“(Bu) kitabın indirilişi, aziz ve hakîm olan Allah'tandır (Tenzîlu’l-kitâbi minallâhi’l-azîzi’l-hakîm).” ifadesi, üç Mekki surenin üç ayetinde yer almaktadır. Bu yazıda söz konusu ayetler, içlerinde bulundukları surelerin iniş sırasına göre değerlendirilecektir.
Allah vergisi olan peygamberlik, bir yetenek değildir:“(Bu) kitabın indirilişi, aziz ve hakîm olan Allah'tandır.” (Zümer, 39: 1). Risaletin sahibi Allah’tır. O, güçlüdür, yenilmez. Yaptığı işler hikmetlidir. Onun gönderdiği mesaj da batılın yenemeyeceği niteliktedir; hikmetli emirler, yasaklar ve öğütler içerir. Bunlara göre bir hayat süren Müslümanlar, izzetli ve doğru düşünen insanlar olur. Dünyevi anlamda yenilseler bile gerçekte, hakkın yanında yer aldıkları için kazanan onlar olur. Günübirlik düşünenler, fayda peşinde koşanlar bu gerçeği kavrayamazlar. Hikmetli düşünen Müslümanlar, karşı karşıya kaldıkları olaylar karşısında doğru tavırlar geliştirir. Kur’an ayetlerinin yanında göklerde ve yerde de inananlar için pek çok ayet vardır (Casiye, 45: 3). Doğru yolu bulmak isteyenler için sayısız ibret alma imkânı mevcuttur; fakat gönüller hakikate kapatılmışsa onları hidayete eriştirmek müminleri aşar.
Kur’an, şeytandan değil, Allah’tan indirilmedir: “(Bu) kitabın indirilişi, aziz ve hakîm olan Allah'tandır.” (Casiye, 45: 2). Kur’an’a meydan okuyanların, Resulullah’ın (s) getirdiği gibi bir kitabı ortaya koyamamaları, kitabı gönderenin yani aziz ve hakîm olan Allah karşısında aciz kalmalarından dolayıdır. İlahi hikmete uygun olarak Kur’an, insanların faydasına olan hükümler içerir. Bu ayetten önceki ayette (Casiye, 45: 1) Arapçada iki harf (ha, mim) belirtilmiş ve adeta inkârcılara, “Muhhamed’e verilen Kur’an, sizin kullandığınız harflerden oluşuyor. Madem inkâr ediyorsunuz, bu harfleri kullanarak siz de ortaya bir kitap koyun. Bakalım insanlara Kur’an gibisini sunabilecek misiniz?” denilmektedir.
Bir kanıt ortaya koymaksızın, “Allah hiçbir beşere vahiy indirmemiştir.” demek Allah’ın ilahlığını sınırlamak demektir. Hâlbuki O’nun gücüne sınır konulamaz:“(Bu) kitabın indirilişi, aziz ve hakîm olan Allah'tandır.” (Ahkaf, 46: 2). Kitabın aziz ve hakîm olan Allah’tan indirildiğinin söylenmesi, inkârcıların, “Kur’an’ın uydurulmuş bir kitap olduğu” iddialarının olduğunu gösterir. Ayet, böyle bir iddiaya yanıt niteliğindedir. İzzet ve hikmet batıl ideolojilerde, dinlerde vs. aranmaz. Onlar insanı sadece zillete, kula ya da eşyaya tapınmaya götürür. Bunun sonu da apaçık hüsrandır.
Görüldüğü gibi Kur’an’ı indiren; güçlü, her zaman üstün, yaptığı her şeyi hikmetle yapan Allah’tır. Kur’an, asla bir insanın uydurduğu bir kitap değildir. Her şeye gücü yeten Allah’ın vahiy göndererek insanları doğru yola çağırmasında şaşılacak bir şey yoktur. Bu nimete şükretmek gerekir.