Ahmet Varol / Yeni Akit
Moritanya’da tartışmalı başkanlık seçimleri
Kuzeybatı Afrika ülkelerinden olan Moritanya’da 2019’da gerçekleştirilen tartışmalı seçimlerin ardından cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan Muhammed Veled El-Ğazvani 2024’te gerçekleştirilen ve muhalefetin kabul etmediği, iptalini istediği tartışmalı seçimlerin ardından yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Resmi adı Moritanya İslâm Cumhuriyeti olan bu ülkenin nüfusu Arap ve Müslümandır. Nüfusunun yüzde sekseni Morlar olarak isimlendirilen Arap Berberilerden oluşur. Morlar, Moritanya’nın yanı sıra Fas, Senegal, Mali ve Gambiya’ya yayılmıştır. Ancak Moritanya dışındaki ülkelerde azınlık durumundadırlar.
Asker kökenli ve daha önce Savunma bakanlığı görevinde bulunmuş olan eski general Muhammed Veled El-Ğazvani 22 Haziran 2019 tarihinde gerçekleştirilen seçimlerde oyların %52’sini alarak seçilmişti.
Ülkedeki muhalif partiler 22 Haziran 2019 seçimlerinin dürüst olmadığını, usûlsüzlük yapıldığını iddia ederek seçim sonuçlarına itiraz etmişlerdi. Ancak Moritanya Anayasa Konseyi, Gazvani’nin oyların %52’sini alarak seçimleri kazandığını duyurarak muhaliflerin adil olmadığını iddia etmişti.
Muhalefetin seçim sonuçlarına itirazı sebebiyle 22 Haziran 2019’daki seçimlerden sonra ülkenin genelinde gösteriler düzenlenmiş ve bu gösterilerde birçok kişi gözaltına alınmıştıı. Ancak Anayasa Konseyi’nin kararı sonrası Gazvani cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmuştu.
Gazvani 2019’da cumhurbaşkanlığını devralma töreninde yaptığı konuşmada seçimle iş başına gelmiş bir cumhurbaşkanı olmasını önemsediğini vurgulayarak adaleti hakim kılmaya ve tüm Moritanyalıların cumhurbaşkanı olmaya çalışacağını dile getirmişti.
29 Haziran 2024 tarihinde gerçekleştirilen seçimlerde Gazvani’nin oyların %56’dan fazlasını alarak yeniden cumhurbaşkanı seçildiği duyuruldu. Ancak muhalifler yine itiraz etti ve seçimin dürüst olmadığı iddiasında bulundular. Sonuçları protesto ederek seçimlerin yenilenmesi talebiyle meydanlarda gösteriler düzenlediler. Ancak Anayasa Konseyi muhaliflerin liderlerine seslenerek, “Bir itirazınız varsa gelin usülüne uygun bir şekilde resmi yollarla iletin, meydanları doldurmayın!” diye çağrıda bulundu. Sonra seçimlere itiraz için bir süre tanındı. Anayasa Konseyi belirlenen sürenin sonunda itirazları değerlendirdiklerini, seçimlerin dürüstlüğüne halel getirecek dolayısıyla yenilenmesini gerektirecek herhangi bir uygulamaya rastlanmadığını duyurdu ve seçimi Gazvani’nin kazandığını teyit etti. Böylece o yeni bir dönem için cumhurbaşkanlığına seçilmiş oldu.
Seçimlerde birinci olan Gazvani’nin oyların %56,12’sini, ikinci sırada yer alan Bayram Veled Ed-Dah Veled U’beyd’in %22,10’unu, Müslüman Kardeşler cemaatine yakın duran bir siyasi hareket niteliğindeki Islah ve Kalkınma Ulusal Birliği Partisi’nin adayı Hamadi Veled Sidi El-Muhtar’ın ise %13’ünü aldığı duyuruldu.
Moritanya halkı Filistin davası konusunda oldukça duyarlı bir halktır. Bu ülke aynı zamanda şairleriyle meşhurdur. Şairleri de Filistin davasıyla ilgili duyarlılıklarını, Filistin halkının onurlu mücadelesine desteklerini dile getiren çok güzel şiirler yazmışlardır. Filistin davasıyla ilgili uluslararası toplantılarda sıkça görüştüğüm bir kıymetli dostum da toplantılarda ara sıra Filistin halkının onurlu ve kararlı mücadelesine desteğini dile getirdiği güzel mesajlar içeren şiirlerini okuyordu.
Ama ne yazık ki bu ülkenin yönetimi halkının bu konudaki duyarlılığına yeterince arka çıkmıyor. Bunda da küresel emperyalizmin bölgeye ektiği fitne tohumlarından dolayı yaşadığı sorunların rolü olabilir. Özellikle Senegal sınırları içinde yaşayan Moritanyalılara karşı Fransız emperyalizminin ektiği ırkçılık fitnesinden kaynaklanan sıkıntı bu ülkenin siyasi otoritesini bağımsız kararlar verme konusunda zorluyor. Şeytanın bir oyunu olan ırkçılık fitnesi Moritanya’nın da ülke dışındaki vatandaşlarıyla ilgili sorunlar yaşamasına sebep oluyor. Şeytanın bu fitnesini yenmenin en kestirme yolu iman kardeşliği temeli üzere birlik ve bütünlüktür.