Birleşmiş Milletler'in (BM) tanıdığı Trablus merkezli Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin (UMH) başbakanı Fayez el-Sarraj ve General Halife Hafter'e bağlı güçlerin kontrol ettiği ülkenin doğusundaki Tobruk kentinde bulunan Temsilciler Meclisi'nin başkanı Akile Salih, birkaç dakika arayla yaptıkları açıklamalarla Libya topraklarındaki askeri operasyonların durdurulduğunu bildirirken, üzerinde uzlaşı sağlanan şu konuları da uluslararası kamuoyuna duyurdular:
Etkin bir ateşkes uygulaması için tarafların almak için son aylarda yoğun mücadele verdikleri Sirte ve Jufra kentlerinin silahsızlandırılması. Bu kentlerin güvenliğinin taraflarca kurulacak ortak polis gücüyle sağlanması. Akile Salih'in açıklamasında, yeni Başkanlık Konseyi ve diğer devlet kurumlarının Sirte'de kurulması fikri de ayrıca yer alıyor
Aylardır yapılamayan petrol üretiminin yeniden başlatılması ve gelirlerinin tarafsız bir hesapta tutulması
Nihai amaç olan tam bağımsızlığın sağlanması için ülkedeki yabancı güçler ve paralı savaşçıların ayrılması
2021 yılının Mart ayında cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimlerinin gerçekleştirilmesi
Taraflar arasında son ateşkes, Ocak 2020'de gerçekleştirilen Berlin Konferansı sonucunda ilan edilmiş ancak Tobruk yönetimini destekleyen General Halife Hafter güçleri tarafından ihlal edilmiş ve çatışmalar yeniden başlamıştı.
Sarraj bu nedenle, ateşkesin Hafter tarafından bozulmayacağına ilişkin Temsilciler Meclisi'nden güvence verilmesi gerektiğini de yaptığı açıklamaya ekledi.
Uluslararası ajanslar, Hafter'in bu kez ateşkese destek verdiğini yazdılar.
Almanya ve ABD etkisi artıyor
Bundan sonraki süreçte Berlin Konferansı'nda kabul edilen 5+5 askeri komisyonun toplanması ve ateşkes ile üzerinde uzlaşı sağlanan unsurları nasıl uygulanacağına ilişkin görüşmelerin başlatılması bekleniyor.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve ABD'nin Libya Büyükelçisi Richard Norland'ın geçen haftalarda yaptığı yoğun diplomasi sonucunda, ateşkes uzlaşısının çerçevesinin oluştuğuna dikkat çekiliyor.
Bu durumun Libya'da çözüm sürecinde Almanya-ABD girişiminin yeniden ön plana çıkması anlamına geldiği belirtiliyor.
Maas'ın Doğu Akdeniz bunalımı nedeniyle 25 Ağustos'ta önce Atina sonra Ankara'da yapacağı temaslar sırasında Libya konusunun da gündeme gelmesi ve muhatabı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'ndan ateşkes uzlaşısının uygulanması sürecinde destek istemesi bekleniyor.
Ankara, Sirte ve Jufra alınmadan ateşkes istemiyordu
Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Büyükelçi İbrahim Kalın, El Cezire kanalına geçen hafta yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Libya'da siyasi çözümden yana olduğunu, Sirte ve Cufra'nın silahsızlandırılmış bölge olma önerisinin adil ve şeffaf şekilde uygulanması koşuluyla desteklenebileceğini kaydetmişti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise Temmuz ayında yaptığı açıklamalarda, ateşkesin sağlanması sürecinde bazı koşulların yerine getirilmesi gerektiğini, bunların başında da stratejik önemde olan Sirte ve Jufra'nın Trablus yönetimine devredilmesi olduğunu kaydetmişti.
Bunun da ötesinde Türkiye, ateşkesin kalıcı bir anlaşmanın parçası olması gerektiğini kayda geçiriyor ve başta Rusya olmak üzere müzakere ettiği taraflara bu noktayı kabul etmeye çağırıyordu. Bu nedenle, 21 Ağustos'ta belirlenen ateşkes formatının Ankara'yı çok da memnun etmemiş olabileceği yorumları yapılıyor. (BBC Türkçe)