Kazakistan’ın başkenti Astana’da 4’üncü turu düzenlenen Suriye görüşmeleri başladı. Görüşmelere garantör ülkeler Rusya, Türkiye ve İran katılıyor. Önce toplantılara katılma kararını alan muhalifler, rejimin bombardımanının devam etmesini gerekçe göstererek katılımı askıya aldı. Rejimin heyetine Beşşar Caferi başkanlık ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile ABD ve Ürdün’ün temsilcileri de gözlemci sıfatıyla görüşmelere katılıyor.
Görüşmeler iki gün sürecek. İlk günde taraflar arasında ikili ve üçlü toplantılar yapılacak. İkinci gün yani prşembe ise tüm tarafların aynı masa etrafında oturacağı kapanış oturumu gerçekleştirilecek.
Rusya’nın “güvenli bölgeler” önerisini taraflara iletmesi bekleniyordu. Ancak muhaliflerin kararının ardından bu durum şimdilik belirsiz hâle geldi.
Teknik Görüşmeler Yapıldı
Garantör ülkelerden uzmanlar, salı günü Astata’da teknik görüşmeler gerçekleştirmişti.
Türkiye heyeti, Rusya ve İran heyetleriyle ayrı ayrı ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Beşşar Caferi’nin başkanlığındaki Esed rejimi heyeti de İran heyetiyle bir araya gelmişti.
Ayrıca Rusya ile BM heyetleri arasında da görüşme yapıldı.
Heyetler arası ikili görüşmelerde, ateşkesin güçlendirilmesi ve güven arttırıcı önlemlerin alınması konuları ele alınırken, Suriye askeri muhalefeti teknik görüşmelere katılmadı.
Görüşmelerde Türk heyetini Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal temsil edecek. Rusya heyetine Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, İran heyetine de Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari başkanlık yapıyor.
Suriye askeri muhalefet heyetini Muhammed Alluş, Esed rejimi heyetini ise Beşşar Caferi yönetiyor.
Astana Süreci
Astana toplantılarının ilki, Türkiye ve Rusya garantörlüğünde 23-24 Ocak’ta düzenlenmişti.
İki ülke garantörlüğünde 30 Aralık 2016’da ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle toplanan heyetler, ateşkesi izlemek için İran’ın da dâhil olduğu üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı.
6 Şubat’ta yalnızca garantör ülkelerin katıldığı toplantıda izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı.
15-16 Şubat’taki ikinci toplantıda, muhalifler ve rejim heyetleri de dâhil tüm taraflar, ateşkesi güçlendirmek için yeniden bir araya gelirken muhalifler, 14-15 Mart’ta düzenlenen 3’üncü tur görüşmelere katılmadı. Bu turda İran resmi garantör olarak sürece katılmıştı.
BM gözetiminde İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen görüşmelerin gündemini siyasi geçişin uygulanması oluşturuyor.
Astana toplantıları ise siyasi geçiş için gerekli genel ateşkes ortamını sağlamak için düzenleniyor.
Kaynak: Al Jazeera, AA