Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapılan görüşmelerin ardından Rusya’nın başkenti Moskova’da Suriye’deki muhalif grupların bazı ileri gelenleriyle görüşülmesi amacıyla bir toplantı düzenlendi. 27 Ocak Cuma günü düzenlenen bu toplantı Rusya Dış İşleri Bakanı Sergey Lavrov’un öncülüğünde gerçekleştirildi.
Ancak toplantıya Suriye muhalefetinin önemli bir kanadını oluşturan Suriye Ulusal Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu katılmadığı gibi şahsen davet edilen bazı muhalif liderlerin de katılmadığı ifade edildi. Muhalif grupların liderlerinden Lüey Hüseyin, Kadri Cemil, Rinde Kassis ve Cemal Süleyman gibi isimlerin toplantıya katılanların arasında yer aldıkları haber verildi.
Lavrov gerek Suriye Ulusal Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu’na ve gerekse uluslararası görüşmeleri organize eden heyete toplantıda yer almamalarından dolayı eleştiride bulundu ve onların da davet edildiklerini, katılmalarının beklendiğini ancak son anda verilen karara binaen katılmadıklarını ileri sürdü. Fakat muhalif teşkilatları tarafından yapılan açıklamalarda davetlerin Riyad Hicab’ın, Ahmed Ramazan’ın ve diğer bazı siyasi liderlerin şahıslarına yöneltildiği ve şifahi davetlerde bulunulduğu, koalisyona veya heyete yönelik resmî bir davette bulunulmadığı, kendilerine davet yöneltilen liderlerin de şahısları adına böyle bir toplantıya katılamayacakları için mazeret bildirdikleri ifade edildi.
Ayrıca Moskova’daki görüşmelere Astana’daki görüşmelere katılan silahlı muhalefet liderlerinin değil daha çok siyasi muhalefetin veya muhalif grupların siyasi kanatlarının ileri gelenlerinin çağrıldığı vurgulandı. Onların Astana görüşmelerinden çıkan sonuçlar hakkında bilgilendirildikleri ve gidişat hakkında kanaatlerinin alındığı belirtildi.
Bu durum Moskova toplantısının Suriye’deki muhalefetin geneliyle yapılmış bir toplantı olmadığını, orada sergilenen tavrın da Suriye’deki muhalif grupların ortak tavrını ifade etmeyeceğini ortaya koymaktadır.
Rusya yönetimi Astana’daki görüşmelerin ardından, oradaki görüşmelere Suriye muhalefeti adına katılan heyete, kendi uzmanları tarafından hazırlanmış bir anayasa taslağı takdim etmişti. Bu taslağın medyada da epey bir tartışma konusu olduğu biliniyor. Moskova’da düzenlenen toplantının ana gündem maddelerinden birinin bu olduğu, Rusya Dış İşleri Bakanı Sergey Lavrov’un da toplantıda anayasa taslağı konusuna ağırlıklı yer verdiği toplantıyla ilgili haberlerde dile getirildi.
Astana görüşmelerine katılan heyet, Suriye genelinde ateşkes kesin bir şekilde sağlanmadan ve ihlallerin önüne tamamen geçilmeden anayasa taslağı konusu üzerinde tartışmayı gereksiz gördüklerini bildirmiş ve bu konuyu tartışma gündemine almamıştı.
Lavrov Moskova’daki toplantıda aynı zamanda BM’ye eleştiride bulundu ve Cenevre görüşmelerini yavaştan aldığını ileri sürdü. Normalde 8 Şubat 2017 tarihinde başlatılması planlanan Cenevre görüşmelerinin de BM’nin bu tutumundan dolayı Şubat sonuna ertelendiğini açıkladı.
Lavrov toplantıdaki konuşmasında Astana görüşmelerinin önemi üzerinde de durdu ve Suriye’de, bazı ihlallere rağmen ateşkes uygulamasının devam ettiğini söyledi. Ateşkes ihlallerinin de küçük çapta olduğunu iddia etti.
Lavrov, Cenevre görüşmeleri öncesi durum değerlendirmesinde de birtakım ön şartlar ileri sürülmesinin kabul edilemeyeceğini ve BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararıyla da uyumlu olmayacağını ileri sürdü.
Cenevre görüşmelerinde Suriye direnişinin sesini duyurabilmesi ve taleplerini kabul ettirebilmesi için muhalif grupların saflarını birleştirmeleri ve ortak tavır sergilemeleri büyük önem taşıyor.
Yeni Akit