri, mültecilerin dağıtımı konusunda da sorun yaşıyor. Yunanistan ve İtalya'daki 160 bin mültecinin diğer AB ülkelerine belirli kotalar çerçevesinde yerleştirilmesini öngören tartışmalar, Schengen sistemini de tehlikeye atmaya başladı. Zirvede muhtemel AB sınır kontrol sistemi de ele alınacak.
Tartışılacak diğer bir konu da, mültecilerin ilk vardığı ülkede iltica başvurusu yapmasını öngören, Dublin İltica Mevzuatı olacak. Mültecileri kaydetmek ve savaştan kaçanlar ile ekonomik nedenlerle göç etmeye çalışanların ayrılmaya çalışıldığı karşılama merkezleri de liderlerin görüşmesinde masaya gelecek konular arasında yer alıyor.
Kaynak: Reuters, AA, AFP