Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin liderleri tarafından aday gösterilen eski Lüksemburg Başbakanı ve eski Avro Bölgesi Başkanı Jean Claude Juncker, Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu’nda yapılan gizli oylamada 250’ye karşı 422 oyla yeni AB Komisyonu Başkanı seçildi. Oylamaya katılan 729 parlamenterden 47’si çekimser kalırken 10 oy da geçersiz sayıldı.
Avrupa siyasetinin en kıdemli ve deneyimli isimleri arasında yer alan Juncker, geçmiş dönemde izlediği politikalar nedeniyle özellikle sol eğilimli partilerce sıkça eleştirilse de AP’de yaptığı konuşmadaki yaklaşımıyla farklı bir politika izleyeceğinin sinyalini verdi.
AB’nin büyük konular ve ortak zorluklar söz konusu olduğunda devreye girmesinden ve küçük konulara müdahil olmamasından yana olduğunu net şekilde hissettiren Juncker’in, “AB Konseyi’nin sekreteri olmayacağım gibi AP’nin de yaveri olmayacağım” mesajını vermesi üye ülkelerle ilişkilerde de farklı bir çizginin gündeme gelebileceğine işaret ediyor.
Son AP seçimlerinin en büyük kazananı olarak ilan edilen Avrupa karşıtları ve aşırı sağ eğilimlerin ise yeni dönemde Juncker ile sık sık “çatışmaya” girmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Juncker’in, kendisine olumlu oy vermeyeceğini ilan eden aşırı sağ eğilimli Fransız Marie Le Pen’e cevaben kullandığı, “Bayan Le Pen’e bana oy vermeyecekleri için teşekkür etmek istiyorum. Dışlama ve reddi savunan kimsenin oyunu istemem” ifadeleri gelecek dönemin sıcak tartışmalara gebe olduğunu göstermesi açısından dikkati çekti.
Juncker'in gelecek 5 yıl için genişlemeye kapıları kapattığını ve bu dönemde yeni AB üyesi olmayacağını beyan etmesi ise en tartışmalı mesajlardan biri olarak yorumlandı. Juncker'in genişlemeye yönelik yaklaşımını eleştiren ilk isim ise İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt oldu.
Bildt, sosyal medya aracılığıyla yaptığı açıklamada, "Gelecek 5 yılda yeni AB üyelerine kapıyı kapatmak yanlış. Eğer İzlanda tekrar karar değiştirirse kapımız onlara açık olmalı" ifadesini kullandı.
AB Komisyonu Başkanının isminin netleşmesinin ardından gözler yarın Brüksel’de AB üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirecek zirveye çevrildi.
Juncker’in de katılacağı bu zirvede hem AB Komisyonu’nun gelecek 5 yıllık dönemde izleyeceği strateji hem de AB kurumlarının tepe isimlerinin kim olacağı konusu masaya yatırılacak.
Bu aşamadan sonra AB liderlerinin AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy ile AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın yerine geçecek yeni isimleri belirlemesi gerekiyor.
AB liderleri tarafından yapılacak atamalarda siyasi alandaki sağ-sol, coğrafi alandaki kuzey-güney ve üye ülkeler arasındaki küçük-büyük dengelerinin yanı sıra kadın-erkek dengesi gözetilecek.