Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçtiğimiz yıllarda, "1920’de bize Sevr’i gösterdiler, 1923’te Lozan’a bizi razı ettiler. Birileri de Lozan’ı bize zafer diye yutturmaya çalıştı. Bağırsan sesinin duyulacağı adaları biz Lozan’da verdik. Zafer bu mu?" eleştirilerinin ardından verdiği antlaşma dosyalarının halka açılması talimatı hayata geçiyor. Konuyla ilgili çalışmaları başlatan Dışişleri Bakanlığı, Fransa arşivlerinde muhafaza edilen orijinal belgeleri topladı ve anlaşmanın tüm maddelerini dijital ortama geçirmeye başladı.
GİZLİ MADDELER ORTAYA ÇIKIYOR
Sadece Lozan Antlaşması değil, Lozan'da imzalanan sözleşmeler, senetler, Lozan Antlaşması'na ekli mektuplar, Montrö Boğazlar Antlaşmalarının orijinal ve ıslak imzalı nüshaları da dijital ortama taşınacak. Çalışmalar tamamlandıktan sonra belgeler halka açılacak. Böylece antlaşmanın halktan saklanan gizli maddeleri de 96 yıl sonra gün yüzüne çıkacak. O gizli maddeler bugüne kadar çeşitli iddialara konu olsa da henüz belgeleriyle kanıtlanmadığı için sır perdesini korumuştu.
Zafer gibi görünen mağlubiyet!
Kurtuluş Savaşı’nda kazanılan zafer sonrası Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalandı. Lozan’da şartların görüşülmesi için Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü’yü Lozan’a baş temsilci olarak görevlendirdi. Lozan anlaşması imzalandığında zafer olarak yansıtılmıştı. Ancak bu anlaşmayla Türkiye aleyhine büyük kozlar da verilmişti. Bugün Lozan artık zafer olarak anılmıyor.
(Yenişafak)