HAKSÖZ-HABER
Ortadoğu denince son zamanlarda akla gelen başlıklardan birini de Irak Kürdistanı ve bu bölgede yaşanan gelişmeler oluşturuyor. Yakın zamana kadar ‘Yeni Dubai’ gibi ifadelerle taltif edilen bölge son özellikle de Suriye’deki gelişmelerin etkisiyle ciddi bir sıkışma yaşıyor.
Suriye Kürdistanından aldığı yoğun göç, PYD/PKK’nin burada Rusya ve ABD gibi küresel, İran ve Irak gibi bölgesel aktörlerden gördüğü destekle giderek artan gücü, aynı zamanda Barzani ile de ilişki halinde olan Suriye muhalefeti saflarında saf tutmuş PYD/PKK dışı Kürtler üzerindeki baskılar ve bu cümleden olarak Suriye Kürtlerinden oluşan peşmerge gücünün “Rojava”ya girişinin engellenmesi gibi hususlar Suriye Kürdistanının Irak Kürdistanı üzerinde oluşturduğu doğrudan olumsuz etkiler. PKK’nin Şengal’e girişi, IKBY’de özellikle de KYB ve Goran’dan aldığı destekle artan atraksiyonları ve tabi ki de Suriye’de Esed’in suç ortağı İran’ın PYD/PKK’ye gördüğü patronaj işlevi IKBY’deki iç sorun ve bunalımın perde arkasındaki diğer faktörler…
Barzani liderliğindeki IKBY, ayrıca Suriye’de takındığı Esed karşıtı tutum ve Türkiye’de AK Parti hükümeti ile izlediği yakın siyaset dolayısıyla da İran, Rusya ve ABD tarafından epeyce bir zamandır istikrarsızlığa sürüklenmek isteniyor. İran’ın kışkırtmasıyla Irak merkezi hükümeti ile de ciddi sorunlar yaşayan ve bir dizi mağduriyete muhatap olan Barzani yönetimi şimdilerde ciddi bir ekonomik sorunla boğazlaşıyor. Tüm bu gelişmelerin iç siyasal aktörler üzerinde oluşturduğu etkiler de devreye girerek Irak Kürdistanı siyasi tarihinde hiçbir zaman görülmemiş bir tartışmayı, başkanlık sistemi etrafında da ciddi bir tartışmayı doğurmuş. Bugüne kadar sorun oluşturmayan başkanlık sistemi dış güçlerin de kaşımasıyla bölgenin neredeyse en temel siyasal-yapısal sorununa dönüşmüş vaziyette.
Irak Kürdistanındaki tüm gelişmeleri ve etkilerini konu alan çalışmaların neredeyse yok mesabesinde oluşu ise Türkiye’deki hem ilgisizliği hem de literatür kıtlığını ortaya koyuyor.
Aşağıda okurlarımızın dikkatine sunduğumuz Orsam’ın makalesi bu bağlamda bölgedeki gelişmeleri doğru kavramaya katkı sunma niteliğine sahip.
Sakarya Üniversitesinde öğretim görevlisi olan Othman Ali’nin kaleme aldığı ve Orsam’ın sitesinde “Mesud Barzani’nin IKBY’de Üç Büyük Sorun Karşısındaki Zorlu Görevi” başlığıyla yayınlanan incelemesi konunun önemi ve çalışmanın sınırlarını şu giriş cümleleriyle ortaya koyuyor:
“Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani üç sorunla karşı karşıya kalmış durumda: Birincisi Goran liderliğindeki muhalefet, ikincisi IŞİD tehdidi ve üçüncüsü ekonomik durgunluk. Bu sorunlar, Sayın Barzani’nin otoritesi üzerinde artan bir baskı oluşturmaktadır. Bu nedenle, eğer bu sorunlardan dolayı IKBY’de durum daha da kötüleşirse Kürtler arasında bölgesel aktörlerin müdahalesine kadar gidebilecek bir mücadele yaşanabilir. Bunun yanı sıra, IKBY’de böyle bir kaos ortamı oluşursa İran bundan yararlanan tek aktör olabilir.”
PDF dosyası halinde yayınlanan ilgili incelemeyi aşağıdaki linki tıklayarak okuyabilirsiniz: