Türkiye’nin Kasım 2019 enflasyonu belli oldu. Beklentilerin altında artan enflasyon Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kasım ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 15,87 yurtiçi üretici fiyatları yüzde 19,68 arttı. Aylık bazda tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 0,38 artarken, yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,08 azaldı. TÜFE, kasımda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 11,01, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,56 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2018’e göre yüzde 6,63, geçen yılın kasım ayına göre yüzde 4,26 arttı. Ekonomistlerin kasım ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 0,75 olmuştu. Ekonomistlerin yıl sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 11,99 olarak belirlenmişti. Beklentilerden düşük gelen kasım ayı verileri, TCMB’nin yılın son Enflasyon Raporu ile 2020-2022 Yeni Ekonomi Programı’nda yıl sonu için belirtilen yüzde 12’lik enflasyon hedefinin altında kalınabileceğini ortaya koydu.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyonun kasımda yükselmesinde, geçen yılki vergi indirimlerinin mobilya ve ev aletleri gibi gruplarda yarattığı baz etkisi ve işlenmiş gıda fiyatlarında gözlenen yükselişin etkili olduğunu söyledi. Meyve-sebze hariç diğer işlenmemiş ve işlenmiş gıda fiyatlarındaki artışın gıda enflasyonunu yukarı çektiğine işaret eden Bürümcekçi, enerji grubunda ise yüzde 0,55 ile geçen yılın üzerinde bir yükseliş izlendiğini kaydetti. Bürümcekçi, kurlara hassas olan gruplarda sınırlı artış veya geri çekilme yaşandığına dikkati çekerek “Giyim fiyatları mevsimlik artışının yüzde 2,7’yle geçen yılki artışın üzerinde olması da enflasyonu yukarı çekti. Böylece, yıllık TÜFE önceki ay bulunduğu yüzde 8,55 seviyesinden yüzde 10,56’ya çıktı” dedi. Gıda enflasyonunun işlenmiş gıda fiyatları kaynaklı yükseldiğini aktaran Bürümcekçi, şunları ifade etti: “TÜİK’in hesaplamasına göre geçen yıl kasım ayında işlenmemiş gıda fiyatları aylık yüzde 1,95 azalırken bu yıl yüzde 0,68 düşüş gösterdi. Dolayısıyla işlenmemiş gıda yıllık enflasyonu yüzde 3’ten yüzde 4,3’e yükselirken, işlenmiş gıda fiyatları yıllık artışı yüzde 13,1’e çıktı. Böylece, gıda fiyatlarının yıllık artış hızı yüzde 8,9’a yükselirken, yüzde 10 düzeyindeki Enflasyon Raporu gıda fiyatı yeni varsayımının altında kaldı. Endeks tarihindeki ortalama yıllık artışı yüzde 10 civarında olan gıda fiyatlarının 2019’daki seyri enflasyonun Merkez Bankasının yüzde 12 olarak revize ettiği yıl sonu tahmininden sapma konusunda önemli belirleyicilerinden biri olacaktır." (Karar Gazetesi)