Kilis 18 Ocak’tan bu yana roket saldırılarının hedefinde… 127 bin Suriyeli, 90 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının yaşadığı küçük sınır ilinde korku ve endişe, günlük yaşamı etkisi altına aldı.
Suriye’de Arap ve Türkmen direnişçilerin IŞİD’le çatıştığı bölgeye yaklaşık 20 km mesafede olan Kilis şehir merkezinde sokaklar, birkaç hafta öncesine göre bir hayli boş. Sokakları, diğer şehirlerden nakledilen polisler dolduruyor.
Üç aydan uzun bir süredir 40’ın üzerinde roketin atıldığı Kilis’te 17 kişi hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı. Korktukları için eskisi gibi sokağa çıkamayan Kilislilerin endişelerini, polisin varlığı da azaltmıyor.
Hedef Alınan Belli Bir Bölge Yok, Kaçacak Yer de Yok
Resmî açıklamaya göre 47 roket Kilis’e isabet etti. Ancak Kilisliler, sayının çok daha fazla olduğunu, köylere ve açık araziye düşen roketlerin sayılmadığını öne sürüyor. Yıllardır savaşın sınırında, top ve mermi sesleriyle yaşamaya alışsalar da, artık yeni bir ses duymaya başladılar: Islık sesi.
Gaziantep’te yaşayan ancak iş yeri Kilis’te olan Mehmet, ıslık sesine benzer bir ses duyduğunda camların önünden uzaklaşıyor. Çünkü bu, yeni bir roketin gelişini işaret ediyor. Çok yakınlarına birkaç roket isabet ettiği için ofisin yerini değiştirmeyi düşünmüş, ancak sonrasında bunun anlamsız olacağına karar vermiş. Çünkü roketler Kilis’te belli bir bölgeye atılmıyor.
“Durmadan Komplo Teorileri Üretiliyor”
Şehrin sınıra en uzak kuzey mahallelerinden en güneyine, çatışmalardan daha uzakta olan batısından doğusundaki köylere kadar çok çeşitli yerlere isabet eden roketler oldu. Soyadını vermek istemeyen Mehmet, bu durumun da insanları çaresiz bıraktığını anlatıyor:
“Öyle bir çaresizlik ki; insanlar nereye kaçacağını şaşırıyor. Sâdece aileleriyle bir arada olmaya bakıyorlar. Son bir haftada atılan roketlerin sıklığı arttı, bu sebeple son iki gündür çoğu çocuk okula gitmedi, evde anneleriyle kaldı. Giden de var tabî, evde ya da okulda olmak fark etmiyor aslında. İnsanlar korunabilmek için bir şeye inanmak istiyor, bu sebeple durmadan komplo teorileri üretiliyor.
Örneğin hastanenin yakınlarına bir roket atıldığında ‘Bu hastanede IŞİD’in savaştığı muhaliflerin komutanı yatıyor, orayı hedef almaya devam edecekler.’ diye bir söylenti yayılıyor. Kimse o bölgeye gitmiyor. Başka bir gün bir câmîye isabet ediyor, ‘Muhalif komutan burada namaz kılıyor, o câmîye yaklaşmayın.’ deniliyor. Bunların hiçbirisinin gerçek olmadığını insanlar biliyor ama yine de, korunma ihtiyacı… Bu dedikodulara göre hareket edenler oluyor.”.
“Memleketi Bırakıp Nereye Gidelim?”
Kilisliler kenti terk etmekten yana değil. Devletin isterse buna bir son vereceğini düşünenler çoğunlukta. Cemal Dağaçıkan da onlardan biri. Bir hafta önce atılan roketin düştüğü yere yaklaşık 200 metre uzaklıkta küçük bir ayakkabı tamircisi var. Bu sebeple bir gün işe gitmedi ama bu sefer evine 100 metre mesafeye roket düştü. Yaşlı tamirciye göre bunun sonu yok…
Kilis’te doğan ve hayatı boyunca şehirden ayrılmayan Dağaçıkan’ın çocukları ve torunları var. O da roket sesini tıpkı Mehmet gibi “ıslık sesi” diye tanımlıyor. “Artık birkaç saniye kala da olsa dikkat kesilip anlıyoruz, en kuytu yere saklanmaya çalışıyoruz.” diye anlatıyor nasıl korunduklarını. Kendisi için korkmadığını söylüyor ama ailesi için endişeli:
“Çok tedirgin olduk. Devletin burayı görmesi lâzım. 17 kişinin ölmesi, 40 kişinin yaralanması mı lâzım görmesi için? Torunlarım kaç gün okula gidemedi, ama baktık böyle yaşanmaz gönderiyoruz şimdi. Ecelden kaçış yok, ecelim geldiyse beni nereye kaçsam yakalar.
Şimdilik devamlı atmıyorlar roketleri, günde beş altı tane geliyor en fazla. Bu sayı artsa da korkmuyorum, ölüm Allah’ın emri. Ama hanım çok korkuyor, ağlıyor, sızlıyor, uyuyamıyor. Torunlar da öyle, okula giderken çok korkuyorlar. Peki ama memleketi bırakıp nereye gidelim?”.
Valilik Yakınına Atılan Roket Gerginliği Artırdı
Pazar günü kent meydanındaki valilik binasına 100 metre mesafedeki câmînin avlusuna isabet eden ve iki kişinin hayatını kaybettiği roket saldırısı sonrası, hareketli meydan da boşaldı. Pazartesi günü dükkânların çoğu açılmadı. Roketin kentin en işlek yerine, en önemli devlet binasının bu kadar yakınına atılması, şehirdeki gerginliği iyice arttırdı, Kilisliler artık daha da endişeli.
Hafta başında geri geleceği için orada bıraktığı arabasını almaya gelen bir dükkân sahibi de, namaz saati boş olan câmîyi gösteriyor:
“Bu câmîye girip çıkan çok olur, biz çok iş yaparız burada. Şimdi bomboş, iki gündür giden gelen yok. Otoparkta da bir benim arabam kalmış… Valiliğin yanındayız, bize bir şey olmaz diyorduk ama buraya kadar gelmesi bizi iyice endişelendirdi. Artık durumun daha ciddi olduğunu görüyoruz. Ama yapacak bir şey yok, bakın arkadaşlar açmış dükkânları. Ben de açacağım yarın, öbür gün…”.
Kaynak: Al Jazeera